SİNEMA 13 Nisan 2023
12,4b OKUNMA     368 PAYLAŞIM

Sergio Leone'nin Efsane Dolar Üçlemesi Hakkında Muhtemelen Pek Bilmediğiniz Notlar

Clint Eastwood'u yıldız yapan ve İyi, Kötü, Çirkin'i de içinde bulunduran kült Dolar üçlemesi hakkında güzel yapım notları.

bu seride clint eastwood’un rol alması biraz tesadüfidir. amerika’da rol aldığı the raw hide dizisi (1959-1965) devam ederken, kanalın oyuncularla yaptığı sözleşmede amerika’da başka bir film çekmeleri yasaklanır. aynı sözleşme avrupa’yı kapsamadığı için clint eastwood şansını avrupa’da dener ve kariyeri bu şekilde başlamış olur.

mario brega, clint eastwood ile birlikte üç filmde de oynayan bir aktör olup üçünde de karakteri ölen tek oyuncudur. bu ikisi haricinde benito stefanelli, aldo sambrell ve antonio molino rojo üç filmde de oynayan diğer oyunculardır.


ilk film için sergio leone’nin akira kurosawa filmi yojimbo’dan esinlendiği suçlaması yapılır. akira kurosawa telif hakkı davası açar ve filmin uzakdoğu gösterimlerinde %15 pay kazanır. daha sonra gelen paranın yojimbo filminden kazandığından daha çok olduğunu söyleyecektir.


ilk iki filmin kötü adamı gian maria volonte ülkesinde çok bilinen bir oyuncu ve aktivistir. solcu volonte cumhuriyetçi clint’i ve diğer herkesi oyunculuk anlamında ezip geçmiştir. üçüncü filmde kendisine “kötü” rolü biçilen volonte, western filmlerinin bir altmetni yok diyerek daha fazla kovboy filmi çevirmeyeceğini söylemiştir.

ilk filmde clint’in oynadığı karakterin adı joe olarak bilinir (jenerikte de joe olarak görünür). devam filmlerinde bu isim kullanılmaz. sebebi de ilk filmin yapımcısının diğer filmlerde yapımcı olmaması ve filmindeki karakterin devamına izin vermemiş olmasıdır. clint’in karakteri her filmde başka isimde veya takma isimde canlanır. ikinci filmde manco (tek kollu adam) ve üçüncü filmde blondi (sarışın).

üç film kronolojik sıra izlemez. ilk filmde bir mezar taşında 1872 tarihi görünür. üçüncü film 1861-65 yılları arasındaki iç savaş zamanını konu alır. ilk iki filmde clint eastwood aynı kostümü ve pançoyu giyerken üçüncü filmin sonunda pançoyu yaralı askerden aldığı görünür.

2007 yılında amerikan çizgi roman şirketi dynamite entertainment iyi, kötü ve çirkin filminden sonrasını anlatan çizgi roman çıkarmıştır.


clint eastwood üçüncü filme hiçbir zaman sıcak bakmamıştır. kapris yaparak filmde aldığı ücreti yükseltmiş, üstüne bir de ferrari araba istemiştir. yapımcılar "iyi kötü ve çirkin" filmi için oyuncunun şartlarını kabul etmiştir. tuco karakterinin daha sempatik yazılmasına da bozulan clint eastwood'un üçüncü filmde ekranda görünme süresi eli wallach'tan daha kısadır.

orson welles, serinin yönetmeni sergio leone'nin üçüncü film projesinden haberdar olduktan sonra kendisini arayarak "amerikan iç savaşında geçen bir kovboy filminin gişede çakılacağını ve herkesin hemen unutmak isteyeceğini" söylemiştir.

dolar üçlemesi spagetti western türünün atası sayılır ama bu seriden önce italya’da çevrilmiş 20’den fazla western filmi vardır.