Napolyon'un Taç Giyme Töreni Tablosundaki Türk: Halet Efendi
orijinal ismiyle "le sacre de napoléon", paris'te louvre müzesi'nde sergilenen jacques-louis david'in 1807 yılında yaptığı ünlü tablo. müzede la jakond'a yakın bir konumda bulunur ve o tablo gibi büyük ilgi de görmediği için rahatlıkla ve uzun süre incelenebilir.
tablo, adı üzerinde napolyon'un notre dame katedrali'nde taç giymesini ve imparator olmasını resmetmektedir. önemli bir ayrıntı, resimde papa pius vii (1742–1823)'nin de bulunması (hemen arkasında oturuyor) ama napolyon'un kendi tacını kendisinin giymesidir.
resimde osmanlı elçisi halet efendi (arkada başı sarıklı), charles maurice de talleyrand (en sağda kırmızı pelerinli) ve josephine (karşısında diz çöken) gibi ilginç tarihi karakterler de bulunmaktadır. ayrıca 10 metre-6 metre boyutlarında dev bir tablodur.
(wikipedia)
Halet Efendi kimdir?
devlet görevlerinde yer alması 1803'te paris elçiliğiyle başlamış, 1822'de idam edilmesiyle son bulmuş, ilginç bir devlet adamıdır. dönemin "batı gelişirken, osmanlı neden yerinde sayıyor?" sorusuna cevap bulmaya çalışmış ancak bu cevabı salt bir batı nefretinde bulmuştur.
"batılılarla islamlar arasındaki fark, bizdeki kayıkçılarla katipler arasındaki farka benziyor. onların manevra kabiliyeti kabadır. ne yapacaklarını çok önceden tahmin edebilirsiniz. önde olmalarının tek sebebi bizim gayretsizliğimizdir. "
batılıları az gelişmiş, hristiyan barbar sürüsü olarak gören neslin, son temsilcilerinden sayılabilir. ölümünden 4 sene sonra yeniçeri ocağı'nın da dağıtılmasıyla, osmanlı, batı'nın askeri, idari ve kültürel üstünlüğünü bütün mevcudiyetiyle tanımış ve buna göre yol almıştır.
18. yy sonları ile 19. yy ilk çeyreğinde osmanlı devleti'ni kasıp kavuran mevlevi çıkışlı ulemadır halet efendi.
ahmet cevdet paşa'nın anlattıklarını doğru kabul edersek; hiçbir türk filminde kendisi kadar cani kötü adama rastlanmamıştır. yapılmak istenen reformlara karşı yeniçeri'leri gazlaması, devlet gelirlerinin üçte birinin kasasına aktarması, yunan bağımsızlık savaşında devletin erken müdahelesini frenlemesi, sayısız reform yanlısı devlet görevlisinin idamı, kin duyduğu bazı devlet adamlarının eş ve çocuklarının katlettirmesi, anadoluda yaşayan ermenilerin istanbula, adalardaki rumların izmire akmasına önayak olması, tepedelenli ali paşa'yı idam ettirmeye kalkıp asi yapması, fenerli rumlar'la anlaşarak resmen hortumculuk yapması gibi akıl almaz icraatları vardır.
Dünyaca Ünlü Sokrates'in Ölümü Tablosu Bize Ne Anlatıyor?
