KÜLTÜR 25 Ekim 2017
98,2b OKUNMA     1097 PAYLAŞIM

Toplumun İki Nevî Şahsına Münhasır Kitlesi: Geek ve Nerd Arasındaki Farklar Nedir?

Artık bizim ülkemizde de sayıları arttığı gözlemlenen bu iki güzel insan modelini Sözlük yazarları kıyaslayarak açıklıyor.
Leonard Hofstadter vs Ted Mosby

geeklerde nerd özelliği aranmaz ama bazı nerdler geek olabilir.

şöyle açıklıyım; baskın olan nerdlüktür, bir insan hem geek hem nerd ise o kişi nerddür. nerdler bilgisayarda saatlerce kod yazarken geekler o bilgisayarda saatlerce çizgiroman okurlar. dork ile nerdü de karıştırmamak lazım. bir insan hem dork hem nerd is o kişi direkt dorktur. the big bang theory’deki sheldon cooper geek özellikleri de taşıyan müthiş bir nerd örneğidir.

geek teknoloji bilgisiyle kız tavlayabilir. nerd tavlayamaz.

nerdler loser ve kaybetmeye mahkum insanlar değildirler. kendilerini dork ile karıştırmamak gerekir. nerd sıfatını hak eden kişiler standart bir insanın anlamakta güçlük çekeceği zor diye tanımlanan bir alanda (bilg. bilimleri, fizik vs) üst derece akademik merak ve başarı sahibidirler. kendileri genelde mastermind intj kişileri olduğundan sosyalleşmekte biraz başarısız oldukları doğrudur. bu başarısızlığın bir sebebi de sosyalleşmeye çok önem vermemeleridir. hatta zaman bulamıyorlar bile diyebiliriz. zeka seviyeleri yüksek olduğundan ve genelde problem çözmeyi sevdiklerinden eğlenceleri de genelde kendilerini challenge edecek türdendir ki bu da onları bilgisayar oyunlarını sevmeye veya karmaşık filmler izlemeye itebilir.

geekler için ise herhangi bir akademik başarı veya zeka seviyesi yorumu yapmak mümkün değildir. geekler herhangi bir konuya -genellikle unorthodox- fazlasıyla ilgi duyup zaman ayıran kişilerdir. o alanda derinlemesine bilgi sahibidirler. bilgi sahibi oldukları bu alan akademik bir alan değildir. örneğin star wars'ın tüm oyunlarını oynamış, filmleri ezberlemiş, karakterlerle rüyasında sevişmiş birisi star wars geek'idir. tahmin edebileceğiniz star wars nerd'u gibi bir tabir mantıklı ve mümkün değildir. gene tahmin edebileceğiniz gibi nerd insanların pek çoğu geek sınıfına da dahil olurken bu durumun tersi geçerli değildir.


özetlemek gerekirse; mühendislik fakültesinde çok fazla çalışmadan(ya da çalışarak, fark etmez), bolca garip bilgisayar oyunları oynayıp gene de yüksek not alan arkadaşınız nerd'dur. sabahlara kadar bilgisayar oyunu oynayıp sınavları pek sallamayan arkadaşınız ise geek'dir.

geek pratiktir, nerd ise teorik.

aralarındaki farklara pek girmeyecek fakat geeklerin ve nerdlerin asosyallikleriyle ilgili bir sıkıntı varmış gibime geliyor bana. asosyalliğin ne anlama geldiğini ben de bilmiyor olabilirim tabi, sadece aklıma takıldı bu mevzu.

ilgi alanları yolda karşılaştığımız rastgele kişilerin beğenilerinden bir hayli farklı olan gruplar, kendileriyle aynı alanlara ilgili duyan kişiler bulmakta daha fazla güçlük çekerler. bu kişiler çocukluk veya gençlik dönemlerinde kendilerine uygun ortamlarda bulunamıyorlarsa, haliyle insan etkileşimleri zayıf kalır ve sosyalleşmeyi öğrenemezler. bu yüzden bir süre sonra asosyalleşirler. internetin yaygınlaşması bunu bir ölçüde azaltıyor, çünkü istediğiniz ortama ulaşma imkanınız daha kolay fakat bu noktaya gelmeden önceki deneyimleri zaten kişiyi asosyalleştirebiliyor ve ilerleyen yaşlarda bunu değiştirmek daha zordur.


eğer kişi, geek kültürüyle özdeşleştirilmiş ilgi alanlarını paylaşabileceği bir ortamdan mahrum bırakılmamışsa, en azından bu nedene bağlı bir asosyallik oluşmaz. asosyal olmayan geekler sanıldığından çok daha fazla. (bu arada ilgi alanı lord of the rings olunca bir kişiye geek denilebiliyor fakat aynı oranda otomobil ilgisi geeklik olarak görülmüyor, çünkü diğer insanlar da otomobilleri biliyor. -teknik anlamda değil, sadece hayatlarının içinde otomobil var benzer bir şekilde pembe dizileri de örnek gösterebiliriz-)

aslında bunlar da bir nevi geeklik. fakat geekliğe dahil kabul edilmemesinin nedeni ilgi alanına giren şeyin standart sapmanın ortasındaki insanların ilgi alanlarıyla aynı olması. evet normal insan ile geek arasındaki temel farklardan biri bu aslında, ilgi alanı farkı, dolayısıyla normal insanların biraz ötekileştirmesi. geekler yukarıda anlattığım sıkıntıyı yaşamadıkları müddetçe sosyal olurlar o nedenle.

nerdler ise ilgi alanları konusunda daha detaycı ve saplantılı oldukları için asosyal olma oranları çok yüksek. make the world go away'in örneğine yakın olacak fakat; bir geek star trek into darkness'a bayılabilir, yeni star trek filmlerini izlemiş ve sevmiş başka biriyle arkadaş olup geek muhabbet çevirebilir ama nerd olan kişi into darkness filmine sempatisi olan geek ile sosyalleşmek yerine ona gerizekalı gözüyle bakar. sosyalleşmek isteyebilir fakat saplantılı olduğu konularda farklı görüşlere sahip olan kişilere katlanamaz ve bu onu sinir bozucu yapar. dolayısıyla asosyal olmayı seçer çünkü saplantılı olduğu konu daha önemlidir.

haa bir de geek olan kişiler the big bang theory izleyip ay ne kadar güzel, ne kadar şirin ortam derler, hatta geek arkadaşlarıyla olduğunda benzer bir ortam yaptığını düşünürler ama tbbt'nin -karikatürize edilmiş- nerdleri gibi insanlarla bir arada olmayı pek istemezler, çünkü nerdler güzelim ortamı bozar.


yaygın bilinen bazı yanlışlar

- nerdlerin diğer insanlara garip gelen takıntıları olmadığı yanlış tabi.

- nerdler loser ve kaybetmeye mahkum, başarısız ve yeteneksiz deniliyor genelde. nerd ilgi alanı olan konuda oldukça iyidir. nerd pride denilen hareketi mit'teki profesörlerden professors gerald sussman ve hal abelson başlatmışlardır. (geek pride'ı ise bir barda organize edilmiş ilk kez, sci-fi/fantasy fanları tarafından)

"my idea is to present an image to children that it is good to be intellectual, and not to care about the peer pressures to be anti-intellectual. i want every child to turn into a nerd - where that means someone who prefers studying and learning to competing for social dominance". (amacım çocuklarda entelektüelliğin iyi bir şey olduğuna dair bir imge oluşturmak ve akranlarının anti-entelektüel olmaya dair baskılarını umursamamalarını sağlamak. her bir çocuğun nerd'e dönüşmesini isterim - burada çalışma ve öğrenmeyi sosyal üstünlük için yarışmaya tercih eden kişi anlamına gelmektedir.)

gerald sussman