NASA'nın Uzay Aracı InSight'ın Gönderdiği, Mars'ta Kaydedilen İlk Ses
Mars'ta kaydedilen rüzgar sesi
Mars'a daha önce de uzay araçları gönderilmişti ancak neden ilk defa ses kaydedildi?
bu tür çalışmalar daha önce de yapıldı. herhangi bir veriyle de yapılabilir. şöyle ki;
bu kayıtlar aşina olduğumuz anlamda bir mikrofonla alınmadı. insight görevinin temel amaçlarından biri mars yüzeyinde titreşim üzerine hassas ölçümler yapabilmek.
bunun için robotik bir kol önümüzdeki günlerde mars yüzeyine bir sismograf yerleştirecek. sismografı araçtan ayırmak, araçtan gelen titreşimlerin ölçümleri daha az kirletmesini sağlamış olacak. viking 2 (1975) görevinden beri mars yüzeyine böyle hassas bir sismograf gönderilmemişti.
işte bu sismografın insan kulağının duyabileceği frekansta yakaladığı titreşimleri izole ettiklerinde bu sesi elde etmişler. kulağınızı aracın duvarına dayadığınızda hissedebileceğiniz bir ses. sesin kaynağı ise mars yüzeyindeki rüzgarın güneş panellerine etkisi.
bir diğer ses ise gaz basıncı sensörünün kaydettiği verinin 100 kat hızlandırılmış hali. bu insanın duyma yetisi anlamında gerçekçi bir ses değil, sadece hava basıncındaki değişimin 100 kat hızlandırılarak ses olarak simüle edilmiş hali. normal frekansında duymanız veya hissetmeniz pek mümkün olmazdı.
herhangi bir veriye bu yöntemi uygulayıp her şeyi sese çevirebilirsiniz. her titreşimin frekansını değiştirerek insan kulağının duyabileceği hale getirebilirsiniz. bu paylaşımda etkileyici olan açı, ilk kaydın frekans çarpanına gerek olmadan duyulabilmesi.
bu kadar hassas bir sismografı, hiç de sakin olmayan bir roket yolculuğu ile atmosferimizden çıkarıp, radyasyon içinden geçirip, marsa roket gücü ile indirip, bu ölçümü alabilmek iste ayakta alkış isteyen bir başarı.
insight görevi daha önce bu sismografın (seis) 3 litrelik vakum haznesindeki kaçak nedeniyle ertelenmişti. bu yüzden şimdi bu sismografın çalışır durumda olması proje için sembolik bir anlam da taşıyor.
son olarak, youtube ses sıkıştırması frekansı arttırılmamış olan sesi katlediyor. sıkıştırılmamış halini ve diğer sesleri nasa'nın sounds sayfasında bulabilirsiniz.
kaynaklar: videodaki açıklamalar, wikipedia, nasa, insight instruments nasa.