Google'ın Türkiye'ye Android Yaptırımı Başlatacağı Haberleri Ne Anlama Geliyor?
Olay nedir?
Çeşitli haber organlarındaki iddialara göre, Türkiye Rekabet Kurumu tarafından Google şirketine 93 milyon lira tutarında ceza kesildi. Sebep, Google'ın işletim sistemi Android'in yüklü olduğu telefonlarda Google uygulamalarının yüklü olarak gelmesi ve bazılarının da alternatif bir uygulama ile değiştirilemez oluşu. Google da karardan sonra bazı faaliyetlerini kısıtlama kararı aldı. Bunun üzerine haber siteleri ve sosyal medyada "Google uygulamaları artık Türkiye'de kullanılamayacak" şeklinde haberler yapılmaya başladı. bu haberlere bir örnek
İşin aslını öğrenelim
açılın, rekabet kurulunun kararını okudum ve neler döndüğünü açıklayacağım:
rekabet kurulu; rekabet kanunu gereği, "bir ürün satılırken yanında başka bir ürünün (burada asıl ürün android os ve yan ürünler google arama motoru ve google webview) kullanılmasının şart koşulamayacağı" maddesine dayanarak altı ay önce google'a ihtarname yollamış ve üreticiler ile yaptığı lisans sözleşmelerinde bu kanuna uygun düzenleme yapılmasını tebliğ etmiş (google bundan önce android lisansı sözleşmelerinde kendi arama motoru ve webview yazılımının cihaza varsayılan (default) olarak yüklenmesini şart koşmaktaymış).
google da verilen süre içinde bu sözleşmelerde değişiklik yapmış ama tam istenen şartlara uymamış (anladığım kadarı ile özellikle webview ikamesi yazılımların yüklenebilmesi için kendi güvenlik standartlarının karşılanmasını şart koşmuş, onun haricinde webview varsayılan olarak yüklenmeye devam etmiş. rekabet kurulu yeni sözleşmeleri değerlendirirken bu konuya takılmış ve savunma istemiş. google savunmasında sözleşmeye koyduğu şartın, ikame ürünlerin yaratıcıları için bir problem teşkil etmemesi gerektiğini, basit birkaç satır kod yardımıyla bu şartı karşılayabileceklerini iddia etmiş ve sözleşmeyi bu şekilde bırakmış. rekabet kurulu bu savunmadan ikna olmamış ve altı ay önceki tebliğe uyulmadığı gerekçesi ile google'a cezayı dayamış (tebliğe uyulana kadar günlük 1.5 milyon tl).
tabii konu aslında teknik olarak çok daha karışık çünkü ana menü tuşuyla çağrılan (ve sisteme entegre olması gereken) arama satırı ve gene sisteme entegre olması, hatta google'ın server'larına bağlantı gerektiren sesli komut ve arama sisteminin çalışması için gerekli yazılımlar bunlar.
anladığım kadarı ile google, itiraz süreci bitene veya şartları karşılayacak yeni sözleşmeyi hazırlayana kadar ceza ödememek için türkiye'de android lisansı satışını durdurmuş (ceza şartlar sağlanana kadar günlük olarak tahakkuk edilecek şekilde kesildiği için ürünün satışı/dağıtımı olmazsa ceza ödemeyeceklerinden bu yolu seçmiş gibi görünüyorlar).
yani durum geçici ve sorun teknik. dolayısı ile itiraz süresi sonunda google, muhtemelen ya kendi sözleşmesini kabul ettirecek ya da seve seve rekabet kurulunun tebliğine uyan yeni sözleşme hazırlayacak. her iki durumda da servislerini sunmaya tekrar başlayacak.
yani ortada "vay rekabet kuruluna noluyor" ya da "aman efendim google satmasın mallarını da görsün..." falan diye atarlanmayı gerektirecek bir durum yok.
ortada hukuki ve teknik bir süreç var ve google bu süre zarfında ceza ödememek için geçici önlem almış ve pazardan tamamen çekilmek ya da şantaj yapmak gibi bir amaçları yok gibi görünüyor.