Tesla'nın SUV Aracı Model X'in İncelemesi
geçtiğimiz pazar los angeles'tan oy verme dönüşü tesla model x'in ilk jenerasyonunu saatlerce gündüz ve gece kullandım. özetle; beklentilerimin çok üstünde çıktı.
- autopilot (yani lane assist + adaptive cruise control) çok etkileyici. bugüne kadar kullandıklarım arasında (volvo s90 ve mercedes gle 350) açık ara en iyisi. olacakları önceden görüp tavır alması en yumuşak olan tesla oldu. bunu radarsız sadece kamerayla yapıyor olması insanı hem hayretler içinde bırakıyor hem de bir yandan korkutuyor da: şiddetli yağmurun, sisin, karanlığın işleri bozma ihtimali sebebiyle. öte yandan adaptive cruise control ve autopilot arasındaki geçiş kolaylığı ve takip mesafesi ayarı gibi konular da mercedes'ten daha rahat.
- kabin gürültüsü rezalet ötesi. şoför koltuğunda arka koltuktakileri duymam ya da arka koltukta ön koltuktakileri duymam için bağırmak gerekti. ama bunun ana sebepleri eski tip süspansiyon ve aerodinamik problemlermiş. yeni jenerasyonlarda düzelttikleri söyleniyor.
- klima sistemi korkunç. arka koltukta klima ayar düğmesi yok, sürekli "hop kaptan" deyip kaptana (guru) ya da copilot'a (füru) düzeltme yaptırmanız gerekiyor. öndeki klimayı kapatırsanız arkaya daha şiddetli hava gidiyor. millet donmuş ben kullanırken, üzüldüm. klima ayarının lcd ekranın alt köşesinden yapılması çok kötü tecrübe. en önemlisi de tehlikeli. dikkatini yoldan ciddi derecede uzaklaştırman gerekiyor. ayrıca elektrik tasarrufu modunda klima etkisiz ve verimsiz. ayrıca havalandırma kapakları tam kapanmıyor, tam kapatırsanız ıslık gibi şiddetli bir ses çıkarmaya başlıyorlar. mecbur "hop kaptan" deyip klima şiddetini azalttırmak zorunda kalıyorsunuz.
- şarj işi ciddi sıkıntı. yani ciddi bir planlama yapmadığın takdirde yol süresinin iki katına çıkması işten bile değil. mesela her supercharger aynı güçte değil. 70kw-500kw arasında değişiyor güçleri. ekseriyetle 250kw buluyorsun ama bazen de öyle denk geldi ki 150kw olan yere gidebilmemiz için bir ara sokakta izbe ve karanlık yerde 70kw'lık şarjı 15-20dk beklememiz gerekti. sonra öbür şarj yerinde tekrar bekledik. öte yandan 250kw'lar gittiğimiz güzergahta çoktu ve 15dk'da 230millik deposunu doldurmaya yetiyordu.
şarjın dertleri saymakla bitmiyor. mesela o sırada şarj eden başka araç varsa şarj hızı araç sayısına bölünüyor. ben "oh ne güzel şarja bırakıp yatarsın sabaha arabayı alırsın" diye bir şey var sanıyordum yokmuş. eğer şarjda unutursan ekstra para almaya devam ediyormuş. mecbur işin bitince çıkarıp arabanı başka yere taşımak zorundaymışsın. mantıklı elbette, işgal etme şarjları diye yapıyorlar ama bazen saatler süren şarjı bekleme gereği üzücü. mesela havaalanında birini almaya geldin, bekliyorsun, o sürecin ortasında tekrar otoparka dönmen gerekiyor bir noktada.
- panoramik yekpare cam tavanın ferahlık hissi çok güzel, kesinlikle sürüş keyfini arttıran bir unsur, ama sıcak havada, özellikle de araç parkta beklerken içeriyi ciddi ölçüde ısıtabiliyor. bu açıdan yeni akıllı camlarla yapılanlar daha verimlidir belki. tesla ona geçti mi henüz onu da bilmiyorum.
- navigasyon sistemi çok problemli. şoförün önündeki navigasyon görüntüsünde bir sonraki çıkışı göstermiyor, sadece haritadaki yerinizi zumlu bir şekilde gösteriyor. orta konsoldaki hayvani ekranda ise cücük kadar bir arabayı devasa bir haritanın ortasında görüyorsunuz. onun da faydası yok. ortadaki ekranın sol üstünde ufak puntolarla sonraki çıkış gösteriliyor ama ona kalan mesafe belirgin ve okunaklı değil. o harita çıkışa yaklaştıkça dinamik zumlamıyor. geriden takip ediyor. guru ilk jenerasyon bilgisayarının yavaş olmasından dolayı öyle olduğunu söyledi, belki onu da düzeltmişlerdir. velhasıl navigasyon tecrübesi belki zamanla alışılıyordur ama bence kötü.
- sürüş tecrübesi orta ekranla işiniz çıkmadıkça gayet iyi. özellikle regenerative braking'in "smooth" olarak ayarlı olduğu hallerde normal araba gibi. şiddetli olanına da kolay alışılıyor gibi geldi ama arkadan gelen yoğun talep ve çığlıklar üzerine onu kullanmaktan vazgeçtim.
- falcon wing door'lar çok bilimkurgu görünüyorlar ama tehlikeliler. birkaç kere insanların kafasına çarpma tehlikesi atlattı. sensörleri sadece yanda duran arabaya çalışıyor; yaya kafasına çarpmama özelliği yok. bu özellikle mesela öndeki yolcu inip binerken (bkz: indirme bindirme yeri) konumunun falcon wing door hizasında olması sebebiyle kapı açmalarda yayaya çarpma riskine yol açıyor.
- arka koltukların bireysel koltuk olması yanınızdaki yolcunun "ben arkada biraz uzanayım" tecrübesini yaşamasını imkansız hale getiriyor. kemerler çok yüksekte. bir kazada boynu kırması işten bile değil. kısaca arka koltuk konforu baya kötüydü. üçüncü sıra ilginç bir şekilde ortadaki boşluğa ayaklarınızı uzatabildiğinizden daha konforlu olabiliyor.
bunlara rağmen beklentilerimi aşan kalitede bir araç çıktı kendisi. yeni jenerasyonlarında hem seyir mesafesi hem kabin konforu ciddi ölçüde arttırılmış deniyor. o halini tekrar bir denemek lazım.