rafael yüzünden da vinci'yi platon sanmak, kısaca rafael olarak bilinen rönesans sanatçısı raffaello sanzio tarafından çizilen atina okulu isimli eserde platon'un da vinci modeli üzerinden çizilmesi sonucu ortaya çıkan yanılgılardan biri.

olay şu şekilde gerçekleşiyor

rönesans döneminden önce avrupa'da resim sanatı sadece ve sadece dini propaganda için kullanılabiliyor. bu sebepten rönesans öncesi resimler ya o dönemlerde basılmış kutsal kitaplarda ya da kiliselerdeki çizimlerde olabiliyor. böylelikle o dönemler yapılan resimler hep şapellerde, kiliselerde veya katedrallerde bulunuyor.

rönesans döneminde ise italya'da bir aydınlanma hareketi başladığı için artık sadece dini bilgilerin değil, felsefe, hukuk ve edebiyat gibi alanlardaki bilgilerin de önemli olduğu ve dindar olunsa bile bu alanların da öğrenilmesi gerektiği fikri benimseniyor.

bu dönemde italya'da üç büyük sanatçı var: bunlar leonardo da vinci, raffaello ve michelangelo (üzgünüm donatello)...

rafael kendisini bir sanatçı olarak değil, filozof olarak görüyor. daha doğrusu rafael aslında sanatçıların da filozof oldukları görüşünü benimsiyor. bu sebepten rafael'e göre da vinci ve michelangelo da kendisi ile birlikte filozof sınıfına giriyor.

rafael 1509 yılında vatikan'da bulunan apostolik sarayı'nın birkaç odasının duvarlarını boyamak için vatikan'a çağırılıyor. bu odadaki duvara dört farklı resim çiziyor. bu resimlerin (aslında fresk deniyor bunlara) atina okulu ile aynı odada olanları sırasıyla kardinal ve teolojik erdemler, kutsal ayin tartışması ve parnassus isimli eserler.

signatura odası

rafael bu dört resimde teoloji, felsefe, hukuk ve edebiyat konularını işliyor.

felsefe konusunu işleyen resim atina okulu resmi ve bu resimdeki kişiler antik yunan döneminin en etkili filozofları ve matematikçileri... rafael kendisinin ve dönemin sanatçılarının filozof olduklarını düşündüğü için resmi çizerken filozofların yüzlerini dönemin sanatçılarını model alarak çizmeye karar veriyor. bu sebepten resimde platon'u da vinci'nin yüzü ile, heraklitos'u michelangelo'nun yüzü ile, öklid'i donato bramante'nin yüzü ile ve apelles'i de kendi yüzü ile çiziyor... yani aslında bu resimdeki filozoflardan dördü o dönemde yaşamış sanatçıların resimleri.

resmin tam ortasında bulunan ve eliyle tanrıyı işaret eden platon, aslında leonardo da vinci'nin şu resminden esinlenerek çiziliyor

ancak bu durum pek bilinmiyor ve bu resim çok ünlü bir resim olduğu için zaman içinde filozoflar bu resimdeki halleri ile bilinmeye başlıyorlar. bu sebepten günümüzde google görsellere platon yazdığımız zaman bir sürü da vinci portresi ile karşılaşıyoruz.

ileri okuma için:
atina okulu wiki
resimdeki tüm filozoflar
rafael odaları

Bazı Çok Ünlü Tabloların Resimleme Tekniği Olan Freskler Nasıl Yapılıyordu?