SİYASET 11 Ocak 2021
22,9b OKUNMA     590 PAYLAŞIM

Uruguay'ın 93 Yıl Boyunca İktidarı Kaybetmeyen Partisi Colorados'un Kısa Tarihi

Modern dönemlerde eşine az rastlanır bir dominasyon kuran Colorados'a kısaca değinelim biraz.


colorados (colorado partisi/partido colorado), uruguay'ın tarihi merkez sağ partisi

1865 ile 1958 seneleri arasında ufak tefek iç çatışmalar haricinde iktidarı hiç kaybetmemiş ve ülkenin diğer büyük politik gücü olan blancos'u hep muhalefette tutmayı başarmışlardır. bu dönemde bilhassa batlle ailesi üyeleri nesilden nesile ülke yönetiminde söz sahibi olmayı başarmış ve birkaç istisnai dönem hariç tutulursa güney amerika'nın bu küçük ve genç ülkesinin ispanya, italya, lübnan, portekiz ve komşu arjantin başta olmak üzere pek çok ülkeden göç alan çok uluslu bir liberalizm cennetine dönüşmesine ön ayak olmuştur.

Uruguay'ın haritadaki yeri.

1867 ile 1872 seneleri arasında uruguay devlet başkanı olan lorenzo batlle y grau, lorenzo'nun oğlu olan ve çağdaş uruguay'ın kurucusu olarak görülmekte olan 20'nci yüzyılın başında iki dönem başkanlık yapmış olan jose batlle y ordonez, birinci dünya savaşı'nda uzun bir süre denge politikası güderek ülkenin savaştan ekonomik ve kültürel anlamda en az etkilenen ülkelerden birisi olmasını sağlayan başkan feliciano viera, başkanlığı sonrası partisinin içinde siyasi mücadele verip bunu kaybettikten sonra intihar etmeyi seçen modernist baltasar brum ve gabriel terra'nın diktatörlüğü sonrasında ikinci dünya savaşı'nın en sıcak olduğu senelerde yönetimi devralıp uruguay'ın nazi almanyası'na açıkça karşı çıktığını açıklayan ilk güney amerika ülkesi olmasını sağlayan alfredo baldomir ferrari hep colorados mensubuydu.

Lorenzo Batlle y Grau

1950'lerde ülkenin ekonomisinin çökmesi ve peso'nun devalüasyona uğramasıyla birlikte iktidarı 1958 senesindeki seçimlerde ilk defa yitiren colorados, blancos iktidarı döneminde ekonominin düzelmemesiyle kısa süre sonra yeniden gücü eline geçirdiyse de 1960'larla birlikte başlayan ve kendilerini "modern robin hoodlar" olarak tanımlayan gerilla kökenli tupamaros hareketi, en çok colorados'u etkiledi.


1985'ten 2000 senesine kadar iki dönem başkanlık yapmış olan colorados lideri sanguinetti döneminde hukuki, sosyal ve yapısal pek çok reform yapıldıysa da ekonomi ihmal edilince ve colorados yolsuzluklarla gündeme gelmeye başlayınca 2000 senesinde başkan seçilen jorge batlle döneminde işler hepten zora girdi.

batlle sayısız ekonomik reform ve kemer sıkma politikaları ile ülkenin geleceğini garanti altına aldıysa da aynısını partisi için dile getirmek mümkün değil; zirâ 2004 senesindeki seçimlerle birlikte colorados, ülkenin milliyetçi cephesini temsil eden blancos ve sosyalist frente amplio'nun arkasında üçüncü parti konumuna indi.

partinin mevcut durumu itibarıyla ülke yönetimine yön vermesi pek olası gözükmüyor

2004 ile 2019 arası ülkeyi yöneten ve çoğu uruguaylının düşüncesine göre colorados'un neden olduğu krizi bitiren frente amplio on beş sene elinde tuttuğu iktidarı geçtiğimiz dönemde milliyetçi blancos'a kaptırdı ve blancos'un yükselen yıldızlarından luis alberto lacalle ülkenin yeni başkanı oldu.

mevcut konjonktürde ezeli rakibi blancos ile hiç olmadığı kadar yakın görünen colorados'un genç seçmen üzerindeki etkisi günden güne erirken yakın gelecekte nasıl bir yol izleyeceğini hep birlikte göreceğiz.

kaynak