TARİH 2 Ağustos 2016
189b OKUNMA     1302 PAYLAŞIM

I. Dünya Savaşı'nda Yaralı Hitler'i Vurmayarak Dünyanın Kaderini Değiştiren Adam: Henry Tandey

I. Dünya Savaşı'nın en şiddetli çatışmalarının yaşandığı Fransa'nın Calais kentinde dünya tarihini değiştiren çok ilginç bir olay yaşanmış.

Bu ilginç olayı tarihteki ilginç bağlantılarıyla Sözlük yazarı ''ufuri'' anlatmış.

ülke dediğinin bir adı bir bayrağı olur ne güzel herkes onu kullanır. ama bu öyle değil. kimisi ingiltere diyor, kimisi birleşik krallık, kimisi büyük britanya. aynı şey değil bunlar elbet, farkları var şöyle. 

birleşik krallık: ingiltere, iskoçya, galler ve kuzey irlanda ülkelerinden meydana gelen bir ülkedir. büyük britanya ise üzerinde ingiltere, iskoçya ve galler'in yer aldığı, britanya adaları içinde en büyüğüne verilen isimdir. yani adanın ismi. ingiltere ise büyük britanya adası'ndaki en büyük ülkenin ismidir. birleşik krallık ingiltereden yönetilir evet, ama birleşik krallık içerisindeki diğer ülkeler kendi bağımsız parlamento sistemlerine sahiptirler. birleşik krallık'ın bayrağı da ingiltere, kuzey irlanda ve iskoçya'nın bayraklarının birleşiminden oluşur.

bu britanya adaları son buz devrinin bitiminden hemen sonra, yani yaklaşık 10 bin yıl önce, avrupa kıtasının bir parçasıydı. 

ısınmayla birlikte kilometrelerce kalınlıktaki buz eriyip su baskınları yaratarak manş denizinin oluşmasına yol açar. deniz 130 metre kadar yükselir ve büyük britanya adalarının avrupa kıtasından kopmasına neden olur. o güne kadar ingiltere'den fransa'ya yürüyerek gidilirken artık gidilemez olur. oluşan manş denizi savaşlarda ingiltere'yi karadan gelebilecek tehlikelere karşı koruyarak ingiltere'nin yükselişine yardımcı olmuştur. ikinci dünya savaşında dünya'nın en iyi donanmasına sahip olan ingiltere böylece almanlar'dan kendilerini koruyabilmiştir. birçok alman savaş uçağı da manş denizini geçerken yakıtı bitip denize çakılmıştır.

bundan yıllar sonra buraya denizin altından bir tünel inşa edilmiştir. aslında ilk tünel projesi 1802 yılında fransız bir maden mühendisinden gelmiştir. 

daha ortada doğru dürüst motorlu araç yok, hep at arabası, ama ona rağmen böyle bir tünel projesiyle çıkagelmiş bir amcamız. fakat savaşlar yüzünden ertelenmiş proje. ta ki 1986 yılına kadar. sonunda proje yapımına başlanmış. bir taraftan ingilizler bir taraftan fransızlar denizin altında kaza kaza birbirlerine ulaşmışlar. tünel 1994 yılında kullanıma açıldı ve ingiltere'nin dover kenti ile fransa'nın calais kentini birbirine bağladı.

calais'in marcoing kasabası, bundan yıllar önce 1918'de birinci dünya savaşı'nın en şiddetli çatışmalarından birine sahne olur. henry tandey adında bir ingiliz askeri burada savaşırken yaralı bir alman askerini görür. hemen silahına davranır ama niyeyse ateş etmez, duraklar. aslında o sıralar esir alma gibi bir durum yok yaralı yarasız görülen bütün alman askerler öldürülüyor. ama tandey o gün yeterince insan öldürdüğüne karar verip silahını indirir. askere gitmesini söyler ve alman askeri teşekkür ederek orayı terk eder. bu yaralı alman askerinin adı adlof hitler'dir. 

bir insanın yaralı birine duyduğu merhamet ve bunun milyonlarca insanın ölümüyle sonuçlanması... tandey elbette bunu bilemezdi, o an doğru düşündüğü şeyi yaptı. ama geriye dönüp baktığımızda aslında küçücük şeylerin ne kadar fazla insanın hayatını etkilediğini görmek ürpertici oluyor

bundan yıllar sonra 1938'de ingiltere başbakanı chamberlain, avrupa'daki olası bir savaşın önüne geçmek için hitler ile görüşmeye almanya'ya gider. başbakan hitler tarafından bavaria'da ağırlanır. burada hitler, ressam fortunino matania'nın şu tablosunu göstererek şöyle der başbakana: "bu adam beni öldürmeye o kadar yaklaşmıştı ki bir daha almanya'yı göremeyeceğimi düşünmüştüm." der.