Suudi Kriziyle Zirve Yapan, ABD'nin de İçinde Olduğu Siyasi Çalkantıların Aydınlatıcı Bir Analizi
1- arabistan veliaht prensi mbs (muhammed bin selman) yolsuzluk soruşturması maskesiyle başlattığı operasyonda birçok prensi ve onlara yakın kişileri tutuklamıştı
prens abdül aziz bin fahd gözaltına alınmaya çalışırken korumalarının karşı koyması sonucu çıkan çatışmada hayatını kaybetti. başka bir prens mansour bin müqrin ise helikopter kazasında (bazı kaynaklar helikopterin vurulduğunu söylüyor) öldü. tutuklanan prensler arasında el velid bin talal'ın ayrı bir önemi vardı.
2- el velid bin talal (türkiye'ye gelince hakkında hemen haber yaptırılan prens) trump'ın şirketlerinde ciddi yatırımları olan birisiydi
trump'ın 6 müslüman ülkeye vize yasağı uygulamasını dile getirmesi (müslim ban) velid bin talal tarafından tepkiyle karşılanacak ve hatta twitter'da trump'a olan tepkisini "mali krizdeyken onu ben kurtardım" olarak dile getirecekti.
3- talal adeta trump'ın şer eksenine girmişti
suudi veliaht mbs, talal'dan türkiye'ye yatırım yapmak yerine kendi çılgın projesi olan neom'a yatırım yapmasını isteyecekti. ne var ki talal bu teklifi veliaht trump'ın adamı olduğu için (başka nedeni de olabilir) reddederek mbs'in de hedef tahtasına oturacaktı.
4- suriye'nin lübnan'ın özellikle askeri kanadında ağırlığı vardı
bunun nedeni suriye'nin iran ile desteklediği hizbullah idi. 2005 yılında, arabistan'ın ve dolayısıyla abd ve israil'in bir numaralı adamı olan lübnan başbakanı refik hariri suikaste kurban gitti. gözler lübnan'daki ağırlığını tehlikeye atmak istemeyen suriye'ye çevrilmişti. birleşmiş milletler genel sekreteri kofi annan alman savcı detlev mehlis'i bu olayı araştırması için görevlendirmişti. mehlis hazırladığı raporda suriye ve lübnan'ın bu suikastı birlikte gerçekleştirdiğine dair pek çok delil olduğunu yazmış olsa da bu işte suriye'nin kesin parmağının olduğunu bulamaması hayal kırıklığına neden olmuştu. çünkü kendisinden beklenensuriye'nin uluslarası mahkemede suçlu bulunmasını sağlayacak bir şeylerdi. sonrasında istifa(esasında azledildi) ederek ülkesine döndü.
5- israil ile resmi olarak savaş halinde olan suriye'nin lübnan üzerindeki gücü kırılamamıştı
lübnan derken aslında hizbullah üzerindeki gücü ve desteği. israil hizbullah'a operasyon yapmayı planlıyordu ve öncesinde hizbullah'a verilen desteği keserek zayıflamasını istiyordu. bu emeli gerçekleşmeyen israil 2006 yılında hizbullah ile savaştı. hatırlanacağı üzere hizbullah tek başına israil'i büyük bir pr çalışmasını da arkasına alarak geri çekilmeye zorlamıştı.
6- suriye iç savaşında, rusya'nın izlemekten sıkıldım ben de oynamak istiyorum diyerek olaya müdahil olmasından sonra israil, abd ve arabistan'ın fonladığı cephe üst üste başarısızlıklar almaya başladı
bununla paralel olarak hizbullah gittikçe güçlenmeye başladı. lübnan'ın istifa ettirilen başbakanı da görünürde suudi arabistan'n adamıydı. hatta vatandaşlığı bile vardı. fakat kendisinin iran ve rusya cephesine kaydığı yönünde dedikodular vardı. lübnan konusunda hiçbir şeyi riske atmak istemeyen israil, veliaht mbs'ye emri verdi ve lübnan'ın başbakanı saad hariri içinde "iran'ın gidip de korku ve yıkım bırakmadığı bir yer yok. hizbullah direniş savaşçısı olduğunu iddia ediyor ama silahlarını suriyeliler ve yemenlilere doğrultuyor. bize uzanan habis eller kesilecek" olan bir metni okuyarak! istifa etti.
7- bugün suud lübnan'a savaş ilan etti
trump anında twitter üzerinden "i have great confidence in king salman and the crown prince of saudi arabia, they know exactly what they are doing...." diyerek desteğini açıkladı. kral salman ve oğlu veliaht prens tam olarak ne yaptıklarını biliyorlar derken doğru söylüyordu. çünkü tam olarak onun dediklerini yapıyorlardı.
8- tüm bu olup bitenlerin ekonomik amacı
(arabistan açısından) düşen petrol fiyatlarıyla geliri azalan ve iç borcu artan arabistan ekonomik olarak zayıflamıştı. petrol gelirine alternatif gelir olması için ekonomik yatırımlar yapmayı planlayan arabistan, bu hamleleri finansal açıdan çok daha rahatken yapmak istiyordu. veliaht prens kendi mal varlığını arttırmak istiyordu. yapılan açıklamaya göre soruşturma bitene kadar gözlatına alınanların 500 milyar dolarlık serveti veliaht prens adına kaydedilmişti bile.
9- abd açısından
dünyanın en büyük petrol rezervine sahip ve yaklaşık 10 trilyon dolar değerinde olan şirketi saudi aramco'da abd'li iş adamlarının hisseleri var. abd daha fazla gelir elde etmek için bu şirketin halka arz edilmesini istiyordu. kral ve veliaht prens bunu kabul etmişti ama kraliyet ailesinde bu karara şiddetle karşı çıkanlar vardı. evet doğru tahmin ettiniz. yolsuzluk soruşturmasında tutuklananlar arasında bu fikre karşı olan aramco şirketinin hissedarları prensler vardı. yine çok büyük bir tesadüftür ki yolsuzluk soruşturması başlamadan 9 saat önce trump "would very much appreciate saudi arabia doing their ipo of aramco with the new york stock exchange. important to the united states!" tweet'ini atacaktı. yani suudi arabistan'ın aramco'yu new york borsasında halka arz etmesi ziyadesiyle takdire şayan olurdu. amerika için önemli!
10- siyasi amaç
abd ve israil suriye iç savaşından galip ayrılmak istiyor. israil bu şekilde hizbullah'ın güçlenmesini de engellemiş olacak. israil ve amerika'nın sıradaki hedefi yıllardır arabistan'a düşman olarak tanıttığı ve kabul ettirdiği iran. abd ve israil, iran ile direkt savaşmayıp bu işi arabistan'a yaptırmak niyetinde. bu yüzden silahlandırıyorlar.
Geçtiğimiz günlerde patlak veren Suudi krizi hakkında okuma yapmak isterseniz
