Mercedes ve Apple Gibi Şirketlerin Elektrikli Otomobil Projelerini İptal veya Tecil Etme Sebepleri
elektrikli araç projelerini iptal eden apple, ya da elektrikli araç üretim sürecini tamamlama işini birkaç yıl geriye atan mercedes gibi firmaların yegane sebebi, ölçek ekonomisidir. yoksa ürünün kendisinin geleceği olup olmaması değil.
bakın, olaya kendi istediğiniz şekilde bakarsanız asıl gerçeği kaçırırsınız. mesele elektrikli araçların geleceği var mı yok mu meselesi değil bu iki firma için. o zaten evrim teorisi gibi; kabul ettikleri bir gerçek. neden projelerini iptal ediyorlar ya da üretimi öteliyorlar? çünkü iki sebebi var.
ilki, bu iş büyük yatırım gerekiyor
aynı gibi gözükse de elektrikli araçlar kesinlikle aynı araçlar değil. biz koltuk-cam-direksiyon görüyoruz. ama onlar haricindeki tüm sistemler değişiyor araçta. gövde, pil, pil izolasyonu, karoserin neredeyse tamamı, tüm aracın mimarisi ve dizayn değişiyor... yani aslında yepyeni yeni bir araç yatırımı yapmış oluyorsunuz. üretim platformu değişiyor. ilk seneler külliyen zarar demek bu. eğer bir anda milyonlarca satmaz iseniz. tesla batıyordu bir dönem. mercedes aldı bir kısmını da öyle kurtardı kendisini... bakın haberini de koydum, trajik bir ekonomik değeri de vardır haberin, zira mercedes 5 sene sonra kar ettiğini düşünüp hisseleri satmıştır. 40 bitcoin ile pizza alan gençlerin hikayesine benzer bu hikaye.
asıl konumuza dönelim: çin neden iyi gidiyor, çünkü zaten çok satıyor
apple'ın yapamayacağım demesinin ana sebebi yatırım tutarının çok yüksek, yatırım sürecinin de uzun olması. apple, 1900'lerin başında kurulan bir girişim değil. halka açık, milyonlarca yatırımcısı olan, hbk'nın sürekli sorgulandığı ve attığı her adımın gerek patent gerekse rekabet kurulları tarafından incelendiği ve çeşitli ülkelerde bu konuda davalarla uğraşan bir şirket. kendini tanıtmış oturaklı bilinen ve kendi ana piyasasında saygı duyulacak bir imajı olan bir şirket, gerçek bir fizibilite yaptığında aldığı tüm yukarıda saydığım risklerin ürküttüğü kurbağaya değmeyeceğini anlamış durumda. olan bundan ibaret.
mercedes ise bambaşka bir öykü
firmanın toplam cirosundaki artış sadece elektrikli kesimden ve vito gibi ticari araçlardan geliyor. öte yandan elektrikli kesim hala dizayn ve doğuştan elektrikli olmamak gibi sebeplerden ötürü eleştiri alıyor. mercedes o bölümü hala yeterince karlı olmaması gibi bir de karlılık azalıyor. e firma da bu durumu görüyor haliyle. ilk başta çıkan furyadan (bunu yeni model için geceden sıra bekleyen cep telefonu kullanıcıları diye düşünün) asıl hedef kitleye yani artık fiyata ve kaliteye önem veren büyük kitleye ulaşamamış görünüyor. asıl hedef kitle, senin benim gibiler; pilin büyüklüğüne, aracın ağırlığına, dizaynına, menziline, şarj süresine, konforuna, servisine bakan kitle...
bakın, çin hepsine hazır. bu saydıklarımdan hiçbirisi onun için dert değil. tam 10 yıldır zaten yatırım yapıyorlar. satış adedi problem değil. üstelik de kendilerini geliştirme konusunda oldukça iyiler. sadece 30 sene evvel fuarlarda mercedes taklidi araçlar yapmaktan buraya geldiler.
avrupa'nın ve hatta amerika'nın sorunu burada. ekşi'deki togg başlığında da yazdım. avrupa bunu görebildi ve hemen birkaç şirket birleşip stellantis oluşumunu kurdu. daha geçenlerde bir otomotiv şirketi de bu yönde açıklama yaptı, görmediniz, işinize gelmedi görmek; nasıl ki uçak rekabetinde tüm avrupa olarak airbus şirketini kurduk, elektrikli araba olarak da bunun gibi bir girişim kurmamız gerek dedi. çin ile rekabet edebilmek için dedi...
aha haberin linkini buldum. yani bireysel yatırım yaparsak batma riskimiz var diyor. maliyetleri hızlı düşürmek lazım diyor. çin ile rekabet edebilmek için maliyet düşürmek birinci şart diyor. bunu da ancak topluca tek bir yatırım yaparsak alabiliriz diyor. eğer her firma kendi bireysel olarak yatırım yaparsa, batma riski yüksek diyor... daha nasıl desin.
daha anlatacak şey çok da, öncelikle haberleri takip edenlerin bakış açılarını değiştirmesi gerekiyor
şarj süresi ve menzil hala çoğu kişi icin dert olmaya devam edebilir... fiyatları asıl hedef kitle icin yüksek gelebilir... bizde arabalar yatırım aracıdır vs dersiniz, ikinci el fiyatları hızlı düşüyor dersiniz... evet hepsi olabilir. konuşulur. ama elektrikli arabanın geleceği yok, bakın apple bakın mercedes derseniz... olmaz o iş.
ekleme: ekşi'den gelen mesajlara cevaben; mercedes ile ilgili bilgiler şirketin internet sitesinde var. ulaşımı kolay, rahatlıkla inceleyebilirsiniz (özellikle 4,6, 12,13,37,38,39,40 nolu slide'lar.) ben bora özkent değilim, benzer şeyler düşünmemiz aynı kişi olduğumuz anlamına gelmez.