öncelikle, kolesterol nedir?

mumsu bir yapıya sahip olan ve yağ türü olarak sınıflandırılan bir lipid molekülüdür. hücre zarlarının yapımında ve onarımında rol oynar. hormonların, d vitamininin ve safra asitlerinin üretiminde kullanılır. yağların sindiriminden sorumludur. ancak fazlası ise zararlıdır. kalp hastalıklarına neden olabilir.
...

annemde kolesterol yüksek çıktı. fark etmemiz de biraz ürkütücü bir şekilde oldu. 2 defa bayıldı. beyinle ilgili bir şey var sandık. hastane, doktor gezdik epey. çok şükür ki temiz çıktı ama bu sefer bizi bir düşüncedir aldı "neden oluyor bu?" diye. o ara kan testi yaptırayım bir de diyerek sağlık ocağına gitti ve kolesterol seviyesi oldukça yüksek çıktı.

ilk etapta ilaç kullandı bir süre ama ona ek olarak çok şeyi değiştirdik. ayçiçek yağını tamamen çıkardık hayatımızdan ve zeytinyağı ile değiştirdik. ilk 1 ay falan çorba ve salatadan hiç vazgeçmedik. yürüyüş zaten sık yaptığımız bir şey. kırmızı etten mümkün olduğunca uzak duruyoruz. tavuk etinin yağsız kısımlarından yapıyoruz yemekleri. peynir, yoğurt ve sütün yağsız ya da yarım yağlısını yiyip içiyoruz. dışarıdan yeme işlerini bıraktık. hamur işi, kızartma, tatlı gibi şeylerden uzak duruyoruz. ben tatlıdan pek uzak duramıyorum gerçi ama anneme sık yedirmiyorum. çok nadir durumlarda bunların dışına çıkıyoruz. arada da omega 3 kapsüllerinden kullanıyor birkaç gün, sonra bırakıyor. kahvaltıda ceviz yiyoruz her gün. sayesine muhtemelen ben de daha sağlıklı olmuşumdur. zaten geçenlerde başka bir konu için kan testi yaptırdığımda tüm seviyelerim normal çıktı. annem de birkaç ay sonra ikinci kez gidip ölçtürdüğünde doktor "naptın sen? çok iyi düşmüş seviyesi." diye sormuş. zeytinyağı ve yürümeye mutlaka devam etmesini söylemiş.

doktordan önceki durumunu hatırlıyorum: aşırı derecede hâlsiz, gözlerinin feri sönmüş, eli kolu kalkmıyor, bayılmalar da cabası... bu işi hâllettikten sonra kadına resmen can geldi. dışarıya çıkıp saatlerce yürüdükten sonra bile "fazla yorulmadım" diyordu. resmen başka bir insan oldu. ilacı keseli aylar oldu ama maşallah durumu iyi.

beslenme işi çok önemli ama hareketsiz kalmamak da aynı derecede önemli. spor yapabiliyorsanız ihmal etmeyin. yapamıyorsanız sadece yürüyüş yapın en az iki günde bir. düşüyor bir şekilde ama kararlılık önemli.

genetiksel olandan falan bahsedilmiş ekşi sözlük'te. o kadarını bilemiyorum. sadece kendi tecrübemizi anlatmak istedim bu durumda olanlar için. umudunuzu kesmeyin.

genetik durumdan dolayıysa düşürmesi zor, kendi özelimde bakacak olursam da imkansız.

uzun yıllardır sağlıklı beslenmeye özen gösteren, kilosuna dikkat eden, spor/yürüyüş yapan biri olarak tahlillerimde total kolesterolümü düşük gördüğümü hiç hatırlamıyorum. ama fast food düşkünü, kilolu bir arkadaşımın kolesterolü benden çok daha düşük çıkıyor mesela.

yakın zamanda gittiğim birden fazla doktor da yediğine dikkat eden, hareket eden, kilolu olmayan birinin kolesterolü yine de yüksekse, bu genetiktir dedi aynı şekilde. ilaca falan da gerek görmediler. bu sebeple benzer durumda olanlar çok da kafaya takmasın bence, değiştirilmesi pek mümkün olmayan durumlar için kafayı yıpratmaya gerek yok.

belki birilerine faydası olur diye yazıyorum, 41 yaşımda artık 40'ı geçtim bir doktor görsem iyi olur diye yaptırdığım yıllık check-upta total kolesterolüm 262 çıktı (ldl 180, hdl 61, trigliserit 100). çok yüksek değil ama yaşla beraber yükseldiğini bildiğim için ciddiye aldım ve kırmızı eti kestim, 5 ay sonra tekrar ölçüldüğünde 232 çıktı, 30 puan düşmüş. 

gördüm ki beslenme fark ediyor ama yeteri kadar değil, vegan olmaya karar verdim. ete düşkünlüğüm yoktur ama peynire, tereyağına bayılırım. yani çok kolay olmadı. 1 sene sonra total kolesterolüm 212'ye düştü. egzersiz yapıyorum, işlenmiş gıda ve tatlıyı çok nadir yerim, meyve sebze ve bakliyat odaklı vegan besleniyorum düşebildiği nokta yine 200'ün üzerinde. bunu da zeytinyağını fazla tüketmeme bağlıyorum ama zeytinyağından da vazgeçemiyorum maalesef. ha ileride 220'yi görürsem yağı da kısarım artık.