reader's digest'in dünyanın en yüksek iq'lu insanları listesi, tarihin en yüksek iq skorlarına sahip 50 kişiyi içeriyor. modern iq testleri 1905'te geliştirildi, 100 ortalama kabul ediliyor, 140'ın üzerindeki skorlar deha kategorisinde sayılıyor. stephen hawking bu konuda “iq'mun ne olduğu hakkında hiçbir fikrim yok, iq'suyla övünenler kaybeden insanlardır” dedi. einstein de hiç iq testi olmadı, tahmin edilen skoru sadece 160 civarında.

en yüksek skorlar (250+)

younghoon kim (276): güney koreli, 2024 nisan'ında giga society (190+ iq'lu kişiler grubu) tarafından dünyanın en yüksek iq'lu kişisi ilan edildi. dünya zihin sporları konseyi, dünya hafıza şampiyonası ve dünya hızlı okuma şampiyonası'nda zeka uzmanı danışmanı olarak görev yapıyor. united sigma intelligence association'ın başkanı ve yönetim direktörü.

marnen laibow-koser (268): amerikalı müzik dehası, çocukken aldığı testte öngörülen iq skoru 268. 3 yaşında müzik çalışmaya, çalmaya ve bestelemeye başladı. cleveland institute of music ve purchase college'da kompozisyon okudu, new england conservatory'den çağdaş doğaçlama alanında yüksek lisans aldı. massachusetts'te besteci, müzisyen, web geliştirici olarak yaşıyor.

ainan cawley (263): annesi singapurlu, babası irlandalıdır. şu anda 24 yaşındadır. çok alanlı deha kategorisinde değerlendirilen cawley, 8 yaşındayken babası tarafından “bilim insanı, matematikçi, bilgisayar programcısı, kendi kendini yetiştirmiş piyanist ve besteci, film müziği bestecisi, yazar, yönetmen ve editör” olarak tanımlanmıştır. aynı yaşta, henüz 10 yaşına gelmeden, singapore polytechnic'te kimya okumaya başlamıştır. 2011'de ise dünya fikri mülkiyet örgütü, cawley ve babasına çocuk dehalarına yönelik çalışmaları sebebiyle özel bir ödül vermiştir.

william sidis (250-300): amerikalı, “good will hunting”deki matt damon karakterinin gerçek hayat karşılığı olarak anılıyor. 11 yaşında harvard'a girdi, 16'da mezun oldu. kız kardeşi helena'ya göre ölümünden birkaç yıl önce aldığı iq testinde psikolog daha önce hiç bu kadar yüksek skor görmediğini, 250-300 arası olduğunu söyledi. 1944'te 46 yaşında felçten öldü.

carl gauss (250-300): alman matematikçi, “matematikçilerin prensi” olarak anılır. çocukluğunda olağanüstü hesap yeteneğiyle dikkat çekti; 3 yaşında sayı dizilerindeki kuralları keşfettiği anlatılır. sayılar teorisi, diferansiyel geometri, astronomi ve olasılık kuramı gibi çok geniş bir alana katkı sağladı. modern matematiğin temel taşlarından biri kabul edilir.

225-230 arası

terence tao (225-230): “matematiğin mozart'ı” olarak biliniyor. 7 yaşında kalkülüs öğrenmeye başladı, aynı yıl liseye başladı. 20 yaşında princeton'dan phd aldı, aynı yıl ucla'da öğretim üyesi oldu, 4 yıl sonra profesör oldu. 2006'da “matematiğin nobel ödülü” sayılan fields madalyası kazandı.

marilyn vos savant (228): 1956'da 10 yaşındayken aldığı stanford-binet testinde 228 iq ve 22 yaş 11 aylık zihinsel yaş gösterdi. 5 yıl boyunca guinness rekorlar kitabında “en yüksek iq” kategorisinde yer aldı (kategori 1990'da kaldırıldı). 35 yıl boyunca parade dergisinde “ask marilyn” köşesi yazdı, matematik mantık bulmacaları yarattı.

christopher hirata (225): ilkokulda kalkülüs ve ileri fiziği bitirdi. 14 yaşında liseden mezun oldu, california institute of technology'de fizik okudu. princeton'dan 2005'te fizik doktorası aldı. 2013'ten beri ohio state university'de fizik ve astronomi profesörü, karanlık enerji ve astrofizik uzmanı. bbc'ye göre “doğrulanmış ikinci en yüksek iq” skoru.

200-220 arası

johann wolfgang von goethe (210-225): amerikalı elektrokimya mühendisi libb thims'in metodolojisine göre tarihte en yüksek iq'lu kişi. thims, kişilerin yaşamlarının her on yılında neler başardıklarına bakarak iq tahmininde bulundu. goethe genellikle filozof olarak bilinse de kendini etiketlemekten hoşlanmıyordu, metafizik, biyoloji, renk teorisi gibi birçok alanda çalıştı.

kim ung-yong (210): güney koreli inşaat mühendisi, hem “başarısız deha” hem de “tüm zamanların en yüksek iq'lu kişisi” olarak anılıyor. 1962 doğumlu, 4 yaşında zor matematik problemleri çözebiliyordu, 5 yaşında 4 dil konuşuyordu. 8 yaşında amerika'ya gidip colorado üniversitesi'nde fizik okudu, kısa süre sonra nasa'da çalışmaya başladı. yalnızlık çektiği için kore'ye döndü, 2014'te shinhan university'de tam zamanlı profesör oldu.

william shakespeare (210): yaşamı boyunca 38 oyun, 154 sone, 2 anlatı şiiri yazdı. eserlerinde bugün hala kullandığımız günlük ifadeler var. orijinal el yazmalarından hiçbiri günümüze ulaşmadı. 1623'te bir grup aktörün 36 oyununu “first folio” adlı kitapta toplaması sayesinde eserleri kaybolmaktan kurtuldu.

nathan leopold (200-220): iq'su 200-220 arası tahmin ediliyor ama zekasından çok suçuyla ünlü. 1924'te 19 yaşındayken 18 yaşındaki arkadaşı richard loeb ile birlikte 14 yaşındaki bobby franks'i öldürdü. bunu “mükemmel suç işleme denemesi” ve “zihinsel egzersiz” olarak tanımladılar. chicago üniversitesi'nden mezun olmuş, harvard hukuk okumayı planlıyordu. suçu kabul ettikten sonra müebbet hapse mahkum edildi, 33 yıl sonra 1958'de şartlı tahliye ile çıktı.

thomas wolsey (200): 1475-1530 yılları arasında yaşadı, ingiltere'nin son politik etkili din adamlarından. kardinal olarak lord chancellor görevini yürüttü ve ingiltere'nin dış politikasını yönetti. kraliyet ile ilişkisi onu çok zengin yaptı ama halk lüks yaşam tarzını onaylamadı. 1530'da vatana ihanet suçlamasıyla tutuklandı, yargılanmaya götürülürken yolda öldü.

185-200+ arası

edith stern (200+): 1952 doğumlu, doğumundan bir gün sonra babası onu “mükemmel insan” yapmak için basın toplantısı düzenledi. “edith projesi” kapsamında bebek dilinin yasaklandığı, sadece klasik müzik dinletildiği bir ortamda büyüdü. 5 yaşında britannica ansiklopedisini bitirdi, 12'de üniversiteye başladı. 1970'lerde matematik doktorası alıp ibm'de çalıştı.

michael grost (200+): 10 yaşında michigan state university'ye başladı, 15'te mezun oldu. msu'dan yüksek lisans, michigan üniversitesi'nden matematik doktorası aldı. 1964 time dergisi makalesinde iq'su “anlamlı şekilde test edilemeyecek kadar yüksek” olarak tanımlandı, annesi 1970'te yazdığı kitapta 200'ün üzerinde olduğunu belirtti. şimdi 70'li yaşlarında, yapay zeka uzmanı, gizem romanları yazıyor, soyut resim yapıyor.

dylan jones (200+): 2002'de 11 yaşında colorado school of mines'da kalkülüs ve kantitatif kimya derslerine başlayarak haber oldu. ailesi iq skorunun “200'den fazla” olduğunu söyledi ama kesin rakam vermediler çünkü “testin tavanına çarptı, doğru değil” dediler. 2007'de 16 yaşında matematik ve bilgisayar bilimleri lisans derecesi, biyomühendislik ve yaşam bilimleri yan dalı ile mezun oldu. colorado üniversitesi tıp fakültesi'nde eğitime devam etti.

sho yano (200): “gerçek hayat doogie howser'ı” olarak anılıyor. 2 yaşında okumayı öğrendi, 3'te yazmaya başladı, 5'te müzik besteledi. 8 yaşında sat'dan 1500 aldı, 9'da loyola university chicago'ya başladı. 3 yıl sonra mezun oldu, chicago üniversitesi'nde tıp okudu. 18'de moleküler genetik ve hücre biyolojisinden phd, 21'de tıp doktoru oldu. şimdi 35 yaşında, chicago üniversitesi'nde pediatri doçenti ve çocuk nörolojisti.

evangelos katsioulis (198-205): yunan doktor, psikiyatrist ve psikoterapist. felsefe ve bilgi teknolojileri alanlarında da lisansüstü derecelere sahip. yetenek değerlendirmesi ve geliştirmeyi destekleyen küresel kar amacı gütmeyen organizasyon world intelligence network'ün kurucusu. şu anda yaşam koçu olarak çalışıyor.

christopher michael langan (195): eski kovboy ve kapıcı, şimdiki at çiftlikçisi, bağımsız araştırmacı ve “gerçeklik teorisyeni”. abc'nin 1999 20/20 programına göre 6 aylıkken konuşmaya başladı, 4 yaşından önce okumayı öğrendi. 1980'lerde geliştirdiği “evrenin bilişsel teorik modeli” (ctmu) ile tanınıyor. 2007 esquire röportajında bunu “gerçek bir her şey teorisi, john archibald wheeler'ın katılımcı evren teorisi ile stephen hawking'in hayali zaman kozmoloji teorisinin karışımı” olarak tanımladı.

rick rosner (192-198): 25'ten fazla yüksek seviye iq testi aldı, testlerin skorlama sistemlerine göre 169-193 arası sonuçlar elde etti. kapıcı, striptizci ve çıplak model olarak çalıştıktan sonra televizyon yazarlığına başladı. crank yankers, the world's funniest! ve jimmy kimmel live! gibi programlarda yazdı, bir emmy adaylığı ve altı writers guild of america adaylığı (bir galibiyet) kazandı. 2001'de who wants to be a millionaire?'da hatalı soru yüzünden abc'yi dava etti ama kaybetti.

garry kasparov (190'lar): sovyet doğumlu satranç ustası, yaklaşık yirmi yıl dünyanın en iyi satranç oyuncusu sayıldı. 22 yaşında en genç dünya satranç şampiyonu oldu. 1996'da satranç için özel programlanmış ibm süper bilgisayarı deep blue'yu yendi ama ertesi yıl programı güncellenince kaybetti.

michael kearney (190'lar): 1994'te 10 yaşında university of south alabama'dan antropoloji lisans derecesi ile mezun oldu, guinness dünya rekoru sertifikası aldı; hala en genç üniversite mezunu unvanını koruyor. los angeles times 1995'te iq skorunun “200'e yakın” olduğunu bildirdi. 14 yaşında middle tennessee state university'den kimya yüksek lisansı, 18'de vanderbilt'ten bilgisayar bilimleri yüksek lisansı, 22'de middle tennessee'den kimya doktorası aldı.

voltaire (190-200): fransız aydınlanmasının önde gelen ismi, asıl adı françois-marie arouet. 1718'de zengin parisli bir aileye doğdu. hicivci, filozof, oyun yazarı, tarihçi, polemikçi ve şair. 60 yıllık kariyerinde kurgusal eserlerden bilim ve politika üzerine incelemeler kadar geniş bir yelpazede eser verdi.

isaac newton (190-200): evrensel yerçekimi prensibiyle ünlü ama kafasına elma düştüğü efsane değil. 17. yüzyıl düşünürü aynı zamanda matematikçi, astronom ve yazar. görünür ışık prensipleri ve hareket yasalarına katkı sağladı. lise kalkülüs derslerimizin sorumlusu; halihazırda kullanılan integral ve türev tekniklerini geliştirdi.

srinivasa ramanujan (185): 20. yüzyılın en etkili matematikçilerinden biri sayılıyor. 1887'de hindistan'da, maddi imkânları oldukça kısıtlı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. küçük yaşlardan itibaren matematiğe olağanüstü bir ilgi duydu ama ne bir ders kitabı ne de düzenli bir eğitimi oldu. 15 yaşındayken, eline george shoobridge carr'ın “synopsis of elementary results in pure and applied mathematics” adlı kitabı geçti. o dönem için bu, adeta bir hazineydi; çünkü ramanujan'ın matematiğe dair tek kapsamlı kaynağı haline geldi. kitaptaki sonuçları satır satır kopyalayıp tekrar ederek başladı, fakat kısa sürede bununla yetinmedi: kendi yöntemlerini kurdu, hiç görmediği alanlarda özgün formüller geliştirdi. sayılar teorisine katkılarıyla tanınıyor.

adragon de mello (185): 1988'de 11 yaşında university of california santa cruz'dan hesaplamalı matematik derecesi ile mezun oldu, o zamanlar amerika'daki en genç üniversite mezunu (artık rekor sahibi değil). babasına göre 2 yaşında okuma yazma biliyordu, 5 yaşında mensa'ya katıldı. iq skoru bir zamanlar 400 olarak bildirildi ama diğer tahminler 185 civarında.

hugo grotius (185-190): hugeianus de groot olarak da biliniyor, hollandalı teolog, filozof, hukukçu ve devlet adamı. “uluslararası hukuk babası” olmadan önce yetenekli bir çocuktu; 8 yaşında latin ağıtlar yazıyor, 11'de leiden üniversitesi'ne başlıyor, 15'te hollanda'nın en üst düzey politikçısının fransa'ya diplomatik gezisine eşlik ediyordu. 1625 tarihli “de jure belli ac pacis (savaş ve barış hukuku)” eseriyle tanınıyor.

gottfried wilhelm leibniz (185-190): 1646–1716 yılları arasında yaşamış olan alman matematikçi, mantıkçı, filozof ve hukukçu. bazı araştırmacılar onu “son evrensel deha” olarak görür; çünkü pek çok farklı alanda uzmanlaşmıştır. filozof olarak yaşam boyu amacı, farklı akıl yürütme prensiplerini temsil edecek sembollerden oluşan bir sistem geliştirmekti. bu çabası, “düşüncenin cebiri” ya da “düşüncenin hesabı” olarak tanımlanır. diferansiyel ve integral kalkülüsün kurucularından biri olarak tanınır; ancak newton'un çalışmalarını çalmakla suçlandığı için yıllarını kendini savunmakla geçirmek zorunda kalmıştır.

galileo galilei (180-190): rönesans dönemi italyan astronom, fizikçi ve mühendis. teleskopu bilimsel amaçla kullanan ilk kişilerden biri oldu; jüpiter'in dört büyük uydusunu keşfetti, venüs'ün evrelerini gözlemledi, hareket yasalarına katkıda bulundu. modern bilimin babalarından sayılır. iq'sunun 180-190 aralığında olduğu tahmin ediliyor.

160-180 arası

john stuart mill (180-190): 19. yüzyılın en önemli ingiliz filozoflarından, politikacılarından, mantıkçılarından, doğa bilimcilerinden ve ekonomistlerinden biridir. iq'sunun 180–190 aralığında olduğu tahmin edilmektedir. 1823'te, henüz 17 yaşındayken east india company'de işe başlayarak 35 yıl sürecek kariyerine adım attı. kadın hakları savunucusu ve filozof harriet hardy taylor ile evlendi; taylor'un kadınların toplumdaki yeri hakkındaki fikirleri mill'in düşüncelerini derinden etkiledi. kısa süreli parlamento üyeliği sırasında kadınlara oy hakkı verilmesini destekleyen bir dilekçe sundu. 1869'da yayımladığı “kadının tabiiyeti” adlı eserinde, kadın haklarını savunan en güçlü argümanlarını sistemli biçimde ortaya koydu.

blaise pascal (180-195): fransız filozof, matematikçi ve mucittir. annesi 1626'da öldüğünde henüz üç yaşındaydı; babası etienne pascal (avukat ve amatör matematikçi) aileyi tek başına yönetmek zorunda kaldı. etienne, oğlunu kendi alışılmadık yöntemleriyle evde eğitti: 15 yaşına gelene kadar matematik çalışmasını yasakladı ve evdeki tüm matematik kitaplarını kaldırdı. ancak 12 yaşındaki blaise, bu yasağa karşı çıktı ve gizlice kendi kendine geometri öğrenmeye başladı. sonunda babası pes etti ve ona öklid'in metinlerini okuma izni verdi.
genç pascal, babasına eşlik ederek parisli matematikçilerin toplantılarına katıldı ve projektif geometri üzerine geliştirdiği teoremlerle dikkat çekti. daha sonra, babasının vergi toplayıcısı olarak çalıştığı dönemde ona yardım etmek için, üç yıl boyunca uğraşarak tarihin ilk mekanik hesap makinelerinden birini geliştirdi.

kleopatra (180): bugün çoğunlukla güzelliği, göz kalemi ve kadınsı cazibesiyle anılsa da, dönemin tanıklarına göre asıl etkileyiciliği zekâsıydı. on kadar dili konuşabiliyordu. matematik, felsefe, hitabet ve astronomi eğitimi almıştı. bazı tahminler, kleopatra'nın iq'sunu 180 civarında gösterir. mısır'daki yaklaşık 30 yıllık hükümdarlığı boyunca hukuk, diplomasi, askeri teori, ekonomi, kimya, ticaret stratejisi ve günümüzde “halkla ilişkiler” diye adlandırabileceğimiz alanlarda olağanüstü bir yetkinlik sergiledi. “araştırmaya dayalı yönetim” anlayışıyla öne çıktı; mısır'daki önemli meselelerde halkın eğilimlerini öğrenmek için kamuoyu yoklamalarına başvurduğu aktarılır.

hypatia (170-210): yunan kökenli olmasına rağmen iskenderiye'de büyüdü. babası, şehrin ünlü kütüphanesinin yöneticisi ve aynı zamanda bir matematikçiydi. antik dünyanın önde gelen düşünürleriyle karşılaşma fırsatı buldu; onlardan öğrendi ama bağımsız bir bilgin olarak kendi yolunu da çizdi. filozof, astronom ve matematikçi olmasının yanı sıra tanınmış bir hatip ve mucitti. gemi seyrüseferinde kullanılan astrolabı geliştirdi, ayrıca sıvıların yoğunluğunu ölçmeye yarayan cihazlar icat etti. 4. yüzyılın bu entelektüel figürünün iq'sunun 170–210 aralığında olduğu tahmin edilmektedir.

ophelia morgan (171): henüz iki yaşına gelmeden renkleri ve sayıları tanıyabiliyor, alfabeyi ezbere okuyabiliyordu. ailesi onun ileri seviyede olduğunu fark etmişti, ancak anaokula başladığında akranlarından ne kadar ileride olduğunu daha net gördüler. üç yaşındayken stanford–binet testinden 171 puan aldı ve mensa'ya kabul edildi. geniş kelime dağarcığı ve yaşının çok üzerinde bilgisiyle dikkat çekse de ophelia (şu anda 9 yaşında) tıpkı yaşıtları gibi bir çocuk; oyun oynamaktan ve çocuklara özgü aktivitelerden keyif alıyor.

jacob barnett (170): 2 yaşında otizm tanısı kondu. matematik ve fen sevgisi ise ertesi yıl başladı. anaokulunda akademik olarak sınıfının önündeydi ve babasına cebir öğrenmek istediğini söyledi. 5. sınıfa geldiğinde ailesi, kendi hızında ilerleyebilmesi için onu evde okutmaya karar verdi; jacob, 6–12. sınıfları bir yıldan biraz uzun sürede tamamladı. 10 yaşında indianapolis'teki indiana university–purdue university kampüsünde fizik okumaya başladı. 13 yaşında ilk akademik makalesini yayımladı. daha sonra ontario'daki perimeter institute for theoretical physics'te yüksek lisans ve doktora yaptı. şimdi, 25 yaşında, ispanya bilbao'daki basque center for applied mathematics'te doktora sonrası araştırma görevlisi olarak çalışmalarını sürdürüyor.

judit polgár (170): macar satranç ustası, tüm zamanların en iyi kadın satranç oyuncusu sayılıyor. sadece strateji oyunlarında iyi değil: 1991'de 15 yaşındayken tüm zamanların en genç uluslararası büyükustası oldu ve bobby fischer'in rekorunu kırdı. yirmi yıl sonra erkekler avrupa şampiyonası'nda bronz madalya kazandı. 2014'te son profesyonel satranç turnuvasına katıldı, macaristan erkekler takımı üyesi olarak satranç olimpiyatı'nda gümüş madalya kazandı. iq'sunun 170 olduğu bildiriliyor ama kendisi bu iddiayı hiç öne sürmedi.

john quincy adams (165-175): 1825'te, bir amerika başkanının çocuğu olarak başkanlık koltuğuna oturan ilk isim oldu ve genç ülkenin altıncı başkanı olarak 1829'a kadar görev yaptı. politikacı bir babanın oğlu olarak varlıklı bir ailede büyüyen adams, çoğu çocuğa sunulmayan imkânlara sahipti; örneğin 10 yaşından itibaren babasının avrupa'daki diplomatik gezilerine eşlik etti. 1781'de, henüz 14 yaşındayken rusya'da başka bir diplomatın yanında tercüman ve sekreter olarak görev yaptı. 16 yaşında paris'teki diplomatik misyonda babasının resmî sekreteri oldu ve sonraki iki yılını avrupa'da eğitim görerek geçirdi. amerika'ya döndükten sonra harvard college'dan yalnızca iki yılda mezun oldu, avukatlık yaptı, abd senatosu'na seçildi, dışişleri bakanı olarak görev yaptı ve sonunda başkanlık makamına ulaştı.

samuel taylor coleridge (165-175): babası papaz ve ilkokul müdürüydü, iki eşinden toplam 14 çocuğu vardı. coleridge ailenin en küçüğüydü ve babasıyla okula gidiyor, zeki öğrenci ve kitap kurdu olarak tanınıyordu. 1781'de babasının ölümünün ardından 9 yaşındaki coleridge londra'daki christ's hospital school'a başladı. babasının izinden giderek din adamı olmayı hedefleyerek 1791'de cambridge üniversitesi jesus college'a kaydoldu ama ilk yılında kişisel görüşlerinin ingiltere kilisesi'ninkilerle uyuşmadığını keşfetti. coleridge (iq'su 165-175 arası tahmin ediliyor) okulu bıraktı ve sonraki dört yılı seyahat sırasında tanıştığı felsefe öğrencisiyle ütopik toplum planlamakla geçirdi. 1795'te şair william wordsworth'le arkadaş olduktan sonra şiire yönelmeye karar verdi ve sonunda ingiliz romantizminin önemli temsilcilerinden biri oldu

fabiola mann (162): 2012'de 15 yaşındayken iq testi yaptı ve 162 aldı. aynı yıl bbc'ye satranç oynamaktan hoşlandığını, bir gün cerrah olmayı umduğunu söyledi. on yıl sonra imperial college london'dan tıp derecesi aldı, şu anda iskoçya edinburgh'ta ingiltere ulusal sağlık servisi (nhs) için pratisyen hekim olarak çalışıyor.

adhara perez (162): başlangıçta zorlu bir çocukluk geçirdi, 3 yaşında asperger sendromu (otizm türü) tanısı kondu ve okulda uyum sağlayamadı. annesi nallely sanchez kızıyla ilgili profesyonel tavsiye aldıktan sonra perez'e iq testi yaptırıldı ve 162 aldığı bildirildi. 5 yaşında ilkokulu, 8 yaşında liseyi bitirdi. o zamandan beri sistem ve endüstri mühendisliği alanlarında iki lisans derecesi tamamladı. şimdi 12 yaşında, mexico city'de yüksek lisans üzerinde çalışıyor ve meksika uzay ajansı'nda stem büyükelçisi olarak işbirliği yapıyor.

ramarni wilfred (162): annesine göre 3 yaşından küçükken günün siyasi haberleri hakkında rahatça konuşabiliyordu. anaokuluna başladığında okuma yazma biliyordu. 10 yaşında adalet teorisi üzerine makale yazdı ve oxford üniversitesi tarafından ödül verildi. ertesi yıl iq testi yaptı ve 162 aldığı bildirildi. şimdi 21 yaşında, doğu londralı, instagram'da oxford üniversitesi'nden mezun olduğunu ve cambridge üniversitesi'nde çalıştığını paylaştı.

rene descartes (160-180): stanford felsefe ansiklopedisi'ne göre yaşamı boyunca “önce matematikçi, ikinci olarak doğabilimci veya doğa filozofu, üçüncü olarak metafizikçi”ydi. bugün ise descartes (iq'su 160-180 arası tahmin ediliyor) 1641'de yayınlanan nispeten kısa “meditationes de prima philosophia (birinci felsefe üzerine düşünceler)” eseriyle yakından ilişkilendiriliyor. altı düşünceden ikincisi (genellikle cogito, ergo sum veya “düşünüyorum, öyleyse varım” olarak özetleniyor) en ünlüsüdür.

ada lovelace (160): kendini “analist ve metafizikçi” olarak tanımlıyordu ama bugün bilimsel hesaplama katkılarıyla tanınıyor. bilgisayarların matematik denklemlerini hesaplamanın ötesinde sayısız kullanım alanı olabileceğini ilk fark eden kişi sayılıyor. erken yaşta matematiğe ilgi duydu. annesi anne milbank'in kendisi matematik eğitimi almıştı ve kızının da bu disiplinde eğitim almasını sağladı. lovelace metafiziğe de ilgileniyordu ve havacılıktan büyülenmişti, 12 yaşında kuş kanatlarından ilham alan, buharla çalışan “uçan makine” planları çizdi. yetişkin olarak odağını bilgisayar programlamaya çevirdi. 1852'de 36 yaşında öldü (iq testlerinin tanıtılmasından yarım yüzyıldan fazla önce) ama iq skorunun 160 civarında olduğu tahmin ediliyor.

nicolaus copernicus (160): astronom ve matematikçi nicolaus copernicus, iq skoru 160 olarak tahmin ediliyor, 1473'te polonya krallığı'nda yaşayan alman bir ailede doğdu. bugün güneş merkezli evren modeli ile tanınsa da fikri hemen kabul görmedi. bu teoriyi 1532 el yazması “de revolutionibus orbium coelestium (gök kürelerinin devrimleri üzerine)” de açıkladı, bazı bilginler bunun bilim devrimi'ni başlattığına ve galileo, johannes kepler, rené descartes, isaac newton gibi düşünürlerin fikirlerini etkilediğine inanıyor.

albert einstein (160): adı “deha”nın eş anlamlısı haline gelmiş kişi için tahmin edilen iq skoru sadece 160 civarında. yaşamı boyunca hiç iq testi olmadı. görelilik teorisi ile ünlü olsa da nobel ödülünü fotoelektrik etki çalışması için aldı.

stephen hawking (160): teorik fizikçi, eğer iq testi olduysa skorunu hiç açıklamadı. 2004'te new york times'a “hiçbir fikrim yok, iq'suyla övünenler kaybeden insanlardır” dedi. bilimsel keşiflerini halka ulaştırmaya odaklandı, “a brief history of time” kitabı bestseller oldu.

marie curie (180-200): nobel ödülü alan ilk kadın, iki farklı alanda (fizik ve kimya) nobel alan ilk kişi. radyoaktivite, radyum ve polonyum keşifleri yaptı. 1. dünya savaşı'nda cephede kızılhaç radyoloji servisi direktörü olarak çalıştı.

leonardo da vinci (180-220): 15. yüzyılda uçan makineler, tanklar, savaş aletleri, denizaltı planları çizdi. sanat, bilim, müzik, mimari gibi birçok alanda başarılı oldu. aerodinamik, anatomi, botanik, jeoloji, hidrodinamik, optik, zooloji konularında bilimsel çalışmalar yaptı.

nikola tesla (160-310): belki de tarihin en büyük dahilerinden biri, iq'su 160-310 arasında tahmin ediliyor ama bu rakam bile onun dehası için yetersiz kalıyor. 1856'da hırvat topraklarında doğdu, annesi duka mandic tesla çeşitli ev aletleri ve dokuma yenilikleri icat eden yetenekli bir mucitti. “sahip olduğum yaratıcılığı annemin etkisine borçluyum” diyerek annesinin yaratıcılığındaki rolünü vurguladı. avrupa'da elektrik mühendisliği okuyan tesla, 1884'te amerika'ya taşındı ve modern dünyanın temellerini attı. ilk alternatif akım (ac) motoru, ac üretim ve iletim teknolojisi geliştirdi; bugün evinizdeki elektrik bu sistem sayesinde geliyor. tesla bobini (radyo ve televizyonlarda kullanılıyor), tesla türbini, x-ray teknolojisinde kullanılan gölge graflar (shadowgraphs) gibi çığır açan icatlar yaptı. ama asıl büyüklüğü vizyonundaydı: kablosuz enerji iletimi, uzaktan kumanda, radyo kontrolü gibi konseptleri 20. yüzyılın başında geliştirdi. 300'den fazla patenti var, modern elektrik çağının mimarı sayılıyor. edison ile girdiği “akım savaşları”nda haklı çıktı. bugün kullandığımız ac sistem onun eseri. tesla öyle bir dehaydı ki, icatlarını kafasında mükemmel şekilde görselleştirip planladıktan sonra hiç değiştirmeden üretime geçebiliyordu. zamanından en az 50 yıl ilerideydi, bugün bile bazı fikirleri tam olarak anlaşılamıyor. gerçek bir “mad scientist” ama dünyayı değiştiren türden. (açıklamayı bu kadar uzun tutmamın nedeni tesla'ya duyduğum büyük hayranlık.)

james woods (180): mit'de bursla okudu, son sınıfta bırakıp new york'a gidip aktör oldu. broadway'de 1970'te debut yaptı, televizyon ve sinema kariyerinde 2 emmy, 2 oscar adaylığı kazandı.

not: 20. yüzyıl öncesi yaşayan kişiler için verilen iq değerleri tahminidir. iq testleri kültürel, dilsel, ekonomik önyargılar taşıdığı için eleştiriliyor. farklı zeka türleri (duygusal, müzikal, görsel-uzamsal, doğal, dilsel-sözel) iq testlerinde ölçülemiyor.