SEYAHAT 31 Ağustos 2020
72,1b OKUNMA     834 PAYLAŞIM

Tekne Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Hususlar

Tekne satın almak isteyen amatör kaptanlar için can alıcı tavsiyelerle dolu bir tekne rehberi, buyrun.
iStock

önce tekne ile ne yapmak istediğinize karar verin

her yüzer aracın baskın bir fonksiyonu ve fiyatı vardır. önce şu kriterleri bir düşünün:

rahat rahat balık mı tutmak istiyorsun?
hız mı istiyorsun?
güvenlik mi istiyorsun?
bakım kolaylığı mı istiyorsun?
su sporları mı yapmak istiyorsun?
konaklanacak bir şey mi istiyorsun?
rakı-balık mı yapmak istiyorsun?
bira içsem yeter mi diyorsun?
estetik mi istiyorsun, fonksiyonellik mi istiyorsun?
oturduğun yerin yakınında tekneyi bağlayacak liman var mı, boş yeri var mı aylığı yıllığı ne kadar?

ve daha bir sürü şey...

önce ne yapmak istediğine karar verilir. sonra tekne seçilir. seçtiğin klasmandaki teknelerin fiyatları ile ilgili araştırma yapılır. deniz piyasasında ikinci el çok uygundur. özellikle de hava soğukken tam alma zamanıdır. parası çok olanlar "lan param var napiym napiym?" diye düşünüp hemen bir tekne alırlar ve bütün bir sezon boyunca 1-2 kere binip satarlar. baş edemeyeceklerini anlayınca kurtulmak için neredeyse yarı parasına bırakırlar. neredeyse her tekne sahibinin teknesinden sıkıntısı vardır. asla tam istediği gibi olmaz. onun için, dışarıda gördüğünüz her tekne, satılık yazmasa bile aslında satılıktır. sahibini bulun yeter.

alacağınız tekne ruhsatlı yani bağlama kütüğüne kayıtlı olsun. kaçak mülteci olaylarından dolayı sıkı denetim var dikkat edin. evraksız tekne almayın, elinizde kalır, ya da çok zarar ederek kurtulabilirsiniz.

tekneniz için para toplayana kadarki sürede bir amatör denizci belgesi alın. sadece bir kitap okumanız yeterlidir. kolaydır. ucuzdur. sınav ücreti 50 tl'dir. belge ücreti 27 tl'dir. başvuru işlemleri ve sınav randevusu internetten yapılır.

yüzme bilmiyorsanız yüzme öğrenin. tekneye yüzme bilmeyeni bindirmeyin ya da güvenlik teçhizatınız tam olsun. aklınızdan çıkarmayın: "her tekne batar."

maliyetler de maliyetler... nedir bu maliyetler?

değişken maliyetler tekneyi ne kadar kullanacağınız ile ilgili ve oldukça değişken o yüzden ben sabit maliyetlerden bahsedeceğim.

küçük tekneler için konuşuyorum: biz ölümlü insanların baktığı vw golf'ten ucuz ama ondan çok daha fazlasını sunabilecek 5-7 mt aralığında türlü türlü fiber tekne mevcut. bunların dıştan takma, içten takma, dizel, benzinli, türlü türlü motor seçenekleri de var 15 bin ile 150 bin lira arasında hunharca seçenek var.

peşin söylüyorum benim dizel clio'm şöyle, böyle ben yağını kudubik ustada 150 liraya değiştiriyorum orijinali yerine çıkma parça kullanıyorum insanı iseniz bu yazı size uygun değil. yok eğer öyle iseniz pahalı akıllı telefonlardan ucuz tekneler de var. 5-10 bin liraya 5 mt'lik fiber sandal alıp kürekle biraz açılıp, yine müthiş keyif alabilirsiniz ama vizyon meselesi... gidip 15-20 bin liraya telefon da alabilirsiniz.

tekrar söylüyorum tekne cimri insan işi değil. deniz cimri insan işi değil (bakınız fakir demiyorum cimri diyorum). denizde bütçeniz dahilinde her şeyin en iyisini almalısınız. denizde en iyisi asla ucuz olan/çıkma olan değildir. asıl olan bütçe meselesidir.

bugün 15 -20 bin liraya harika ahşap 6-7 mt kik (kik kabaca kamarasız demek) tekneler var. üzerilerinde 9,5-11 bg pancar motor var. bakım masrafı yok, yakıt tüketimi yok gibi balıkçı barınakları ayda 300-400 tl ister. bunlara yıllık bakımları 1600-2500 (ustanın fiyatı) alır. bu tekneleri karaya almak için paranız varsa vinç (500-750), yoksa traktör (50-150) tutarsınız. 
en üst seviyeden hesapla: 2020 yılında yıllık 4800 (barınak) 2500 usta, 1500 vinç gideri çıksa 8800 tl eder. balıkçılar bu maliyetleri en alt seviyeden halledebiliyor bilginiz olsun. yani zengin işi değil vizyon meselesi o sebeple bam güm sıkanlara kanmayın.

diyeceksiniz ki o ahşap tekne pat pat motor hiç karizma değil, kızlar sevmez (yanlış. bakımlı ahşap tekne çok karizmatik ve konforludur) o halde sizi fiberlere alalım.

iyi bir fiber tekne 5 mt boy 2 mt endir. yani 10 m2 marinalar genelde minimum 20 m2 tekne parası alıyor aslında. 7 mt'ye kadarki fiber teknelerden hep aynı para alınıyor. 2020 itibarıyla çeşme marina 8500 tl alaçatı (port alaçatı) 12 bin sığacık marina 10 bin levent marina 7 bin çeşme dalyan marina (marinadan ziyade lüks balıkçı barınağı) 5800 tl alıyor. fiber teknede karaya alma: römork varsa 0 tl, yoksa yerine göre 50-350 tl, bakım yok (0 tl) zehirli boya 1500-2000 tl.

en pahalısından alırsak: tüm yaz alaçatı'da dursa tekneniz, en pahalı zehirliyi sürdürseniz ve 14500 lira para harcarsınız, ayda 1000 liradan biraz fazla. çok para diyecekseniz çeşmede hafta sonu bir mekana gitmenizi öneriyorum izmir'de şezlonglar günlük 100 lira, otoparktı, içilen yenen şeylerdi derken aklınızı alırlar haberiniz olmaz.

ayrıca römorkunuz (4000-8000) çeki demiriniz (1500-2500) var ise zaten yakınınızdaki bir rampadan at çek yaparsınız marina barınak ile uğraşmazsınız. 6 mt altı fiber teknelerin barınak fiyatları 250-350 tl aylıktır, o da köşede dursun. at çek yaparsanız yılda bir kez 1500-2000 tl zehirli masrafı da yapmazsınız.

özetle tekne sahibi olmanın bütçeden ziyade tercihler ile bir alakası vardır. bakın ucuz demiyorum, lakin zengin işin ya da çok manyakça pahalı kısmına katılmıyorum. en nihayetinde bu bir hobi. insanların hobilerine harcayabilecekleri zaman ve para konusu çok göreceli. bugün hakkı ile motor sürüp güzelce bundan keyif almak isteyecek kişi de az buz para harcamıyor. ya da tam teşekküllü kamp için de ucuz değil. ama hepsini her bütçeye göre yapabiliyorsunuz.

vergi konusu 1.5 dizelcilere gelsin. dizel araba mtv'sinin 4/1'i sadece tekne boyuna göre limana kaydettirirken 1 kez harç ödüyorsunuz, o da 5 mt için 450, 6-7 mt için 750 tl civarı bir şey.

son söz: ufak bir tekne alıp kendinizi denize atmak istiyorsanız lütfen sosyal medyadaki sığ yorumlara çok takılmayın. 

en iyi tekne arkadaşının teknesidir diyen insanlar çoğunlukla otlakçıdır. panpa bi sigara versene diyip paket taşımayanlardır. sorunsuz doğru düşünülüp planlanmış bir tekne sahibinin keyfinden geçilmez. biraz araştırın bakın yakın çevrenizde teknenizi bağlayabileceğiniz yerleri araştırın, römork ile tekne indire bilinecek rampaları araştırın, aramaya inanın. kendi bütçenize uygun tekneye karar verdikten sonra onu satın almadan önce ise çok araştırın öyle ki bir süre içiniz dışınız tekne olsun zira o "tekne almeayın yeeeaaa" tiplerinin şahit olduğu anılar deneyimler hep tekneyi acelece iyi düşünmeden planlamadan alan insanların maceralarıdır.

güzel bir havada, kıytırık bir sandalla bile kürekleriniz ile denize çıkabilecek imkanınız var ise çıkın, meşrubatınızı açın ve kulaklarımı çınlatın. allah selamet versin pruvanız neta olsun, saygılar sevgiler...

lütfen tekne almadan önce ne istediğinizi bilin, ne istediğinizi öğrenip öyle tekne alın

teknelerin sağına soluna sürekli akü, vida,ışık, tv, kontraplak vs gibi abuk subuk şeyler ekleyerek teknelerinizi ağırlaştırmayın. mühendisliği, ağırlık ölçümü iyi yapılmış bir teknenin ekstra modifikasyona ihtiyacı yoktur. bazı tekneler seyir yapmak, bazıları sürat yapmak, bazıları demirleyip üzerinde keyif yapmak için tasarlanmıştır. teknenizi eve çevirmek istiyorsanız buna uygun bir tekne almanızı öneririm. süratli hafif ve çevik bir balık tutma teknesine abuk subuk aletler ile abuk subuk enerji kaynakları ile donatım karavana çevirmek istemenizi anlıyorum ama böyle bir motivasyonunuz var ise lütfen buna uygun bir tekne seçin. tekneye deniz ile, seyir ile, seyir güvenliği ile ilgisi olmayan donanımlar iliştirmek çok karacı bir hareket; tıpkı sportif ya da çıplak bir motor alıp onu bardak tutacaklı teypli klimalı arabaya çevirmeye çalışan arabacı motosiklet sürücülerinden olmayın. bırakın tekne ne için üretildiyse onu yapsın.

tekneyi sadece karada mağazada görüp almayın. tekne denizde görülmeden alınmaz. seyir videolarını izleyin mümkünse sert havada nasıl gittiğine bakın. promosyon videolarındaki o çarşaf gibi denizi sadece yazlık sitelerdeki çok erken kalkan amcaların görebildiği bir şey, genelde deniz dalgalı olur bunu unutmayın.

tekne almadan önce bu tekneyi nereye bağlayacağınızı ya da römork ile at çek yapacaksanız karadayken nerede tutacağınızı planlayın.

tekneler arabalar gibi değildir, durduk yerde müthiş değer kaybederler ikinci elini düşünerek tekne almayın. yatırım gibi düşünerek tekne almayın.

tekneler sürekli ihtimam gösterilmesi ilgilenilmesi gereken nazlı şeylerdir. bir ağacın altına park edip 3456 yıl kullanmadığınız arabanız gibi köşede unutulması durumunda büyük masraf çıkartacaklardır.

tekneler işletme maliyeti yüksek nesnelerdir, elbette yakıtı içerler ooo benim clio o paraya şu kadar km yapar insanıysanız sakın tekne almayın.

tekne iş için para kazanmak için kullanılsa bile çoğunlukla bir zevk bir keyif aracıdır, lütfen çirkin, eğlencesiz, sıkıcı, gri toyota'nız ile tekneleri bir tutmayın.

her bütçeye, ihtiyaca ve bünyeye göre mutlaka bir tekne olabildiğini, doğru seçimi yaparsanız teknenizin sizi inanılmaz mutlu edeceğini, aksi takdirde satana kadar başınızı ağrıtma potansiyelini asla unutmayın. doğru tekne ömrünüzü uzatmasa da onu çok daha kaliteli hale getirir.

açılın özel tekne eksperi (sörveyör) geldi

bu zamana kadar onlarca ülkenin marinalarında ve tersanelerinde yüzlerce özel tekne ekspertizi yapmışımdır. tekne piyasası küçüktür, benim de hatrı sayılır bilinirliğim vardır.

ülkemiz üç tarafı denizlerle çevrili ama denizle ilgilenilmeyen bir ülke maalesef. bu sebeple denizcilikle ve teknelerle amatör olarak ilgilenen kişiler benim için çok özel bir yere sahip.

amatör denizci/denizsever keşfetmek, gezmek, görmek, öğrenmek, spor yapmak gibi sadece manevi kazanç amaçlarıyla denize açılan, parçası olduğu doğaya saygı ve sevgiyle yaklaşan kişidir. özel tekne, bir denizseverin gezi ve spor amacıyla kullandığı teknesidir.

en iyi tekne arkadaşınızın teknesi değil sizin kendi teknenizdir. klişe lafları bir kenara bırakalım. teknecilik pahalı olabilir ama başkasının teknesi ile bu manevi kazançlar çok sınırlı ve eksik olur. eğer denizi seviyorsanız ve mavi enginliğe açılacaksanız, bir tekne edinme hayali ve amacıyla yola başlayın.

tekne alımı ile ilgili hem türkçe hem ingilizce çok güzel kaynaklar var. sosyal medyada çokça yazılmış şeyleri tekrarlamak istemiyorum. çok kısa olarak yapılabilecek yanlışlardan bahsedeyim çünkü çok görüyorum.

- alım-satımda mutlaka broker ile çalışın, satışı kapatmak için çok faydasını görürsünüz. aklınızda tutacağınız yegane konu tekneyle ilgili söylediklerine şüpheci yaklaşmak olsun. oldukça konuşkan bu sevimli arkadaşların gayesi sonuç olarak satış yapmaktır.

- 10/ 20 /30 yıllık amatör denizci tanıdıklarınız alacağınız tekne markası/ modeli/ sınıfı vb. için sizi yönlendirsin ama almayı düşündüğünüz tekneyi onlara gösterip öyle almayın.

- alım öncesi tekneyi usta veya ustalara gösterip almayın. araba değil bu, çok pişman olursunuz.

- alım öncesi mutlaka bir sörveyör tutup tekneyi etraflıca inceletin. bu inceleme hem kara hem de deniz tecrübelerini içermelidir.

iş tekneyi almakla bitmiyor

ilk teknesini alan kimseleri yolunacak kaz olarak gören bir takım kimseler var. ayrıca bilmediği konularda ahkâm kesen ve tekne sahibini yanlış yönlendiren büyük bir güruh da mevcut piyasada. bu tipler sebebi ile ilk teknesini aldıktan sonra tekne sahibi olmaktan nefret etmiş birçok kişi tanıdım. bu tabloyla her karşılaşmamda yüreğim burkuluyor.

her anlamda acemiliği üzerinizden attıktan sonra tutkuyla bağlanılacak bir şey tekne sahibi olmak.

40 feet civarı ve altı tekne sahipleri benim müşteri portföyümü oluşturmuyor. ticari açıdan pek getirisi olan grup değil. ticari olarak bir anlam ifade etmese de özellikle ilk teknesini alacak olan bu gruptaki kişilere, karşılık beklemeden ve ücret almadan danışmanlık veriyorum. bunu; benim deniz sevgimle, atatürk'ün deniz ülküsünün birleşimi ve bir çeşit memlekete hizmet görevi olarak görüyorum. bir kişinin daha denize ve tekneciliğe sevdalanması benim için en büyük kazanç.

günün birinde bu yolda olan bir kişi bile , ister tekne alım arifesinde ister aldıktan sonra olsun; bir şekilde bana ulaşır ise seve seve, can-ı gönülden ve karşılıksız olarak yardımcı olmaya hazırım.