TARİH 15 Eylül 2022
21,4b OKUNMA     386 PAYLAŞIM

Maya Takviminin 2012'de Tamamen Bitmediği, Sadece Yenilendiği Gerçeği

Hepimiz yıllar boyunca Maya takvimi Tzolk'in'in "2012'de kıyamet kopacak" dediğini düşündük ancak işin aslı pek de öyle değilmiş.

Nedir bu Maya takvimi?

mayaların zaman dizgesidir.

maya yılı her biri yirmi günlük 18 aydan oluşur. ayrıca haab adı verilen beş ekstra gün daha vardır. 360 günlük periyoda tun adı verilir ve bu periyod takvimin temelini oluşturur. aynı zamanda bunun katlarından oluşan bir sistem vardır. 20 tun 7200 gün ya da bir katun 14.400 gün ya da bir baktun olarak adlandırılır bu seri bu şekilde 63 milyon yıldan oluşan 1 alatun'a kadar devam eder.

maya takvimi farklı uzunlukta dönemlerden oluşur, bunlara güneş denir

on yıl öncesine kadar içinde bulunduğumuz dönem olan beşinci güneş i.ö. 13 ağustos 3113'te başlamıştır ve 23 aralık 2012'de sona ermiştir. (5125 yıllık bir dönemdir.) dördüncü güneşin sonunda felaketler su elementine bağlı olarak oluşmuştur (bkz: büyük tufan), beşinci güneş ise maya takvimine göre büyük depremlerle son bulacaktı.

mayaların bu ince hesapları nasıl yaptıkları halen çözülememiş bir sırdır. hesaplanan beş güneş çağının toplamı 25.627 yıldır ki bu dünya ekseninin yalpalaması anlamına gelen ve 26.000 yılda bir olan presesyonun döngüsüyle hemen hemen eşit bir zaman dilimidir.

maya takvimine göre dünyanın 2012'de veya yakın başka bir zamanda sona ereceğinden endişeleniyorsanız rahatlayın: zamanın sonu hala çok uzak

Editörün notu: Yazı 2011 tarihli, bazı kelime ve cümleler ona göre tasarlanmış olabilir.

bunu eski mayaların 2012'de bir dünya kıyameti öngördüğüne dair herhangi bir inancı ortadan kaldırmak isteyen maya uzmanları söylüyor.

maya takvimi, savaş ve yaratılışla ilişkili bir maya tanrısı olan bolon yokte'nin geri dönüşünü gerektiren 12 aralık 2012 civarında, 5.126 yıllık bir döngünün sonunu işaret ediyor sadece.

yazar jose arguelles, 1987'de yazdığı ve bir maya teorisyeni ordusunu ortaya çıkaran bir kitapta tarihi "bildiğimiz şekliyle zamanın sonu" olarak adlandırdı. ancak güney meksika'daki bu antik maya şehrinde toplanan uzmanlar, bunun yalnızca bir yaratılış döneminin sona erdiğini ve bir diğerinin başlangıcını işaret ettiğini söylüyor.

meksika ulusal özerk üniversitesi unam.l'de gravür uzmanı olan erik velasquez, "bu konuda net olmalıyız. 2012 için bir kehanet yok" dedi. "bu bir pazarlama hatası."

meksika'daki ulusal antropolojik tarih enstitüsü, kıyameti tahmin eden tahmincilerin baskısını bastırmaya çalışıyor. enstitü yaptığı açıklamada, "batı'nın mesihçi düşüncesi, mayalar gibi eski uygarlıkların dünya görüşünü çarpıttı" demişti.

maya takviminde uzun takvim sayımı mö 3.114'te başlar ve baktunlar olarak adlandırılan kabaca 394 yıllık dönemlere ayrılır. mayalar 13 sayısını kutsal sayarlar ve 13. baktun 2012'de sona erer.

takvimi çözmeye çalışan avustralya'daki la trobe üniversitesi'nden maya kodları araştırmacısı sven gronemeyer, sözde bitiş gününün bolon yokte'nin geri döndüğü bir dönemden diğerine geçişi yansıttığını söyledi.

"çünkü bolon yokte yaratılış gününde zaten mevcuttu... bolon yokte'nin tekrar mevcut olması maya için doğal görünüyordu" dedi.

enstitü, o zamanki maya imparatorluğunun farklı bölgelerinde bulunan yaklaşık 15.000 kayıtlı glif metinden sadece ikisinin 2012'den bahsettiğini söyledi.

madrid complutense üniversitesi'nden profesör alfonso ladena, "maya, insanlığı, küresel ısınmayı düşünmedi veya kutupların birleşeceğini tahmin etmedi" dedi. "endişelerimizi onlara yansıtıyoruz."

kaynak

mayalılar hakkında bilinenin aksine mayalıların 3 takvimi vardır

bunlardan ilki haab; 18 ay 20 gün ile 5 terminal gününden olmak üzere, 365 günden oluşur. ikinci takvim tzolkin ise 260 günden oluşur ve mayalar tarafından kutsal olarak bilinirdi. üçüncüsü ise, çok uzun dönemli bir takvimdi ve mayalar’ın tarih sahnesine çıkışı olan m.ö. 3113 yılından başlatılıyordu ve bu takvimin sonu da m.s. 2011'de bitiyordu. zaten 2012’de kıyamet olacağı yalanı da sadece bu takvimin yenilenecek olmasından kaynaklanıyordu.

Güneş çağları

birinci güneş çağı (matlactili): 4008 yıl süren bu çağda yaşayanlar mısırla beslenen devlerdi. güneş, su tarafından yok edilmişti. insanlar balıklara dönüştürülmüştü. bazıları bu afetten sadece nene ve tata adında bir çiftin, su kenarında yaşayan bir ağaç tarafından kaçırılıp kurtarıldıklarına inanmıştı. diğerleri ise, sular çekilinceye kadar bir mağaranın içine saklanarak kurtulan yedi çift olduğunu savundu. bu çağda hüküm süren tanrıça tlaloc'un karısı (yeşim etekli tanrıça) chalchiuhtlicue'dir.

ikinci güneş çağı (ehecatl): 4010 yıl süren bu çağda yaşayanlar acotzintli diye bilinen yabani bir meyve yiyerek besleniyorlardı. "güneş ehecatl" (rüzgâr güneşi) tarafından yok edilmişti. insanlar maymuna çevrilmiş, ağaçlara tutunmak suretiyle hayatta kalabilmiştir. bir kadın ve bir adam, bir kayanın üzerinde durarak yıkımdan kurtulmuşlardı. bu çağa "altın çağ" denir ve "rüzgâr tanrısı" hüküm sürerdi.

üçüncü güneş çağı (tleyquiyahuillo): 4081 yıl süren bu çağda insanlar "ikinci güneş"ten kurtulanların torunlarıdır. tzincoacoc adlı bir meyve yiyerek beslenen bu insanların yaşadığı dünya, chicunahui ollin günü denilen yangınla yok oldu. bu çağa "tzonchichiltic" (kırmızı kafa) adı verilmiştir ve "ateş tanrısı" tarafından yönetildiğine inanılırdı.

dördüncü güneş çağı (tzontlilac): 5026 yıl önce başladı. tula'nın kurulduğu bu çağa tzontlilac (siyah saç) adı verilir. insanlar kan ve ateş yağmuru sonrasında açlıktan ölmüşlerdir.

Bonus: 2012'de, Maya takvimi temalı harika bir kutu oyunu bile yayınlanmıştı

Oyunun tasarımcıları Daniele Tascini ve Simone Luciani.