TARİH 16 Aralık 2022
20,4b OKUNMA     483 PAYLAŞIM

Tahta Çıkışı veya Tahttan İnişi Olay Olan Osmanlı Padişahları

36 Osmanlı padişahının 20'den fazlasının bazen tahta çıkışı, bazen tahttan inişi, bazen ise hem tahta çıkışı, hem de tahttan inişi olaylı olmuş.
Sultan Abdülaziz'in öldürülmeden önceki son fotoğrafı

- 1. murad, savaş meydanında savaş bittikten sonra hançerlenip öldürülüyor.

- 1. bayezid, babası 1. muradın şehit düştüğü aynı savaş meydanında düşmanı kovalamakla meşgul kardeşi şehzade yakub'u çağırıp öldürttü. ardından ankara savaşı'nda timur'a esir düşüp öldü.

- 1. bayezid, timur' a esir düşüp ölüyor. devlet fetrete giriyor. 4 şehzade, ayrı ayrı sultanlık ilan ediyor. yıllarca süren iç savaşlar, mücadeleler falan, 1. mehmed galip gelip sultan oluyor.

- 2. mehmed, iki kez tahta çıkıyor. ikincisinde, ilk tahta çıkışında inmesine sebep olanları idam ettiriyor.

- 2. bayezid, kendi oğlu olan 1.selim ile taht mücadelesine giriyor. oğlu tarafından tahttan indiriliyor. edirne'ye yollanıyor, ne hikmetse edirne yolunda ölüyor.

- 1. selim, hem kardeşleri, hem de babası ile taht mücadelesine giriyor. garip bir şekilde yaşça en küçük şehzade olmasına ve tahta en uzak bölgede(kırım) bulunmasına rağmen, taa kırımdan gelip babası 2. bayezid'i tahttan indirip tahta çıkıyor.

- 2. selim ise, kardeşi bayezid ile savaşıyor, ki arada bayezid safevilere sığındığı için safeviler ile savaş çıkma durumu bile var. kardeşiyle savaşırken 1. süleyman'ın tahtta olması ise ayrı bir mesele. adam taht için değil, veliahtlık için savaşıyor.

- 3. mehmed, tahta geçince aralarında bebek de olan 19 kardeşini boğdurtuyor. bu pek çatışmalı bi mesele değil ama, sonuçta sarayda katliam yapılmış, bahsetmek istedim. (ki 5.mehmed kılıç kuşanırken kendisinin kabrini ziyaret etmediği söylenir "ben çocuk katilinin kabrine gitmem" minvalinde)

- 1. mustafa, tahta geçtikten 3 ay sonra akli dengesizliği sebebiyle tahttan indirildi. tahta çıkarılan 2. osman tahttan indirildikten sonra tekrar tahta çıkarıldı. sonra akli dengesizliği sebebiyle tekrar tahttan indirildi.

- 2.osman, 1. mustafa'nın akli dengesizliği sebebiyle tahttan indirilmesinden sonra tahta çıkarıldı. yeniçeri isyanıyla öldürüldü. yerine ise kendinden önce akli dengesizliği sebebiyle tahttan indirilen 1. mustafa tekrar tahta çıkarıldı.

- 4. murad, 1. mustafa'nın akli dengesizliği sebebiyle ikinci kez tahttan indirilmesi ile tahta geçti. ölüm döşeğindeyken veliaht şehzade olan kardeşi ibrahim'in ölüm emrini verdi.

ibrahim, tahta geçmeden önce ağabeyi 4. murad tarafından ölüm emri verildi. hanedanın tek erkek varisi olduğundan emir yerine getirilmedi. (getirilseydi, tahta kırım hanı'nın çıkması planlanıyordu) kendisi tahta çıkacağı zaman, ağabeyi 4. murad'ın öldüğüne inanmayıp bir süre odasından çıkmamıştır. merhum sultanın cesedini görüp ikna edilebilmiştir. darbe ile tahttan indirilmiştir.

- 4. mehmed, babası sultan ibrahim'in darbeyle tahttan indirilmesi sonucu, 6 yaşında tahta geçti. yine bir darbe ile tahttan indirildi.

- 2. süleyman, ağabeyi 4. mehmed'in darbe ile tahttan indirilmesi sonucunda tahta çıktı. kendisi en uzun süre veliahtlık yapan şehzadedir ve babası sultan ibrahim gibi tahta çıktığına inanmayıp bu habere bir süre direnmiştir.

- 3. ahmed, aynı anne-babadan olma öz ağabeyi 2. mustafa tahttan darbeyle indirildikten sonra tahta geçmiştir. patrona halil isyanı sonucunda darbe ile tahttan indirilmiştir.

- 1. mahmud, amcası 3. ahmed patrona halil isyanı ile tahttan indirildikten sonra tahta geçti.

- 3. selim, kabakçı mustafa isyanı ile tahttan indirildi. alemdar mustafa paşa kendisini tekrar tahta çıkarmak için geldiğinde, 4. mustafa tarafından öldürtüldü.

- 4. mustafa, 3. selim'in kabakçı mustafa isyanı ile tahttan darbeyle indirilmesi sonucu tahta geçti. 2. mahmud alemdar mustafa paşa tarafından tahta çıkarıldıktan sonra öldürüldü.

- 2. mahmud, 3. selim'i tekrar tahta çıkarmak isteyen alemdar mustafa paşa'nın istanbul'a gelmesi üzerine 3. selim'in, 4. mustafa tarafından öldürtülmesi sonucunda alemdar mustafa paşa tarafından yapılan darbe ile tahta geçti.

- sultan abdülaziz, 30 mayıs 1876'da bir saray darbesi ile tahttan indirildi. 4 haziran günü feriye sarayı'nda ya intihar etti ya da intihar süsü verilerek öldürüldü.

- 5. murad, amcası abdülaziz'in darbeyle tahttan indirilmesi sonucu tahta geçti. 93 gün boyunca (osmanlı tarihindeki en kısa süre) tahtta kaldıktan sonra, akli dengesizliği ileri sürülerek tahttan indirildi. tahttan indirildikten sonra 28 yıl daha yaşadı. kendisini tekrar tahta çıkarmak için girişimler olduysa da, bu girişimler sonuca ulaşamadı.

- 2. abdülhamid, ağabeyi 5. murad'ın akli dengesizliği sebebi ile tahttan indirilmesi sonucu tahta geçti. 31 mart ayaklanması'nı bastırmaya gelen hareket ordusu tarafından, isyan bastırıldıktan sonra darbe ile tahttan indirildi.

- 5. mehmed, ağabeyi 2. abdülhamid'in hareket ordusu tarafından tahttan indirilmesi üzerine, ittihat ve terakki'nin desteği ile, taht hakkı ve sırası zaten kendisinde olmasına rağmen, meclis kararı ile tahta çıktı. yönetime pek karışmamasından mütevellit, devrinde gerçekleşen darbe (bab-ı ali baskını), kendisine karşı değil sadrazam ve hükümete karşı yapılmıştır.

- 6. mehmed, meclis tarafından saltanatın kaldırılması ile tahttan indirilmiş ve bir ingiliz zırhlısı ile ülkeyi terketmiştir.

- halife abdülmecid, saltanatın kaldırılması ve 6. mehmed'in ülkeyi terketmesi üzerine, 19 kasım 1922'de meclis tarafından halife olarak seçildi. hilafetin kaldırılmasının ardından sürgüne gönderildi.