Şirince Şarabı ile İlgili Sizi Hayal Kırıklığına Uğratacak Bilgiler
Gerçek Şirince şarabı?
şirince şarabının gerçeğini bulmak zordur. şirince'de satılan yaklaşık 15 marka bile şirince'de üretilmez, hatta şirince'de şişelenmez. meyve şarapları rezalettir, üzüm şaraplarının 1-2 tanesi fena değildir. gerçek şirince şarabını burada oturan ufak tefek bağları (bağ bile denmez ya neyse) olanlar anca kendilerine kadar üretir. belki biraz fazla. şirince'de toplanan üzüm miktarı ile satılan şarap miktarını karşılaştıracak olursanız bariz olarak görebilirsiniz ki durum aynen budur.
ya küplerde, ya plastik su şişelerinde falan saklarlar. genelde eşe dosta verirler. gelir elde etmek için satanı yoktur. bulup da çok ısrar edilirse belki. gerçek ev şarabı diye satılanların bile çoğu aslında gerçek şirince şarabı değildir. aldığınız şarap cam şişedeyse kıllanmaya başlayın, hele üzerinde marka falan varsa bilin ki aldığınız şarabı izmir'de yazgan şişelemiştir.
beyaz şarap sevmeyen biri olarak içtiğim en güzel beyaz şarap şirince'de bir tanıdığın ikram ettiği ev yapımı bir beyaz şaraptı. birkaç sene boyunca 1,5 litrelik pet su şişesinde beklemişti, görüntüsü bulanık; tadı, muhtemelen fabrikada şişelenmiş bir beyaz şaraptan daha fazla alkol içerdiğinden biraz keskindi; ama güzel şaraptı.
Meyve şarabı vs meyve aromalı şarap
hem fiyatına, hem tadına ve hem de hazırlandığı iddia edilen yere bakarsak meyve şarabı olduğunu hiç sanmıyorum şirince şaraplarının. en iyi ihtimalle meyve aromalı şaraptır bunlar.
sürekli meyve şarabı olarak lanse edilmesi regüle bir piyasada haksız rekabetten, tüketiciyi yanıltmaya kadar geniş bir yelpazede başlarına sorun açabilir(di). amerika ve avrupa'da her alkol türünün içeriğini ve oranlarını belirleyen kurallar olduğunu da yeri gelmişken belirtelim.
peki nedir ilk paragraftaki iki çeşit arasındaki fark?
- meyve şarabı, adı üstünde meyveden elde edilir. şarap hazırlamak istediğiniz meyvelerden uygun bir miktar fermantasyon poşetlerine konur ve bu şekilde işlem başlatılır. bir litre meyve şarabında 2 kg civarı ilgili meyveden bulunması gerektiğini hesap edersek son ürünün de fiyatı buna bağlı olaraktan pek düşük olmayacaktır.
- meyve aromalı şarap ise beyaz veya kırmızı şaraplara, sonradan meyve aroması + yüksek miktarda şeker ve renk basılmasıyla elde edilen şaraptır genellikle. hazırlanışı daha zahmetsiz olduğundan fiyatı ilk türe göre çok daha düşüktür.
Sevan Nişanyan'ın bir yazısından Şirince şaraplarının öyküsü
(karakterler gerçek olmakla beraber, isimleri değiştirilmiş.)
1960'lı yıllarda bir gün şirince köylülerinden posta ibrahim üzümden şarap yapmayı öğrenir. posta'nın bedavadan kafa çekmenin yolunu bulduğunu gören komşuları onu kıskanırlar. o tarihten sonra şirince'de üç-beş dönüm bağı olan herkes şarap imal etmeye başlar.
o devirde köye tek tük gelen yabancılar, evlerde dantel satan teyzelerin kendilerine kadehle şarap ikram etmesine şaşırırlar. türkiye'de misafire ayran, bulgur, çay vb. yerine şarap ikram eden başka köy yoktur. şirince'nin ünü dalga dalga yayılır.
1990'ların başında köyün tek lokantasını işleten piç ahmet, eşten dosttan aldığı ev şaraplarını lokantasında müşteriye vermeye başlar. ancak piç ahmet köyün yarısıyla kavgalıdır. bir gün piç ahmet'e şarap veren öbür gün vermez. ya da köşede kalmış kötü bidonu kakalamaya kalkar. bunun üzerine piç ahmet işi kökten çözmeye karar verir. izmir'de yazgan şirketiyle anlaşır. yazgan'ın en ucuz malını şişelettirip "şirince köy şarabı" etiketiyle müşterisine sunar. müşteri bu köy şarabını çok beğenir. insanlar akın akın şirince'ye gelip köy şarabı içmeye başlarlar. köyün ününe ün katılır.
piç ahmet'in yenge oğlu ve baş düşmanı olan topal recep bu duruma dayanamaz. o da izmir'e gidip sevilen şirketiyle anlaşır. sevilen'in jenerik şarabını "şirince" markasıyla satmaya başlar. ahmet'le recep marka meselesinden kapışırlar. sertleşen mücadele 1996'da tarafların köy meydanında birbirini doğramasıyla epik bir boyuta ulaşır.
1997 yılına gelindiğinde köyde yılda 3-4 ton şarap üretilmekte, buna karşılık en az 10 ton tüketilmektedir. şirince'de kırmızı üzüm yetişmediğinden, kırmızı şarap isteyen turistleri memnun etmek için köylü teyzelerin şaraba kırmızı şalgam suyu kattıkları işitilir. köye gelen bir fransız heyetinin "fransa'da böyle şarap yok" dediği, kahve muhabbetlerinde kulaktan kulağa yayılır. şirince şarabı kendini kanıtlamıştır. artık dünya liglerindedir.
derken hans çıkagelir. hans almandır. şirince'de organik şarap üretecek, alman pazarlarına satacaktır. köyün tek zeytinyağhanesi alelacele yıkılıp şarap fabrikasına çevirilir. hans'ın türkiye koşullarına intibak süreci başlar. önce makinalarına gümrükte el konur. türk ortağı uçan kuşa borç takıp ortadan kaybolur. jandarma gelip fabrikanın suyunu keser. sonuçta hans zor bela hisselerini satıp bu işten kurtulur. fabrika bir-iki sene düzgün şarap yapmayı dener. sonra şarabı dışarıdan getirip burada şişelemenin daha kârlı olduğunu fark eder. sonunda işi alkollü suya meyve esansı katıp "meyve şarabı" yapmaya döker.
2004'e doğru şirince'nin yıllık ev şarabı üretimi bir tonun altındadır. üzüm suyunun plastik bidonlarda güneş altında dinlendirilmesiyle elde edilen ev şarabı, keskin aseton kokusuyla emsallerinden ayrılmakta, özel meraklıları tarafından içilmektedir. köye akın eden büyük kitleler ise, on beş farklı etiket altında satılan değişik şirince şarapları arasında seçim yapmak şansına sahiptir. (2004)