TFF'nin Estetikten Son Derece Yoksun Olan Forma Kuralı Saçmalığı
türkiye futbol federasyonu'nun yıllardır iş bilmezliği, estetik yoksunluğu ve dünyadan bihaber oluşu sebebiyle saçma sapan bir şekilde direttiği kurallar bütününe bir bakalım.
zaten ligin kalitesi yerlerde; ne oynanan oyun futbola benziyor, ne hakemlerin hakemliği kalmış. tamam ama 1 kuruş dahi harcamadan, en azından bir noktadan başlayarak şu formaların göze daha hoş gelmesine izin vererek marka değerine neden katkıda bulunulmaz, anlamak çok güç gerçekten.
öncelikle, nedir şu bahsettiğim saçma forma kuralı?
türkiye futbol federasyonu sportif ekipman talimatı:
madde 9
kulüpler, kullanacakları formaların ince veya kalın çubuklu olması halinde, formalar dikey veya yatay çubuklu olsa dahi, formadaki renklerden birinin fon olarak kullanıldığı, 30x35 cm alan üzerinde açık veya aksi rengiyle numarası yazılmış bir forma giymek zorundadırlar.
madde 10
en üst iki profesyonel ligde yer alan kulüpler, resmi müsabakalarında bu talimatta yer alan ölçüler çerçevesinde “arial” yazı tipindeki numara ve büyük harfleri kullanmak zorundadırlar. dileyen kulüpler numaraların etrafında kontur kullanabilirler.
isteyenler talimatnamenin detaylarını buradan inceleyebilirler.
bu iki madde süper lig'de nelere sebep oluyor?
bu iki madde, özellike de ilki, tasarımına o kadar emek harcanan -hoş, forma tedarikçileri türk takımlarını ne kadar sallıyor, o da başka bir tartışma konusu ama- taraftarların bir çuval para döküp aldığı formaların özellikle sırt kısımlarını adeta yamalı bir bohçaya çeviriyor.
nasıl mı? son olarak galatasaray'ın 2021-2022 sezonu formalarında görülebileceği üzere, öyle veya böyle nike bi tasarım yapmış diyagonal parçalı gibi radikal bir forma dizaynı çıkarmış ortaya:
ya da çıkarabilmiş mi acaba? arkadan bakınca hani diyagonal, hadi diyagonali geçtim, yıllarca galatasaray'ın güya gelenekselleşen parçalı forma tasarımından bahsedilir, hani parça. düz sarı. galatasaray'ın forması mı, teknosa çalışanlarının halı saha forması mı belli değil:
bu durum sadece galatasaray için mı geçerli? değil tabii ki. fenerbahçe'nin gelenekselleşen çubuklusuna bakalım:
önden ne güzel değil mi? geç arkaya, nooldu? yarısı yenmiş çubuklu krakere döndü güzelim forma:
beşiktaş tabii bu konuda biraz daha şanslı, siyah şort düz beyaz forma teması gelenekselleşen temaları olduğu için formanın sırt bölümünde sıkıntı yaşamıyorlar gibi ama ne zaman çubuklu veya başka bir tasarım kullanmak isteseler, aynı dertten muzdarip oluyorlar tabii ki:
peki bu durum avrupa'da nasıl?
öncelikle, futbolun zirvesi premier league'e bakalım. adada her ne kadar takımlar geleneksel olarak tek renk ve düz tasarımları tercih etseler de, crystal palace gibi çubuklu tasarım kullanan takımların temiz bir beyaz numara kullanımı ile formanın sırtında tasarımdan hiç bir şekilde feragat etmediğini görebiliyoruz:
çizme'de durum nasıl? çiçeği burnunda şampiyon inter'in alternatif formasına bakın; yatay çizgili formu formanın arkasında da korumuş ve parlak sarı bir fontla numaranın okunabilirliğini çok temiz bir şekilde sağlamışlar:
ispanyollar ne yapmış? aynı şekilde messi'den formasının sırtını yamalı bohçaya çevirmesini istememişler ve yine aykırı bir numara renk seçimi ile formanın arka yüzünde de bütünlüğü korumuşlar:
bunun örnekleri rahatlıkla farklı liglerden çoğaltılabilir. ama bir galatasaray taraftarı olarak benim en hoşuma giden -bir yandan da kendi takımıma bakınca sinirlendiren- uygulama shakhtar donetsk'in parçalı forması. neredeyse aynı renk tonlarını kullanan bu takımın formasındaki estetiğin yanında galatasaray'ın mahmutpaşa formaları ne kadar da amatör duruyor:
bu noktada küçük bir ayrıntıya da değinmek gerekebilir belki
uefa'nın da tff'nin forma talimatnamesine benzer ama tabii ki çok daha detaylı ve bilimsel denebilecek kadar profesyonel hazırlanmış bir talimatnamesi var. orada da forma renkleri için bazı kurallar belirlenmiş ve özetle bir koyu bir açık ton yan yana geldiğinde (mesela sarı kırmızı, siyah beyaz) numara bölümünün daha okunaklı olması için tek bir renk olması koşulu getirilmiş. bu sebeple de as roma gibi bazı takımlardan uefa karşılaşmalarında formalarında düzenlemeye gitmeleri istenmiş. ancak senede çok çok olağanüstü şartlar oluşmazsa maksimum 6 avrupa mücadelesine çıkan türk takımları için -ki bu maçların hepsinde aynı iç saha formasını da kullanmadığını göz önünde bulundurmak lazım- bu kural formanın sadece birkaç maç için ekstra düzenlemeye tabi tutulacağı anlamına geliyor.
son olarak da tabii yukarıda talimatname maddesi olarak bahsettiğimiz numara fontu var
arial fontu -ki font camiasının en kişiliksiz en alelade fontu olur kendisi- yerine hangi font olursa olsun forma tasarımlarının bütün takımlar için çok daha iyi olacağı eminim herkesin hem fikir olduğu bir konudur. o yüzden onun üzerine çok konuşmaya bile gerek yok diye düşünüyorum.
günün sonunda yeni sezon başlamadan tff şu saçma forma talimatnamesini bir zahmet güncellese de tedarikçiler artık ne kadar mümkün olur bilmiyorum, şu forma tasarımlarını tüm formayı kapsayacak şekilde uygulasa güzel olmaz mı acaba? marka değeri yerin dibine batmış ligimizde maçları izlerken en azından şu garabet formaları görüp sinir katsayımız bir tık yükselmemiş olur bu sayede.