Fahrenheit Aslında Celsius’tan Daha Akla Yatkın Olabilir Mi?

ABD’nin sıcaklık ölçü birimi Fahrenheit, sandığımızdan daha mantıklı olabilir mi?
Fahrenheit Aslında Celsius’tan Daha Akla Yatkın Olabilir Mi?

fahrenheit, abd ölçü sistemi içinde en mantıklı olanı.

abd'nin ölçü sisteminin sorunu birimler arası geçişlerin rastgele olması. feet/inch 12, yard/feet 3, mile/yard ise 1760. bir mantığı yok yani...

sıcaklık ölçüsü birimleri ise bir geçişlilik içinde değil. kilo fahrenheit diye bir birim yok mesela. fahrenheit'ın celcius'tan tek farkı referans noktaları. bütün sıcaklık ölçüleri iki rastgele referans noktası seçer. kelvin de böyle esasen. kelvin dediğiniz şey celcius'un 273.15 derece kaydırılmış hali, yani celcius skalası mutlak sıfıra doğru uzatılarak kelvin skalası elde ediliyor. bunu fahrenheit ile de yapabilirdik ve değişen tek şey boltzmann sabiti olurdu.

yani celcius skalası bize bilimsel anlamda fahrenheit'ın sağlamadığı hiçbir şey sağlamıyor.

peki fahrenheit'ın celcius'a karşı bir avantajı var mı? 

bence var. kış sıcaklıklarının -17 c'nin altına inmediği yerlerde fahrenheit skalasını hayatınız boyunca hiç eksiye inmeden kullanabilirsiniz. bugün için çok önemli değil ama insanların matematikle alakasının daha az olduğu dönemler için bir avantaj sayılabilir bu.

bir de sıcaklığı günlük hayatımızda en çok hava sıcaklığından bahsederken kullanıyoruz. 38 c 100 fahrenheit'a denk geliyor. sıcaklığın 0'a yaklaşması fahrenheit skalasında dondurucu soğuklara, 100'e yaklaşması da kavurucu sıcaklara denk geliyor. yani günlük hayatta kullanılan bölgede fahrenheit daha akla yatkın bir skala sağlıyor. 1 c sıcaklık değişimi 1.8 f'ye denk geldiği için bu aralıkta fahrenheit daha yüksek bir çözünürlük de sağlıyor. ondalık sayıları kullanma ihtiyacınız fahrenheit skalasında daha az.

100 derece koltuk altından ölçülen vücut sıcaklığı için yüksek ateşin de sınırı bu arada.

sıcaklığı en çok kullandığımız diğer konu ise fırınlar. bu konuda ikisinin de pek bir avantajı yok. fırın sıcaklığını hiçbir zaman 183.5 c'ye getirmiyoruz. kimya deneyi yapmıyorsanız en çok 180 c, 200 c ve 250 c'yi kullanırsınız. bu aralıkta ikisi de yeterli çözünürlüğü sağlıyor.

bu arada hiçbir zaman suyu dondurmak ya da kaynatmak istediğimizde bir sıcaklık belirtmiyoruz. suyu sıfırın altına indir, suyu 100 dereceye getir falan demiyoruz, su kaynayana kadar ısıtıyoruz. yine de celcius'un bir avantajı don mevzusu olabilir. sıcaklıklar sıfırın altına düşmesi ihtimali olduğunda su sayacını ısıtmak, hortumları boşaltmak gibi bazı önlemler almak gerekiyor. bir de don tehlikesi araç kullanırken ya da yürürken dikkatli olmayı gerektiriyor. 100 derece fahrenheit'ta nasıl yüksek ateş sınırıysa celcius'ta da 0 c don tehlikesinin sınırı.

ben burada fahrenheit'a geçelim demiyorum tabii ki

bence bu saydığım avantajların şu anda bir önemi kalmadı. hatta artık fahrenheit'ın abd haricinde kullanılmıyor oluşu abd ile dünyanın geri kalanı arasında bir uyumsuzluğa sebep oluyor. ama tüm dünya celcius yerine fahrenheit'ı kullansaydı çok kötü olmazdı.

kısaca fahrenheit'ı retard units'ten birisi olarak görmüyorum.