Dünyanın En Uzun Demiryolu Hattında Büyülü Bir Dünyaya Yolculuk: Trans Sibirya Ekspresi
trans sibirya demiryolu, moskova'dan vladivostok'a gitmiş biri olarak gözlemlerimi kısmen ayrıntılandırarak paylaşmak istediğim seyahat.
yolculuğa vladivostok'tan başlamak daha turistik kabul ediliyor. bitişi moskova veya st. petersburg'da yaptıktan sonra birkaç günü yolculuktan kalan yorgunluğu atacak aktivitelere ayırıyor insanlar. o yüzden doğudan batıya yapacağınız yolculukta rastlayacağınız genç/yaşlı backpacker oranı çok daha yüksek. zaten "lonely planet"in bu sene çıkan kitabında da (http://shop.lonelyplanet.com/…ilway-travel-guide-5/) doğudan batıya tavsiye ediliyor turistlere.
ben bunu bilmeme rağmen yola moskova'dan çıkıp vladivostok'a gitmeyi seçtim. çünkü güzergahta çok sayıda mevsimlik işçi, göç eden moğollar, madenciler vs. insanla karşılaşacağımı biliyordum ve genel olarak yolculuklarımda aradığım da bu lokal tatlar oluyor.
batıdan başlamanın iki avantajını gördüm.
ilki; mental bir dinginlik oluyor kesinlikle doğuya giderken. çünkü yolun sonunda seni moskova veya st. petersburg gibi büyük bir şehrin beklemediğini biliyorsun. yaptığın yolculuğun trenle sınırlı kalmayacağını düşündükçe her anını hissediyorsun yolun.
ikincisiyse; vladivostok'a vardıktan sonra iki günlük bir feribot yolculuğu daha yapıp güney kore'ye ulaşmak. açıkçası seul'e vardığımda mental olarak oldukça tatmin olduğumu anımsıyorum.
uzun sözün kısası, vladivostok'tan başlamak genel olarak tavsiye edilen şey zaten. o yüzden endişeniz olmasın. ancak birçok opsiyona sahipsiniz haritada görüldüğü gibi:
bu hatlar arasında trans siberia olarak adlandırılan hat yeşil olan. diğerleri, zaten bakmışsınızdır trans mongolian ve trans manchurian olarak geçiyor. her birinin her durağını hatmetmiştim nerdeyse seyahatimden evvel. trans siberia her koşulda oldukça öne çıkıyor diğerlerinin yanında. başka bir güzergah düşünmeyin derim bu kadar zahmete girmeyi göze almışken.
hmm, ikinci soru biraz zor. yolculuk trenin modeline göre 6-8 gün ya da 14-16 gün sürüyor. ancak bunlar non stop giderseniz geçecek gün sayısı. diğer sorulara da yanıt olacak uzun bir paragrafa başlıyorum şimdi.
yolculuğun süresi her koşulda size bağlı aslında.
hop on hop off uygulaması olduğu için belirlenmiş bazı istasyonlarda inip iki gün sonra gelecek trene binebiliyorsunuz. ancak bu önceden satın almanız gereken kombine bir bilet. burası önemli. önceden iki istasyon için aldıysanız hop on hop off'u üçüncü bir şehirde inip bir dahaki trene binemiyorsunuz. ve her bir istasyon eklediğinizde bilet fiyatı bir tık yükseliyor. şahsen kazan, irkutsk, omsk ve yekaterinburg'da olmak üzere 4 istasyonda inerek bir gece iki gün kalmıştım. tren iki günde bir geçtiğinden kalacağınız gün sayısı 2, 4, 6... olarak değişebilir tercihinize göre. kazan'ı önermem, diğerleri opsiyonel ama irkutsk'u mutlaka görün. sibirya'nın en büyük şehri sonuçta, ilginç bir doğası ve halkı var. şehirler hakkında daha ayrıntılı bilgiyi internette bulun derim, ben bir şeyler kaçırabilirim çünkü anlatırken. ama ana duraklar bunlar.
herhangi bir tura katılmayın diyeceğim.
ancak elli yaşın üstündeyseniz ve maddi durumunuz el veriyorsa güzel turlar mevcut. fakat solo gidecekseniz tursuz daha eğlenceli olacaktır. genelde çiftler domine ediyor çünkü o turları. her neyse, tur almayın kesinlikle, hatta mümkünse hiçbir tatilde tur almayın :)
bilet fiyatları değişiyor yıl içinde, hangi mevsimde gitmek istediğinize bağlı. yakın zamanda kışın gitme planı yapıyorum ben bir kez daha mesela, orada fark ettim ki aralık gibi fiyatlar oldukça düşük. ancak ilkbahardan sonbaharın başına kadar biletler daha pahalı oluyor. istasyondan almakla internetten almak arasında fark yok. ben istasyondan almıştım moskova'da ancak internetten alsam, aynı fiyatmış. şu site yardımcı olacaktır: http://www.transsiberianexpress.net/
trenlerde 3 farklı sınıfta kompartıman mevcut.
birinci sınıf olan iki kişilik odalar. her trende yok, en hızlı giden trende var ve gereksiz pahalı. ayrıca, tanımadığınız biriyle aynı odada kalmak da hoş olmaz hiçbir koşulda.
2. sınıf kompartımanda da aynı durum geçerli. 4 kişilik odada 3 tane tanımadığınız insan oluyor. şahsen tercih edeceğim bir yolculuk olmaz çünkü ister istemez kompartımanda vakit geçiriyorsunuz.
gelelim 3. sınıf bilete :)
ben bunu tercih ettim. birkaç sebebi var açıkçası. ilki fiyatı diğerlerinin yanında oldukça uygun. ikincisi ve en önemli sebebiyse yaklaşık 20-25 kişiyle aynı vagonu paylaşıyor oluşunuz. bu nasıl daha iyi olabilir ki diye düşünebilirsiniz, açıklayayım.
1- yatağınızın etrafına ip çekip örtü asarak private odanızı oluşturabiliyorsunuz. herkes böyle takılıyor hatta nerdeyse, vagon çarşaf kalesi gibi, komik bir dokusu oluyor içerisinin.
2- tanımadığınız 3 kişiyle bir vagona sıkışacağınıza kimsenin birbirini tanımadığı 25 insanla aynı geniş vagonu paylaşıyorsunuz. ki yolculukta yapabileceğiniz aktiviteler de böylece artıyor.
şahsen çinli bir adamdan beş altı farklı çayın nasıl demleneceğini öğrendim, japon bir kadınla sürekli go oynadık, avustralyalı bir gezginle yeleklerimizi takas ettik ve bacağıma afrika dövmesi yaptı. mevsimlik işçilerle vodka içme müsabakasına katıldım (bunu tavsiye etmeyebilirim), akordeon çalanları, kemanıyla dans edenleri, poker oynayanları bir kenara koyuyorum. 3. sınıf vagon gerçekten olmanız gereken yer bence. çok eğlenirsiniz. kadın ya da erkek olmanız fark etmez diye düşünüyorum. hiç öyle bir izlenim edinmedim. hırsızlık herhangi bir yerdeki kadar oluyor, ekstra bir ünü yok o konuda yolculuğun. çok değerlileri hep yanınızda tutun, diğerlerini çantanızın dibine koyun yeter. zaten safety closetler var vagon aralarında. taciz için de aynısı geçerli. dikkatli olun ancak korkmayın. trenin içi güvenli oluyor genel olarak. fakat şehirlerde durum biraz farklı. rusya'da hiç bulundunuz mu bilmiyorum ama tenha yerlerde bulunmamaya özen gösterin. özellikle sibirya'da tehlikeli bölgeler olabiliyor geceleri. kalabalık yerlerde olmaya özen gösterin.
nisan-eylül arası herhangi bir zaman giderseniz keyif alırsınız. kışın gitmek idealist bir duruş. sibirya'nın kara kışını gördüm demek için gideceğim ben, yoksa bir numarası yok -45 derecede donmanın. ama her mevsimde trenin içi 25 derece. o konudan kesinlikle taviz vermiyorlar. çok fazla görevli olduğu için tren içinde bir kontrol mekanizması işliyor durmadan.
yemek işiyse şöyle:
bilet alırken yemekli veya yemeksiz diye satıyorlar. yemek vagonu var, tabldot çıkıyor üç öğün. ben yemekli almıştım ama ilk iki gün dışında bir de son gün yedim orada. her durakta bir iki saat duruyor tren en az. inip bi marketten yiyecek bir şeyler almak çok daha uygun ve güzel. başka hiçbir yerde bulamayacağınız lezzetlere denk geliyorsunuz. tren içinde sürekli mevcut ve ücretsiz sıcak su da olduğundan hazır noodle'dan, kaynar suda çin usulu pişirebileceğiniz sebzelere kadar birçok şeyi dışarıdan alıp afiyetle yiyebiliyorsunuz. çok güzel kuru etler, pişmiş geyikler, yumurta turşuları bulabiliyorsunuz istasyon marketlerinde. zaten insanlar yemeksiz alıyormuş genelde biletleri, yemek vagonu boştu o yüzden. fakat hatırlatayım, batıdan doğuya gittim ben, mevsimlik işçiler vs. belki doğudan batıya trende yemek vagonudur, bilemiyorum. her koşulda, mevcut günlük standartınızdan daha az para harcayarak doyarsınız yolculuk boyunca.
yanınıza mutlaka 40-45 lt bir backpack alın. sürmeli valizle uğraşma derdinden kurtulursunuz. tabii ben rahat edemem diyorsanız ayrı. onun dışında, tren içinde giymelik rahat kıyafetler alın. dediğim gibi 25 derece olacak içerisi. mutlaka sweatshirt, kalın çorap, su geçirmeyen ayakkabınız olsun. onun dışında basic yolculuk itemleri yeterli olacaktır. havlu ve ıslak mendiliniz de eksik olmasın. şimdilik bu kadar.