BİLİM 12 Ocak 2022
23,4b OKUNMA     407 PAYLAŞIM

Kızgın Yağa Su Dökünce Neden Muazzam Bir Alev Ortaya Çıkar?

Siz, siz olun; kızgın yağa sakın su dökmeyin! Neden mi?
YouTube/Matgeek

kızgın yağa su döktüğümüzde ne olduğunu anlamak için bazı temel bilgileri bir gözden geçirmemiz gerekir. öncelikle yağ ve su karışımları bir heterojen karışımdır yani gerek molekül yapıları ve gerekse özgül ağırlıklarından dolayı birbiri içerisinde karışamazlar.


yemek pişirme esnasında hepimiz mutfakta çeşitli yağlar kullanmaktayız ve yağlar, yemeğe lezzetini veren bir katman oluşturmaktadır. fakat bazı zamanlarda ocaktaki yağın ne kadar ısındığının farkına varamayız.

mutfakta kullandığımız yağların hepsi oldukça yanıcıdır, bu da kolayca alev alabilecekleri anlamına gelir. yani yağlar çok çabuk ısınır ve bir kez duman çıkarmaya başladığında, kullandığınız yağ 30 saniye gibi kısa bir sürede alev alabilir. farklı yağlar farklı sıcaklıklarda (parlama noktalarında) yanar ve marketten satın alabileceğiniz her yağ, sıcaklık yeterince yüksekse alev alabilir.


böyle bir durumla karşılaştığınızda dikkat, sakın su dökmeyin! eğer bunu düşünüyorsanız şu videoyu izlemenizde fayda var derim:


şimdi de bu durumun nasıl oluştuğunu açıklayalım. en başta da dediğim gibi; yağlar çok çabuk ısınan ve alev alabilen bir yapıya sahiptir. yağın üzerine dökülen su daha daha yoğun olduğundan, hemen yağın altına girerek tavanın aşırı sıcak yüzeyine ulaşır. bu, suyu orijinal boyutunun 1700 katına hızla genişlemesine sebep olur (çünkü su her sıcaklıkta buharlaşır) ve anında buhara dönüştürür.


sonuç: tüm yağ çok hızlı bir şekilde tavadan dışarı itilir ve yağ zaten yanıyor olduğundan bir patlama etkisi oluşur.

peki böyle bir durumda ne yapmamız lazım? öncelikle ocağı kapatmalıyız, ardından yanan yağın oksijenle temasını kesmek için bir tepsiyle ya da bir kapakla üzerini kapatmalıyız. başka bir yöntem de yanan yağın üzerine bol miktarda tuz veya karbonat dökmektir.