Dünyanın Çevresini Dolaşan İlk İnsan Ferdinand Magellan'ın Hikayesi
1480'de aristokrat bir portekiz ailesinde doğan ferdinand magellan, küçük bir çocukken yetim kaldı ve 12 yaşındayken kral ıı. john'un eşi olan viseu'lu eleanor'un hizmetkarı olarak lizbon'daki kraliyet sarayına girdi. on üç yıl sonra, portekiz valisinin hindistan'daki filosuna katıldı ve asya ve afrika'daki aksiyon dolu yolculuklar sırasında gelecekteki kariyerinin inceliklerini öğrenmek için yedi yıl geçirdi.
magellan, portekiz'in 1511'de malay yarımadası'ndaki malakka'yı fethettiğinde bölgenin en önemli ticaret rotalarının kontrolünü ele geçirmesini sağlayan kuvvetin bir parçasıydı ve günümüz endonezya'sının moluccas'ına (baharat adaları) kadar doğuya doğru ilerlemiş olabilir. bu maceralar sırasında malayca konuşan bir adam olan enrique de malacca'yı kölesi, tercümanı ve arkadaşı olarak satın aldı ve magellan'ın sonraki tüm yolculuklarında da öyle kaldı.
1512'de magellan, lizbon'a geri döndü. kısa süre sonra, ıı. john'un halefi kral manuel ı'in, 1513'te portekiz'e haraç ödemediği için fas valisini cezalandırmak üzere gönderdiği 500 gemi ve 15.000 askerden oluşan sefer gücüne katıldı. bir çatışma sırasında, onu ömür boyu topal bırakan bir yaralanma geçirdi. ancak daha sonra, mağribilerle yasadışı ticaret yapmakla suçlandı ve bu da onun gözden düşmesine neden oldu.
keşfetme isteğiyle dolu olan magellan, ümit burnu'nun etrafındaki tehlikeli rotadan kaçınarak baharat adaları'na batıya doğru bir rota öncülüğü yapma planı yapmıştı. ancak, 1494 tordesillas antlaşması ve vasco da gama gibi kaşiflerin keşifleri ve başarıları, portekiz'e güney afrika etrafındaki doğuya doğru rotanın tam kontrolünü çoktan vermişti ve manuel, magellan'ın fikirleriyle ilgilenmiyordu.
1517'de magellan, ispanya'daki sevilla'ya taşındı ve burada hızla başka bir portekizli sürgünün kızıyla evlendi, iki çocuğu oldu ve 1.charles 'in kulağına baharat adaları'na giden batı rotası hakkında bilgi vermeye başladı. 18 yaşındaki ispanyol kralı güçlü portekizlilerle yapılan anlaşmanın şartlarını ihlal etmekten kaçınırken afrika'yı atlatmak için potansiyel fırsatı değerlendirdi ve magellan'ı can attığı keşif görevini üstlenmesi için görevlendirdi.
hiçbir avrupalı ??cape horn'un etrafında yelken açmamıştı - hatta onu görmemişti bile - ancak vasco núñez de balboa adlı bir ispanyol maceracı, 1513'te panama kıstağı'nı geçerek yeni dünya'nın ötesindeki okyanusu keşfetmişti. dönemin en gelişmiş kartografları ve kozmograflarıyla çalışan magellan, amerika'nın etrafında dolaşmanın bir yolu olduğuna ikna olmuştu. eylül 1519'da magellan, çok uluslu, 270 kişilik bir mürettebatın yönettiği beş gemiyi atlantik'e götürdü - amiral gemisi trinidad, ayrıca santiago , san antonio , concepción ve victoria . görevinin haberi 1.manuel 'e ulaştı ve o da kıskançlıkla seferi takip etmesi için bir portekiz donanma müfrezesi gönderdi, ancak magellan onlardan daha hızlıydı.
ancak tüm düşmanlarından bu kadar kolay kaçamazdı, özellikle de bazıları kendi adamları arasında olduğu için. sefer grubundaki ispanyol denizcilerin çoğu portekizli komutanlarından şüpheleniyordu. mürettebatının bir kısmı tehlikeli yolculuğu üstlenmeleri karşılığında hapisten serbest bırakılan suçlulardı. diğerleri sadece alacaklılardan kaçındıkları için katılmışlardı.
filo bir fırtınaya yakalandı, bu da bir gecikmeye ve gıda karnelerine neden oldu. burada, keşif işinde acemi ve deneyimsiz bir denizci olmasına rağmen iyi bağlantıları nedeniyle en büyük gemi san antonio'nun kaptanı olarak atanan juan de cartagena, magellan'ın yeterliliğini açıkça eleştirmeye ve kaptan-generaline selam vermeyi reddetmeye başladı. magellan, cartagena'yı tutuklattı. bu olay, çok daha dramatik ve kanlı olayların habercisiydi.
aralık ayında keşif ekibi güney amerika'ya ulaştı ve rio de janeiro'ya ulaştı. filo güneye yelken açıp bir açıklık bulmak için kıyı şeridini taramadan önce iki hafta boyunca yerli halkla etkileşime girdiler, yiyecek karşılığında biblolar takas ettiler. dondurucu koşullar ekibi kış için patagonya'daki port st julian'da barınak aramaya zorlamadan önce, bu zor geçit için rio de la plata haliçini keşfederek sonuçsuz haftalar geçirdiler.
moral zaten düşüşteydi, nisan 1520'de cartagena harekete geçti. victoria'dan kaçtı, san antonio'ya tekrar bindi ve sorun çıkarmaya ve ispanyol mürettebat ve subaylardan destek almaya başladı bunu izleyen isyanda san antonio , magellan'ın komutasından bağımsız ilan edildi. concepción ve victoria'nın kaptanları (gaspar de quesada ve luiz mendoza) onlara katıldı, victoria'nın kaptanı juan sebastián elcano ve birçok subay ve mürettebat da onlara katıldı. trinidad'daki magellan'a, filonun artık kendi komutası altında olmadığını kabul etmesini talep eden bir mektup gönderildi. magellan soğukkanlılıkla cevabını bir suikastçının ellerine geri gönderdi. küçük bir tekneyle victoria'nın yanına yanaştıktan sonra , mektubu mendoza'ya teslim ediyormuş gibi yaparken, adam onun yerine asi kaptanı ölümcül şekilde bıçakladı. aynı anda, magellan'a sadık mürettebat gemiye hücum etti ve isyancılara saldırdı, isyancılar da yenildi.
isyancılar san antonio ve concepción'un kontrolünü elinde tuttular , cartagena çatışmalar başlamadan önce concepción'a çıkmıştı. magellan emrindeki üç gemiyi körfezin ağzına yerleştirdi ve çatışmaya hazırlandı. gece boyunca, şiddetli rüzgarlar san antonio'nun demir atmasına ve trinidad'a doğru sürüklenmesine neden oldu. magellan yaklaşan gemiyi bir top bordasıyla karşıladı ve bu da hasarlı karaktaki isyancıların teslim olmasına neden oldu. yenilgiyi kabul eden cartagena da aynısını yaptı ve ertesi sabah concepción'u direniş göstermeden teslim etti.
ekim ayında, tüm filo yola çıktı ve magellan sonunda şimdi adını taşıyan boğazı gördü, güney amerika anakarasının ucu ile tierra del fuego takımadaları arasındaki bir rota. ancak, koşullar zor olmaya devam etti ve filo bir adanın her iki tarafını keşfetmek için ayrıldığında, san antonio mürettebatı kaptanlarını terk etmeye ve ispanya'ya dönmeye zorladı ana filo san antonio'yu boşuna beklerken , gonzalo de espinosa boğaz boyunca bir öncü birlik yönetti ve altı gün sonra magellan'ı sevinçten ağlatan bir haberle geri döndü: açık okyanusu görmüşlerdi. 28 kasım'da keşif ekibi, o gün nispeten zararsız görünen bir okyanusa çıktı, magellan ona mar pacifico, yani huzurlu deniz adını verdi.
filo, yeni bulunan okyanusu geçmek için şili kıyılarından ayrıldı; magellan'ın dört gün sürmesini beklediği bir yolculuktu bu, ancak neredeyse dört ay sürdü. filo korkunç derecede hazırlıksızdı ve denizciler iskorbüt ve susuzluktan etkilendi, çoğu öldü. magellan şubat 1521'de ekvatoru geçti ve mart ayında pasifik adası guam'a ulaştı, burada filo tükenen erzaklarını yeniledi. çok geçmeden sonunda filipin takımadalarına vardılar. ancak bu, magellan'ın gerçek sorunlarının sadece başlangıcıydı. filipinler'de magellan, malay kölesi enrique aracılığıyla yerel halklarla iletişim kurdu. cebu'nun rajah humabon'u da dahil olmak üzere bir dizi ada şefi hristiyanlığa geçti.
ancak humabon, ruhunu geri almak için macellan'ın, mactan adası'ndaki bir şef olan komşusu lapu-lapu ile yaşadığı anlaşmazlıkta desteğini istedi; lapu-lapu, ispanyol tacına boyun eğmeyi ve din değiştirmeyi reddedmişti . 27 nisan 1521'de, 60 ağır silahlı avrupalı, filipinli teknelerden oluşan bir filoya mactan'a eşlik etti; lapu-lapu, humabon'un veya ispanyolların otoritesini tanımayı yine reddetti. 1.500 savaşçıyla karşı karşıya kalan magellan - silahlar, , kılıçlar ve baltalar gibi üstün silahlarının şok ve dehşet yeteneğine güvenerek - humabon'a geride kalmasını söyledi ve kendisi 49 kişilik bir saldırı grubuyla kıyıya doğru yürüdü.
adalıları korkutmak için birkaç evi ateşe verdiler, ancak bu sadece lapu-lapu'nun savaşçılarını bir savaş öfkesine sürüklemeye yaradı. avrupalıların zırhlarının altında ezildikleri sahil kenarındaki arbedede, magellan teşhis edildi ve öldürüldü. joão carvalho filonun komutasını aldı ve derhal ayrılmalarını emretti. ancak bu zamana kadar üç gemiyi idare edecek çok az adam kalmıştı. concepción yakıldı ve kalan iki gemi brunei'ye doğru yola çıktı .
kasım ayında, keşif ekibi sonunda baharat adaları'na ulaştı ve tidore sultanı ile ticaret yapmayı başardı. karanfillerle yüklenmiş bir şekilde, hint okyanusu'nu geçerek batıya doğru yelken açarak eve dönmeye çalıştılar ta ki trinidad su almaya başlayana kadar. gemi onarım için durdu ve sonunda pasifik üzerinden geri dönmeye çalıştı, ancak portekizliler tarafından ele geçirildi ve daha sonra battı.
bu arada, elcano'nun kaptanlığında victoria , hint okyanusu'nu geçmeye devam etti ve sonunda mayıs ayında ümit burnu'nun etrafında aksadı. ne yazık ki, afrika'nın atlantik kıyısındaki son etapta 20 adam açlıktan öldü ve 13 kişi daha yeşil burun adaları'nda terk edildi . 6 eylül 1522'de, üç yıllık bir aradan sonra victoria ispanya'ya ulaştı ve dünyanın etrafını dolaşan ilk gemi oldu. magellan'ın orijinal 270 kişilik mürettebatından sadece 18'i hayatta kaldı sonunda pasifik'i ve amerika'nın batı kıyısını açan bir batı geçidi bulmayı başarsa da, magellan boğazı doğu'ya geçerli bir ticaret yolu olmak için çok güneyde olduğunu kanıtladı ve bu da 16. yüzyılın ortalarından itibaren ulaşılması zor kuzeybatı geçidi'nin aranmasını yoğunlaştırdı.
