türkçe'si domalandır. restoranlarda ise truffle adı ile bilinir. elde edilmesinin zorluğu ve tadının inceliği ile ilk akla gelecek lüks bitkidir.

detaylı bilgi vermek gerekirse, ormanlık alanlarda özellikle meşe ormanlarında ağaç köklerinin dibinde yetişir. sporlanma ile çoğalır. bu süreç bilindiği halde yapay yollardan domalan yetiştirmek pek kolay değildir. toplanması bayağı bir zordur. domalan toprağın içinde bazen 30 santime varan derinliklerde bulunur ve çıkmaz. kendine özgü belirgin bir kokusu vardır ama insan burnu toprağımn altındaki bu kokuyu alamaz. bu yüzden doğal müttefiklerle çalışılması gerekir.

bunların başında yumurtalarını domalan a bırakan bir sinek gelir. fransızlar'ın rabassier dedikleri domalan avcısı ormanda bu sineği izler. konup kalktığı yerleri tespit etmeye çalışır. sinek aynı yere bir kaç kere dönüyorsa bu hayra alamettir. hemen gelişigüzel kazılmaya başlanmaz. çok dikkatle yavaş yavaş tırtıklanmalı, mantar ziyan edilmemelidir. bu arada toprağın altından çıkacak böcek ve solucanlar doğru yol üzerinde olunduğunun göstergesidir.

domalan kullanmak için kullanılan domuzlar daha bir kaç haftalıkken eğitilmesi gerekir. bu yöntem cok basittir. düşük kaliteli bir kaç domalan matarı ile domuz tiryakisi haline gelir. bunun kötü tarafı ise domuzumuz hep kötü cins domalanın peşine düşebilir. iyisini tattırdıgınızda ise hiç umursamayabilir ve boşa dolarlarınızı saçarsınız.

domuzunuzu iyi yetiştirirseniz de sorununuz vardır. domuz domalanı bulma işini pir aşkına yapmamaktadır. buldum mu kendisi yer. yanınızda domalan yakın başka bir yiyecek götürmelisiniz. domalanı bulunca hemen sevdigi bir yiyecegi cikarip önüne koyacaksınız yoksa domalan ı buldugu zaman agzından almak cok güçtür ve sopa ya vb aletlerle bırakmasını ögreteceksiniz vb bir sürü iş...

bu iş için eğitilmiş köpekler vejetaryan olmadığı için bulduklarında yeme ihtimalleri zayıf. o yuzden ona ödüllendirici biftekler sunarsanız cok iyi olur ama domuz kadar içgüdüleri kuvvetli degildir. sizinle dalga geçme ihtimali çok yüksektir.

fransa, italya ve ispanya kayda değer denecek kadar fazla domalan üreten ülkelerdir ve hepside en kaliteli domalan mantarının kendilerinde olduklarını iddia edeler. fransiz domalanı daha pahalı ve restoranlarda gram gram porsiyonlanarak kullanılır. fazla kaçırırsanız kapının önünde bulursunuz kendinizi. bu arada fransız domalanı esmer yani kahverengi oluyor ve olgunaştıkça kararıyor. o yuzden kendisine siyah elmas denir. elmas benzetmesi oldukça yerindedir çünkü en büyük üreticisi olan üç ülkeden yılda ortalama ellişer ton domalan cıkıyor. bütün dünyanın yıllık platin üretimi ise 85 tondur. tarih boyunca çıkarılmış elmasların toplamı ise 230 ton olarak hesaplanıyor.

domalan ülkemizde de vardır ama bizimkisi beyazdır ve italyan domalan'ına yakındır. bununla birlikte afrika'nın kalahari çölünde domalan bakımınan zengin bir bölge oldugu keşfedilmiştir fakat kalitesini tahmin edebilirsiniz.