EDEBİYAT 11 Eylül 2020
22,5b OKUNMA     603 PAYLAŞIM

Karamazov Kardeşler Romanındaki Karamazov Soyadı Nereden Geliyor?

Dostoyevski'nin son romanı Karamazov Kardeşler'deki Karamazov soyadının etimolojisi.

karamazov soyadı, bildiğiniz türkçe kara ve mirza sözcüklerinden türetilmiştir. kara, malumunuz bir renk adıdır. mirza ise mir ve za sözcüklerinin birleşiminden meydana gelir. mir; hükümdar, hükmeden anlamında. za ise "ondan" anlamına gelen ek. yani hükümdar soyundan, soylu gibi bir anlamı vardır mirza'nın. zamanla beyefendi anlamında kullanılmaya başlamıştır. bir nevi ingilizcedeki "sir" veya "mister" anlamı kazanmıştır.

soyadın sonuna gelen -ov, -ova nedir? rusça patronymic nedir? konusuna şuradan bakabilirsiniz:


peki yazar neden böyle bir isim seçmiştir? bugün her ne kadar slavlar tarafından (bilhassa ruslar tarafından) kabul edilmese de çarlık rusyasının bütün temelini tatarlar, altınordu imparatorluğu ve çağatay hanlığı atmıştır. o yüzden bu kültür üzerinde türkçe kelimelerin yeri yadsınamaz.

bu isim de haliyle bir tatar adıdır. günümüz türkçesiyle karabey gibi düşünebilirsiniz. özellikle çağatay hanlığından kaldığını mirza unvanının timur soyunu belirtmek için kullanıldığından biliyoruz. günümüzde dahi adı sanı bilinen bir sürü slavın soyadında bu tip isimler yaşamaya devam etmektedir.