pasaportu düşünürken sadece vizesiz gidilecek ülke sayısını düşünmeyin. buna göre birleşik arap emirlikleri, malezya falan da güzel pasaportlar.

sizin elçiliğiniz size gittiğiniz ülkede nasıl bir hizmet sağlayabilir, acil bir ihtiyaçta size nasıl yardım edebilirler? bunları da düşünmeniz lazım.

bu açıdan singapur çok zayıf bir pasaport iken, abd çok sağlam bir pasaport. bu konuyu etkileyen ikili anlaşmalar da var. mesela, bir nedenden ötürü avustralya elçiliği kapalıysa acil bir durumda kanada elçiliğine gidebileceğiniz durumlar var.

yani vizesiz gidilecek ülke sayısı kadar, o ülkede sizin pasaportunuzun ve elçiliğinizin forsu da çok önemli.

düşünülmesi gereken üçüncü bir konu ikili ilişkiler. mesela abd pasaportunuz varsa hiç yoktan sizi saatlerce bekletebilirler. ben honduras'tan nikaragua'ya geçerken abd'li arkadaşım yüzünden sınırda 4 saate yakın bekletildim. adamlar nefret ediyor abd'lilerden haklı olarak. keza, çin-iran-bazı afrika ülkeleri vesaire abd'li iseniz sorun yaşamanız çok olası.

dördüncü kriter ise şu: pasaportunuz size vizesiz giriş hakkı sağlayabilir ama eğer kalıcı bir iş bulduysanız, okumaya gittiyseniz, iş yeri açacaksanız vesaire pasaportlar diğer vize türlerine göre çok fark edebiliyor. mesela kanada pasaportu, abd'de yaşamak açısından çok avantajlı bir pasaport. avustralya'da yaşayacaksanız ingiliz pasaportu enteresan bir şekilde yeni zelanda pasaportundan daha avantajlı olabilir. bu açıdan da değerlendirmek gerekiyor.

beşinci bir kriter daha var eklemem gereken. vergi durumları. mesela bu konularda abd ve fransa'nın çok dezavantajlı olabileceği belirtilmeli. avustralya da öyle. mesela avustralya pasaportuna sahipsiniz, başka bir ülkede çok iyi bir işte çalışıyorsunuz ama avustralya'da eşiniz veya eviniz var. yani bir şekilde avustralya ile ilişkinizi korumuşsunuz. eğer çalıştığınız iş yıllık 90.000 doları geçerse avustralya sizden vergi isteme hakkına sahip... yani bu tarz bir kriter de var pasaport konusunu düşünürken.

batı bloğunun parçası olan, çok güçlü ama politik olarak çok öne çıkmayan pasaportlar her zaman en iyisidir. ben bu açıdan abd pasaportunu kesinlikle en iyi pasaport olarak görmüyorum. ha, vatandaşı olsan ve sana bir şey olsa ortalığı yıkarlar, o ayrı...

bu açılardan almanya pasaportu gerçekten çok iyi bir pasaport. italya, ispanya da iyidir. hem bu pasaportlara sahipseniz farklı pasaportlar da taşıyabilirsiniz, ama singapur pasaportunuz varsa diğer pasaportlarınızdan vazgeçmeniz gerekiyor. almanya'da da benzer bir durum var ama almanya'daki durum singapur kadar katı değil, esnediği durumlar var.

___

not: şu anda diğer ülkelere vizesiz girebilme açısından en güçlü pasaportları aşağıdaki bağlantıdan inceleyebilirsiniz:

Dünyadaki Birçok Ülkenin Birbirinden Farklı Pasaport Tasarımları