Arjantin'in Türkiye'ye Neredeyse Tıpatıp Benzeyen Ekonomik Kırılganlığı
arjantin'in batık olmasının en büyük sebebi 1982'deki falkland savaşı ve 2001 krizidir. bir de buna rüşvet yiyip, ülke mallarını özelleştiren yöneticiler eklenince durum kaçınılmaz olmuştur.
yalnız değinmek istediğim başka bir nokta var: birkaç araştırmam sonucunda çok benzer iki ülke olduğumuzu fark ettim.
şimdi bakıyoruz, arjantin 9 kere iflas açıklamış bir ülke. merkez bankası rezervinin dış borçlarına oranı %15 ki bu sayının normalde %70'lerde olması gerekir. peki türkiye'de bu oran nedir? %18.
geri dönelim, 2021 yılında dolar karşısında en çok değer kaybeden ikinci para birimi nedir? arjantin pesosu. peki en çok değer kaybeden birinci para birimi nedir? evet, türk lirası.
"yov griz varsa ergeşde araba var" denilen türkiye'nin nüfusu 83 milyon ama 25 milyon araç var, yani nüfusun %30'unda. bu, avrupa ülkelerinde %50-60, amerika'da %85 civarında.
gel gelelim arjantin'in nüfusu 45 milyon ve 15 milyon araç var. yani nüfusun %30'u araç sahibi. aa. halbuki ekonomisi iyiymiş arjantin'in.
bitti mi? bitmedi
dış borcun milli gelire oranında arjantin başı çekiyor, hemen ardından şaşmaz takipçisi türkiye geliyor.
3. güney afrika
4. meksika
5. endonezya
bitti mi? bitmedi. düşük ve orta gelirli ülkeler arasında en çok borcu olan 6. ülke 440 milyar dolar ile türkiye, 279 milyar dolarla arjantin 8. sırada bizi takip ediyor.
yani kendinizi öyle avrupa'yla falan kıyaslamayın. bizim kendimizi kıyaslamamız gereken ülkeler arjantin, brezilya, endonezya, güney afrika gibi ülkeler.
edit: zaten morgan stanley'nin cari açık ve enflasyon oranlarının yüksekliği ve dış yatırımlara duydukları ihtiyaç dolayısıyla bahsettiği kırılgan 5'li de hindistan, brezilya, endonezya, türkiye ve güney afrika. o yüzden fransa'da şöyle, almanya'da böyle demeyin. onlar bizim rakiplerimiz değil. endonezya'da nasıl onu anlatın mesela.