BİLİM 4 Mart 2016
81b OKUNMA     1452 PAYLAŞIM

Geçmişe Yolculuğu İmkansız Kılan Olay: Dede Paradoksu

İlk kez, bilim kurgu yazarı Rene Berjavel tarafından 'Tedbirsiz Seyyah' adlı romanda bahsedilen bu paradoksu biraz daha yakından inceleyelim.

Nedir bu Dede Paradoksu?

geçmişe yapılabilecek zaman yolculukları ile ilgili en bilinen paradokstur. zaman makinanız olsa dahi, geçmişte birşeyi değiştiremeyeceğinizi kanıtlar.

kısaca şöyle özetlenebilir:

"geçmişe bir şeyi değiştirmek için gittiğinizde, ve geçmişte o şeyi değiştirdiğiniz zaman, gelecekte, geçmişe gitme nedeniniz zaten ortadan kalkmış olacağı için geçmişe gitmezsiniz. buna gerek duymazsınız. 

ama geçmişe gitmezseniz o nedeni de ortadan kaldıramazsınız. o zaman geçmişe o nedeni değiştirmek için gitmeniz gerekir.

çevrimsel bir paradoks oluşur. 

kısacası geçmişte bilerek birşey değiştiremezsiniz."

isminin büyükbaba, ya da dede paradoksu olarak geçmesi ise şu daha basit, ama daha bilinen örnekten türetilmiştir:

"geçmişe dedenizi o çocukken öldürmek için gittiğinizde, ve başardığınızda, siz doğmamış olacağınızdan, geçmişe gidip, dedenizi öldüremezsiniz"

En yakın örneğini Back To The Future filminde görmüştük

Marty ve annesi (Back To The Future)

zaman yolculugu yaparak gecmişe gidip büyükbabanızı öldürmeniz sonucunda anneniz ve babanızın hic olmayısı yani sizin hiç dogmamıs olmanız ve bu zaman yolculuguna aslında hic cıkmamıs olmanızla sonuclanan bir paradokstur.

biri de cıkıp dememiştir ki "manyak mıyım niye gidip öldüreyim adamı ".

buna benzer konu gelecege dönüş'te de vardır mesela.

marty gecmişe gidip annesini yanlıslıkla ayarttıgında babasıyla tanısmasına engel olmus ve zamanla önce kardesleri sonra da kendisi fotograflardan silinir olmaya baslamıstır.

Peki çözümü yok mu bu paradoksun?

paralel evrenler çözümünde de sorun olan paradoks.

nedir çözüm? "zaman yolcusu geçmişi değiştirdiğinde bir alternatif paralel evren oluşur. bu evrende kendisi hiç doğmamıştır. kendisi de bu ondan bağımsız evrende bir misafir olarak yaşar. zaman yolculuğuna başladığı evren, geldiği evrenden farklıdır."

peki ne diyor termodinamiğin 1. yasası; "çevresi ile ilişkisi olmayan bir sistemde (kapalı sistem, bu örnekte yola çıktığı veya vardığı tekil evrenler), toplam enerji hep aynıdır. enerji miktarı azalmaz, artmaz." katilimiz, geldiği evrendeki madde ve enerji miktarını varlığıyla, karşılıksız bir şekilde arttırmış oldu. gitti "enerjinin korunumu yasası".

kendisiyle karşılaşmayacaktır, doğru. yeni evrende artık kendisi (ya da şöyle söyleyeyim, kendi varlık bilincini taşıyan klonu) yok, dolayısıyla bir klon sorunu da yok ama kendisini oluşturan bütün madde ve enerji (bir insan oluşturmamış haliyle) yeni evrende de mevcut.