EKONOMİ 11 Ocak 2022
119b OKUNMA     430 PAYLAŞIM

Ethereum Madenciliğiden Aylık 11 Bin Lira Kazanan Birinin Tavsiyeleri

Ethereum madenciliği (ethereum mining) nasıl yapılır? Bu iş için ekran kartları vs. ne kadar maliyetli? Amortisman süresi ne kadar? Ethereum madenciliğinden yaklaşık 11 bin lira kazanan bir Ekşi Sözlük yazarı, bu işe girmeyi düşünenlere bazı tavsiyelerde bulunmuş.


öncelikle, bu işte en önemli 2. şey donanım tedarik edebilmektir, 
en önemli şey ise uygun fiyatla donanım tedarik edebilmektir

kasımdan beri kripto piyasası düşüşte ve bundan dolayı gelirler düşmekte, amorti süreleri ise uzamaktadır fakat ben ekran kartı fiyatlarında global anlamda bir düşüş göremedim. ancak şaşırtıcı bir şekilde türkiye garantili satış yapan noktalarda fiyatlarda epey bir düşüş var, oraya geleceğiz birazdan. türkiye'nin aksine globalde bazı kartlarda modeline, kartın vram'ine göre vs. artışlar mevcut.

şu an son kullanıcı 10 ocak 2022 tarihi itibarıyla en düzgün fiyatla elde edebileceği kartları dahi elektrik masrafını düştüğümüz zaman 16 ayda amorti edebilmektedir. amortisman süresi diğer ekran kartlarına göre daha yüksek olan 3070 (ucuz değilse almayın, çok kötü bu), 3080ti, 3090 gibi kartlarda ve amd tarafında bu süre iyice artmakta. evet, farklı yatırımlarda amorti süreleri daha uzun ancak sonuçta kripto piyasasına bağlı bir yatırım yapıyoruz; yani büyük risk, büyük kazanç getirmeli. durumun vehametini şöyle anlatayım. normalde benim satın aldığım 3060 ti ekran kartlarının amorti süreleri elektrik masrafını düşünce 10 aydı. hynix ram'li 1660 super gibi kartlar ise 8 ay gibi bir zaman diliminde parasını çıkarıyordu yüksek dediğimiz amorti süreleri ise 12 aydı. şu an ise belirttiğim gibi, en kısa süreler 15-16 ayı buldular. yakın dönemde 3 şey gerçekleşti. kur yükseldi, dolayısıyla donanıma erişmek türk insanı için zorlaştı. ikincisi, gelirler düştü. bu, bütün dünyadaki madencileri etkiledi tabii ki. üçüncüsü ise elektrik faturalarına fahiş olarak nitelendirebileceğimiz bir miktarda zam geldi ancak dünyada bu seviyelerde elektrik masrafı olup senelerdir mining yapan pek çok insan var. enerji maliyetlerimiz globale ulaştı, bazı bölgeleri ise geçti diyebiliriz.

ne diyorduk? donanım tedariği. eğer gidip de 800 dolar seviyelerinden giriş seviyesi kartlar, 1150-1200 dolardan 3060ti'lar, 1500 dolar üzerinden 3070ti, 2000 dolar üzerinden 3080, 2300-2400 dolardan 3080 ti gibi kartlar tedarik edecekseniz, yani bulabildiğiniz tek tedarik yolu açgözlü yerli tedarikçilerin liste fiyatından geçiyorsa siz bu işe hiç bulaşmayın. paranızı çıkarmanız en az 20 ay sürer. büyük ihtimalle de ne donanımı kurabilir, ne bakımını yapabilirsiniz. kardeşim, bir ton vergi var, bu adamlar şirket kurmuşlar, tabii o fiyatlardan satacaklar diyebilirsiniz ancak yurt dışında aynı kartları %40 daha ucuza satan adamlar da bu işten para kazanıyor,.büyük ihtimalle bu yerli kan emicilerin distribütörden aldıklarından daha pahalıya tedarik ettikleri kartları sarı sitede bunlardan %25 daha ucuza satan adamlar da para kazanıyor. evet, arada vergi ve hizmet farkı var ancak 1 ocak tarihine kadar stoktan satış yapmayan, hazır sistem almadığınız sürece size sadece fahiş fiyattan kart satan, stok yok diye ağlanan bu adamlar geçtiğimiz 9 günde binlerce -evet binlerce- ekran kartını piyasaya sürdüler. peki ne oldu? 1 ocakta elektrik zamlandı, kurun tutulamayacağı iyice anlaşıldı, eth (ethereum) 3800 üzerinde tutunamadı ve saldı kendini. ya yağmur duası kabul oldu, çip krizi bitti ya da saydığım sebeplerden ötürü kur 8 iken aldıkları kartları madencilere çakamayacaklarını anlayıp panikleyip piyasaya sürdüler. fiyatları takip ediyorum ve bazı firmalar bazı kartları sarı sitedeki yurt dışı garantisiz kartlarla aynı fiyattan stoka sokuyorlar. donanım tedariği ile ilgili vereceğim son bilgi ise bu tarz gelir düşüşlerinin yaşandığı durumlar eğer ki bütün gün kart kovalarım demiyorsanız sizin gibi insanların rahat bir şekilde ekran kartı bulabileceği tek dönem. geçmiş dönem fiyatlarını inceledim ve fiyatlar globalde gelir düşüş dönemlerinde de pek düşüş göstermemiş ancak satış rakamları azaldığı için ''stokta yok'' olayı pek kalmamış. büyük ihtimalle olası bir ayı piyasasında çip krizi çözülmediği sürece ekran kartı fiyatları fazla ucuzlamayacaktır ancak daha rahat elde edilebilir hale geleceklerdir. tabii ki herkes kendi analizini kendisi yapmalı burada bir yatırım tavsiyesi vermiyorum durum analizi yapıyorum.

bunca gelir kaybına, fiyat artışlarına rağmen ben bu işi yapacağım diyorsanız en mantıklı yol olarak şunu söyleyebilirim

kendinize elde edeceğiniz eth'leri satmak için bir seviye belirleyin ve bu seviyeye ulaşana kadar elektrik faturanızı ödeyebileceğinizden emin olun. bunu yaparken ülkedeki enflasyonu ve gelir durumunuzu göz önünde bulundurun. kripto piyasası döviz bazında değer kazandığı- kaybettiği için dolar her attığında, daha doğrusu tl değer kaybettiğinde geliriniz yerel para bazında artacaktır. yani elektrik maliyetiniz zamlara rağmen ya sabit kalır, ya azalır ancak gündelik hayatınızdan elde edeceğiniz gelirle ya da sabit birikiminizle faturanızı ödeyeceğiniz için faturalar belinizi bükebilir. zamdan önce yaklaşık olarak 680 liralık elektrik yakan tek rigime hesaplarıma göre 1450 lira civarı bir elektrik faturası gelecek. yani 2 rig için 1360 tl öderken artık 3000 liraya yakın bir fatura ödeyeceğim. bugünün kuruna rağmen 10.500-11.000 seviyelerinde gelir elde ettiğim için pek koymuyor ancak eth fiyatı daha da düşerse amacım eth biriktirmek olmasına rağmen tabii ki moral bozukluğuna yol açabilir. 

ekran kartlarını nasıl tedarik ederiz diye sorarsanız; ya yurt dışından getireceksiniz ki çok fazla rig kuracaksanız o kadar kartı bulmanız, gümrükten geçirmeniz mümkün değil, ya sarı siteden alacaksınız, ya da yerli satış noktalarına kazıklanacaksınız mecbur. tabii ikinci el kart ve rig alabilir yahut hazır sistem alıp ekran kartını söküp sistemi çeşitli mecralarda satabilirsiniz.

ekran kartı, donanım kısmının en önemli maddesiydi. rig'i nasıl kuracağız derseniz o kısım kolay

zaten bir bilgisayar kasası toplamaktan tek farkı birden fazla ekran kartı kullanacak olmanız. burada özellikle dikkatli olmanız gereken 2 donanım var. psu ve anakart.

her anakart onlarca ekran kartını desteklemiyor. kimileri pahalı olan btc anakartları tercih ediyor. kimileri çok slotlu gaming anakartları tercih ediyor, kimileri ise eski anakartlara çoklayıcı takıp kartlarını kullanıyor. yazılımsal olarak destekliyorsa en uygun maliyetli yöntem anakart pci express slotlarını çoklayıp ucuz anakartları kullanmak şeklinde oluyor. ben 6 slotlu gaming anakartları tercih ettim. btc anakartlar hem eski teknoloji hem pahalı, yani süsleyip yaslıyorlar bence saçma ama rig'leri 12li kuracaksanız tek seçeneğiniz diyebilirim normal anakartlar kolay kolay 10 kart üstünü görmüyor.

psu'da ise kartların çekeceği gücü zaten hesaplayacaksınız o kolay önemli nokta 6+2 pin kablo çıkışları. özellikle yüksek watt çeken ekran kartlarının riserlarını sata-molex gibi bağlantılarla beslemek tehlikeli. o yüzden 6+2 pcieleri çoklayıp her bir kabloyla 1 ekran kartı ve o ekran kartının riserını beslemek daha sağlıklı. mesela ben 4 çıkışlı asus rog strix 850w psuları tercih ettim. her sisteme 2x psu ile güç veriyorum. psuların içinden 3er kablo çıktı ve 6 ekran kartına tam yetiyor ileride 8e çıkarırsam 1er kablo edinip aynı sistemle devam edeceğim. bu model psuların fiyatı anlamadığım şekilde arttı bugün olsa ben almam 8 pin çıkışı bol olan başka psuları ya da server psularını tercih edebilirsiniz.

işlemci, anakartla uyumlu olduğu sürece istediğinizi kullanabilirsiniz

ne kadar ucuz, o kadar iyi. sistem çalışsın yeter. aynı şekilde ram, ddr3; anakartsa ddr3 olacak. ddr4'se, ddr4. onun dışında fark etmez. depolama alanı olarak eğer hiveos kullanacaksanız usb belleğe dahi sistemi kurabilirsiniz windows için hdd şart sanırım. çoklayıcı kablolarınızın kalitesi ileride sorun çıkmaması adına önemli. en fazla 18 avg olmasını öneriyorum bulabiliyorsanız 16avg bakır kablo kullanmanız daha iyi olur. rig kasası olarak gözünüze hoş gelenleri tercih edebilirsiniz sizin kararınız sisteme etkisi yok. riserlar ise bir çok versiyona sahip. aralarında pek fark yok ancak yeni versiyonlar eskilerden 10-15 lira pahalı oluyor yeniyi tercih etmeniz iyidir. eğer elinizde anakart-işlemci-ram üçlüsü varsa bu anakartı çoklayıp 4 ekran kartlı mini bir sistemin alt takımını yaklaşık 2000-2500 lira gibi bir maliyetle kurabilirsiniz. en kaliteli malzemeleri seçeceğiniz 6-8 kartlık bir alt takım ise aşağı yukarı güncel kurla 8000 lira(550-570 dolar) civarı tutmakta. şimdilik aklıma gelenler bunlar.

tavsiye olarak ise şunu verebilirim

mining gelirlerinde günü gününü tutmaz. bu işe coin kazarım, kartlar kendilerini öder diyerek krediyle girmeyin. ayı sezonu 1 sene sürer; kartları zararına satar, üzerine kredi faizi ödersiniz. kafanız rahat takılıp ek gelir olsun diyorsanız ihtiyacınız olmayan kenardaki bir parayla 1 rig ile başlayıp deneyebilirsiniz. eğer altından kalkabiliyorsanız ve devam etmek konusunda istekliyseniz daha sonra kart ya da rig eklemeye devam edebilirsiniz.

son olarak ise şimdi aklıma gelen bir şeyden bahsedeyim, buraya kadar okuyanlara da kıyak olsun. nvidia geçtiğimiz hafta 3050 ve 3090ti kartlarını tanıttı ve 3050 8gb olacağı için eth mining'inde uzun bir süre kullanabileceğiz. bu kartlar msrp fiyatlarından çıkmaz ancak ilk hafta önerilen satış fiyatlarına yakın rakamlardan bulabilirsiniz. yani belkide bugün 3080 alacağınız fiyata 3090 ti yahutta 700 dolar ödeyeceğiniz giriş kartların yarı fiyatına büyük ihtimalle aynı kazım performansına sahip olacak 3050 bulma şansınız olabilir.

son olarak ise ethereum 2.0'dan bahsetmedim. orası iyice uzatırdı konuyu

ethereum 2.0'ın gelişiyle birlikte ethereum madenciliği yapılamaz hale gelecek ve insanlar ya miningi bırakacak ya diğer coinlere geçecekler. diğer coinler bu kadar madenciyi kolay kolay kaldıramaz dolayısıyla geçiş anında gelirler düşecektir. 2022 yazında 2.0 geçişi olacak dendi ancak daha öncede defalarca açıklama yapılıp ertelendi. ben çeşitli sebeplerden ötürü en azından 2022 sonuna erteleneceğine, yani bugün itibarıyla en az 1 sene daha ethereum kazabileceğimize inanıyorum.