Almanya'da Devlet Memuru Maaşları Ne Kadar?
almanya’da maaşlar ne kadar diye sorulduğunda hep asgari ücretten konuşuluyor. türkiye’de çalışanların içinde asgari ücret alanların oranı yaklaşık %40’tan daha yüksek iken almanya’da bu oran %15 civarında. o yüzden ülkedeki genel maaşları anlamak açısından devlet memuru maaşlarına da bakabiliriz.
öncelikle belirtelim, almanya’da kimse net maaş konuşmaz. aylık brüt maaş konuşur. hatta yıllık da konuşulduğuna çok sık rastlayabilirsiniz. o yüzden bu yazıda geçen tüm maaşların hem yaklaşık hem de brüt olduğunu baştan belirtelim. brütten net ücrete geçerken de ödediğiniz vergi dilimi, türkiye’deki gibi ne kadar kazandığınıza göre değil, medeni durumunuza, eşinizin çalışıp çalışmadığına ve yaşadığınız eyalete göre değişir.
fikir vermesi açısında batı almanya’da 3000€ brüt maaş alan kişinin eline kalacak ücretler şu şekildedir.
bekarsa veya evli ve eşi çalışıyorsa yaklaşık 1950€ net, evli ve eşi çalışmıyorsa yaklaşık 2250€ net alır. almanya’da 6 tane vergi dilimi var zaten ben en yaygın olanlarını yazdım. çok detaylı merak eden varsa aşağıdaki videoda güzelce anlatmışlar. zira vergi dilimleri bu yazının konusu değil.
gelelim devlet memuru maaşlarına
almanya’da devlete bağlı olarak çalışan tüm devlet memurları, hakimler, savcılar ve askerlerin maaşları bundesbesoldungsgesetz yani “federal maaş yasası” ile belirlenmiştir. aynı zamanda maaş düzeyleri eyaletlere göre değişmektedir.
yazı okumaya zamanım yok, izlesem/dinlesem de olur diyenler için tüm devler memuru maaş gruplarını, kategorileri detaylı bir şekilde anlatan video da var, isteyenler için:
öncelikle maaş gruplarından bahsedelim. almanya'da devlet memurları 4 gruba ayrılmıştır.
a grubu: basit, orta ve üst kademe memurlar (a2-a16 arası 15 kademeden oluşur)
b grubu: özel pozisyondaki askerler ve üst düzey memurlar (b1-11 arası 11 kademeden oluşur)
w grubu: üniversiteler ve teknik liselerdeki profesörler, öğretim üyeleri ve kıdemli personeller
(w1-3 arası 3 kademe)
r: hakimler ve savcılar (r1-10 arası 10 kademe)
öncelikle ne demiştik? almanya’da devlet memuru olarak çalışıyorsanız yaptığınız meslek sizin ana grubunuzu belirliyor. her grup ise kendi içinde kademeler ile ayrılmış durumda. her kademe de kendi içinde kıdemlere ayrılmış o da genelde yıllara göre değişiyor.
harfleri yani grupları anladıysak sırada kademeler var. kademeler genel olarak yaptığınız işin tanımı ile ilgili ve bu iş tanımları yaptığınız mesleğin gerektirdiği eğitim seviyesi ile ilgili oluyor genel olarak. almanya’da her şey belgedir. bir şey belge ile ispatlı değilse, yok sayılır.
a grubundan başlayalım
a2-a6 arası: basit hizmet (yaklaşık 2200€’dan 2750€ kadar brüt maaş alır)
bu kısımdaki çalışanlar genelde lise mezunudur ve teknik olarak bir ustalık, uzmanlık sahibi değildir. bu meslekler genel olarak katip, sekreter, güvenlik görevlisi ve en alt seviye asker ve polislerdir.
a6-a9 arası: teknik ve teknik olmayan orta hizmet (yaklaşık 2350€’dan 3450€ ya kadar brüt maaş alır)
bu kısımda çalışanlar da genelde ya lise mezunu ve bir ustalığı olan kişilerdir. mesleklere örnek vermek gerekirse makinist, hapishane memuru, hemşire, usta başı, kıdemli sekreter, asteğmen, usta zanaatkar, başçavuş, emniyet amiri yani polis şefi, itfaiye şefi, icra memuru gibi meslekler yaparlar. yani diyebiliriz ki almanya’da lisans mezunu olan bir kişinin devlet memuru olarak gelebileceği en son seviye a9’dur.
a9-a13 arası: lisans derecesi veya eşdeğer eğitim ile yapılan hizmetler (yaklaşık 2850€’dan 5350€’ya kadar brüt maaş alırlar)
bu kısımdan sonra sadece lisans ve üzeri mezunu kişileri bulabiliriz. bu kişilerin yaptığı meslekler ustalık belgesi, ausbildung vs. gibi ya da kurs sertifikaları ile yapılamaz. mutlaka üniversite mezunu olmak gereklidir. mesleklere örnek verirsek; teğmenler, öğretmenler, polis şube müdürleri, meclis üyeleri, yüzbaşı, mühendis, baş hemşireler, eczacılar, veterinerler, ihtisas yapmamış doktorlar genelde bu kademelerde maaş alırlar.
a13-a16 arası: yükseklisans derecesi, üzeri veya eşdeğer eğitim ile yapılan hizmetler (yaklaşık 4100€’dan 7500€’ya kadar brüt maaş). bu kısımda artık en üst seviyelerdeki memurlar bulunuyor. bu kişiler aldıkları eğitim ile ya yükseklisans yapmışlardır ya da o seviyede bir eğitim almışlardır. mesleklere örnek verelim yine. uzman doktorlar, yüksek mühendisler, teknik okul müdürleri, kıdemli öğretmenler, baş eczacılar, baş veterinerler, yarbay ve albaylar, emniyet müdürleri gibi mesleklerdir.
b grubuna geçelim
bu grup çok yüksek hizmet seviyesidir ve genelde kurum müdürleri bulunur. bu kısım kendi içinde bulunduğu dereceye göre 11 kademeden oluşur. maaşları da brüt olarak 6700€’dan 14000€’ya kadar değişebilir. gördüğünüz gibi oldukça büyük bir fark var kademeler arasında.
b grubundaki pozisyonlara örnek vermek gerekirse kurum müdürleri, büyükelçiler, konsoloslar, bakanlar, banka müdürleri, generaller gibi pozisyonlar girer. aradaki farkı anlamak açısından şöyle söyleyebiliriz. bir araştırma kurumu yöneticisi b1 kategorisinde olup 6763€ brüt alırken, bir büyükelçi ya da merkez bankası yani bundesbank müdürü b6 kategorisinde 9857€ brüt alır. daha üst görevlerde ise mesela devlet bakanı ya da federal denetim bürosu başkanı da b11’de bulunup aylık brüt olarak yaklaşık 14000€ maaş alır.
gelelim w grubuna
bu grup tamamen akademik seviyeye ayrılmış durumda. w grubu kendi içinde 3 kademeden oluşuyor ve maaşları yaklaşık olarak 4600€’dan 7000€’ya kadar değişmektedir. w grubunda maaş alabilmek için kesinlikle profesör olmak gerekiyor, öyle doktora falan yetmiyor yani. kısaca özetlemek gerekirse de bir junior profesör w1 kademesinde ile 4607€ brüt kazanırken, profesör w2 ile 6091€ alır. w3’te de rektör, dekan gibi aynı zamanda üniversite yönetiminde bulunan profesörler maaş alırlar. onların da maaşları ortalama olarak aylık 7000€ brüttür.
son olarak r grubuna gelelim
r harfi richter yani hakim kelimesinden gelmektedir. bu kategoride sadece hakim ve savcılar bulunuyor. r grubu kendi içinde 10 kategoriye ayrılıyor ve maaşları yaklaşık olarak 4500€’dan 14000€’ya kadar değişmektedir. örnek vermek gerekirse yerel mahkemedeki bir hakim 4500€ brüt alıp r2’de bulunurken, bölge mahkemesinde başkan bir hakim r5’te yaklaşık 9350€ brüt alır. mesela r8’de de yüksek bölge mahkemesi başkanı bir hakim bulunur ve o da yaklaşık olarak 10800€ brüt maaş alır.
yukarıdaki maaşlar ayrıca, eyaletten eyalete de %20’lik bir oranda değişebilmektedir. özellikle batı almanya eyaletlerinin maaşları doğu almanya eyaletlerine göre %18-%20 civarında daha fazladır. bunun yanı sıra türkiye’de olduğu gibi ek harcırahlar, ek ödemeler gibi ek gelirler de yaptığınız işe göre değişebiliyor.
sonuç olarak
almanya’da devlet memuru olduğunuzda maaş denilen şey, maaş grubuna, eğitim seviyesine, deneyime ve yaşadığınız eyalete göre oldukça değişken bir kavramdır.
iş bu yazı almanya’da yaşayan ve türkiye’yi her daim kıskanan ama her nasılsa bir türlü vatanına dön(e)meyenlere almanya’da maaşların gayet de yüksek olduğunu göstermek için hazırlanmıştır. dediğim gibi almanya’da çalışanların sadece %15 i asgari ücret alıyor. devlet memurları maaşları yazıda gördüğünüz gibi işte.
maaş tabloları: https://oeffentlicher-dienst.info/…eamte/nw/a/2021/
brüt/net hesaplama araçları: https://www.brutto-netto-rechner.info/