Zamanında Dünyayı Kasıp Kavurmuş Kadın Resimlerinin İlginç Hikayeleri
the birth of venus / sandro botticelli
ilk resmimiz bir ünlü. kadından bahsediyorsak venüs'ten ve onun çok bilinen tablosundan başlamak uygun sanırım.
resim, italya ile özdeşleşen medici ailesinin siparişi üzerine yapılmış. mite göre venüs, hadım edilen uranüs'ün denize düşen cinsel organının denizi döllemesi ile doğmuş.
yeri: uffizi, floransa.
venus of urbino / titian
sansasyonel bir resim. kadın cinselliğinin ve çıplaklığının atası kabul ediliyor bu tablo.
-aşağıda ayrıca bahsedeceğim manet/olympia da dahil olmak üzere-
mark twain bu resim için "dünyanın sahip olduğu en utanmaz, en müstehcen portre" demiş.
tabi 1800'lerden bugüne utanmazlık anlayışı epey değişti.
yeri: uffizi, floransa.
madame pompadour / françois boucher
dedikodu değeri olan bir resim bu da. model, xv. louis'in metresi ama resim tamamladığında ayrılmışlar ve iki iyi arkadaş olarak kalmışlar. bu dönemden sonra da"kral'ın resmi metresi" sıfatını almış.
yeri: victoria &albert müzesi, londra.
ariadne abandoned by theseus on naxos / angelica kauffmann
gurur duyacağımız bir kadın eseri. londra kraliyet akademisi'nin kuruluşunda yer almış iki kadın ressamdan biri olan kauffman, eğitimi ve donanımı ile kendine yer edinmiş ve mitolojik tasvirleri ile ün kazanmış. bu resim de theseus'un ariadne'yi terk edişinin tasviri. zarif, içten, abartısız. acı dolu ama ölçülü.
yer: güzel sanatlar müzesi, teksas.
marie antoniette / élisabeth louise vigée le brun
sanatçının fransa kraliçesi için yaptığı onlardan resimden biri. rokokocu ressam, erkek egemen sanat dünyasında kraliçe nezdinde bir yer edinebilmiş kendine.
yer: versay sarayı, fransa.
mrs. siddons as the tragic muse / sir joshua reynolds
reynolds, tiyatro sever bir ressam. model de oyuncu. onu izleyip resmettiği düşünülüyor. modelin arkasındaki figürlerden bir merhamet biri korkuyu sembolize ediyor. resmin karanlık ortamında modele vuran ışık onun oyuncu başrolüne vurgu.
yer: dulwich resim galerisi, londra.
nude maja / francisco goya
ispanyol soylusu godoy için çizilmiş bir resim. çünkü çıplak kadın resimleri koleksiyonu varmış kendisinin. resim çok cüretkar bulunmuş ve modelin duruşu ve tablodaki bazı erotik detaylar kadının alt tabakadan biri olduğu görüşünü doğruluyor.
dönemin ünlü bir eleştirmeni hakkında şöyle demiş "o küçük tatlı bir kız değil, erkeklerin fantezilerinin farkında olan ama karşı koymayan bir kadın. kıyafetleri olmadan da tam bir maya, sert olmasa da..."
yeri: müze del prado, madrid.
the clothed maja / francisco goya
goya, yıllar sonra aynı modeli aynı duruşla resmetmiş. çıplak maya'yı hayal edilebilir kılmaya çalıştığı söyleniyor. kıyafetlerle bir kimlik kazandırılan modelin kim olduğu net değil.
yeri: müze del prado, madrid.
portrait of mademoiselle charlotte du val d'ognes / constance marie charpentier
metropolitan'ın bu gözde tablosu ele geçtiğinde ressam jacques-louis david tarafndan yapıldığı zannedilmiş. gerçek sonradan ortaya çıkmış ve eser en güzide tablolardan olsa da bir kadın tarafından yapıldı diye değer kaybetmiş. ne üzücü.
yeri: metropolitan güzel sanatlar müzesi, new york.
melancholy / constance marie charpentier
resmin, ressamın melankoli ile tanışıklığının yansıması olduğu düşünülüyor sanat çevreleri tarafından. resimde bir romalı karakteristiği var, depresyon belirtileri de sözkonusu. melankoli romantizmine eşlik eden bir gerçekçilikten bahsedilebilir deniyor.
yeri: müze de picardie, fransa.
the bather of valpinçon / jean auguste dominique ingres
güzel sembolizmi olan bir resim. soldan sağa koyu renklerden açık renklere geçiş var. bir nevi arınma, beyazlama etkisi. banyonun etkisine yapılan vurgu olduğu düşünülmüş. bence çok hoş.ressam bu resimden sonra modelleri hep yüzü öne bakarken çizmiş.
yeri: louvre müzesi, fransa.
odalisque with slave / jean auguste dominique ıngres
ressamın doğu'ya duyduğu ilginin sonucu ürettiği bir eser. ki kendisi böyle bir seyahati hiç yapmamış. model, bakire bir oda hizmetçisi. çizim de onun cinsel arzularını yansıtıyor. nargilenin de erkek cinselliğini sembolize ettiği düşünülüyor.
yeri:walters sanat galerisi, abd.
olympia / edouard manet
skandallar ressamı manet! kırda öğle yemeği tablosunun yarattığı sansasyon dinince bu sefer de olympia ile bomba gibi düşmüş camiaya.
yukarıda da bahsetmiştim. olympia, venus of urbino'nun yeniden yorumu. eleştirmenler modeli fahişe, direkt bakışları nedeniyle resme bakanları da müşteri olarak yorumlamış.
yeri: d'orsay müzesi, fransa.
olympia sanat tarihi açısından değeri olan bir resim ama bu noktada kadın resimlerini çok sevdiğim monet'i biraz kayırarak onun sanatıyla karakterize kadınlarından en sevdiğim birkaçını daha paylaşıyorum. burda biraz subjektiflik katacağım.
a bar at the folies-bergere / edouard manet
paris'te yer alan folies bergère isimli gece kulübünden bir sahne gösteriliyor. çizimlerin büyük kısmını manet, kulüpte çizmiş ama arka detayları hastalığı nedeniyle hatırladığı kadarı ile kendi stüdyosunda tamamlamış. ressamın son başyapıtı deniyor. ben öyle demeseler de çok severdim.
yeri: courtauld galerisi, londra.
study for "bar at the folies-bergere / edouard manet
bu resmi özellikle seçtim. bana shining filmindeki bar sahnelerini hatırlatıyor çünkü.
yeri: courtauld gallery, london.
music lesson / frederic leighton
oryantalist işleri seven bir isim daha. doğu temalı resimlerinde gerçekçilik iddiası yokmuş, sadece iyi satıyor diye düşünerek çizmiş. bu yüzden de avrupalı model kullanmakta sakınca görmemiş.
yeri: guildhall sanat galerisi, londra.
in the tepidarium / sir lawrence alma-tadema
antik romalı resimleri çizmiş olan ressamın eserleri, londra çevresinde çok ilgi görmüş. aristokrat ortama roma fantezileri ile gelen rahatlama etkisi. tepidarium bizdeki hamamlardaki "soğukluk"denen alan.
yer: lady lever sanat galerisi, ingiltere.
madame x also known as madame gautreau / john sargent
skandal tablolar benim alanım galiba.modelimiz fransız sosyetesinden virginie gautreau. ressamımız kendisini resmetmek için çok ısrarcı oluyor, nitekim ikna da ediyor kadını ama ortaya çıkan tablo skandala yol açıyor. model, sosyeteye mensup bir ünlü olduğu için herkes tarafından tanınmış ve çok cüretkar bulunması nedeniyle de tam bir skandala yol açmış. ressam paris'i terketmek zorunda kalmış, kadın da sosyetede itibar kaybetmiş.
yeri: metropolitan sanat müzesi, new york.
umbrellas / pierre-auguste renoir
duvarımı süsleyen tablolardan biri. neden çok sevdiğimin bir açıklaması yok aslında. bakınca uzun süreli izlediğim resimlerden. teknik, anladığım bir alan değil ama renoir bu tablo öncesi italyan ressamlarla tanışmış ve sonrasında tekniğinde ciddi değişiklik olmuş.
yeri: ulusal galeri, londra.
kadın resmi diyince hakkının teslim edilmesi gereken bir isim renoir.
“o pırıltılı sevinç içinde çiçek gibi tenini, kadife cildini, sedef gözlerini, şık saç biçimini ustalıkla verdiği genç kadınların gerçek ressamıdır.” denmiş onun için. o yüzden biraz iltimas da renoir'e.
madame monet reading / pierre-auguste renoir
arkadaşı monet ve ailesini sıklıkla resmetmiş.
rapha maitre / pierre-auguste renoir
özel koleksiyon.
la loge / pierre-auguste renoir
paris tiyatrosu locasına ait bir anı resmetmiş.
yeri: courtauld gallery, london.
the punishment of lust / giovanni segantini
enteresan bir tablo bu. ressamın kürtaja bağlı olarak alp dağlarına cezaya gönderdiği iki kadını görüyoruz. kadının en temel belki de tek güdüsünün annelik olduğuna inanıyormuş. anlamı güzel bir resim değil ama düşündürücü ve çarpıcı bulduğum için ilgimi çekiyor.
yeri: walker sanat galerisi, ingiltere.
woman in a yellow dress / max kurzweil
çok ama çok sevdiğim bir tablo. art nouveau sevenlere gelsin. ressam, klimt'in yakın arkadaşı, model de ressamın eşidir bu arada.
yeri: historisches der stadt müzesi, viyana.
vanity / otto friedrich
gençliğin ve güzelliğin kendi tezatıyla var olduğu bir tablo. maymun biraz bunu ifade ediyor. yataktaki elbiseye bakarak bir sembolizm yaratıyor deniyor. güzelliğin geçiciliği ya da özensiz cinsel ilişkilerin yıpratıcılığı gibi. özel koleksiyon.
fritza riedler / gustav klimt
aristokrat fritza. bütün kalabalık dekorasyon öğelerine rağmen dimdik ve güçlü fritza. başının etrafındaki ayırt edici vitray klimt'in karakteristiği.
portrait of gertha felssovanyi / gustav klimt
yeri: belvedere, viyana.
süslü klimt, dekoratif ve debdebeli klimt. kızıl kadınların ressamı. turuncuların ve altının adamı. biraz torpil de ona yapalım.
portrait of helene klimt / gustav klimt
erken dönem tablolarından. bunu çok klimt işi gibi göremediğim ama yine de yalınlığını sevdiğim koydum. altınlar, turuncular yok. özel koleksiyon.
not detected / gustav klimt
art nouveau. klimt'in bu kapsamda sergilenecek elbette onlarca tablosu var. o apayrı bir inceleme konusu.
klimt demişken akla gelen, özellikle kadın-erkek tablolarını sevdiğim bir isim egon schiele. onun da bir tablosunu eklemeden geçemeyeceğim.
woman with black hat / egon schiele
egon işi gibi durmayan bir egon tablosu. onunla karakterize deforme yüzler, eğri vücutlar ve hatlar yok pek. daha klimt etkili geliyor bana. özel koleksiyon.
kapanışa geldim. gerçeküstücülerle pek aram yok bazı istisnalar hariç. o istisnaların başı da rene magritte. annesinin ölümünün etkisiyle örtülü yüzleriyle karakterize felsefi sanat sahibi. birkaç kadın tablosu da ondan bırakıp güzel kapatalım.
özel koleksiyon tablolar.
the great war / rene magritte
black magic / rene magritte
freedom of mind / rene magritte
sanatın ışığı üzerinize olsun efendim.