SAĞLIK 10 Eylül 2020
30,7b OKUNMA     623 PAYLAŞIM

Dünyanın En Talihsiz ve En Tanınan Hastalarından Henry Molaison'un Üzücü Hikayesi

82 yaşında hayatını kaybettiğinde, yalnızca hayatının ilk 27 yıllık bölümünü hatırlayabilen Henry Molaison'un (H.M.) ilginç ve üzücü hikayesi.

h.m.'nin (henry molaison) içler acısı bir hikayesi vardır. küçük yaşta geçirdiği bisiklet kazasında kafasına 17 dikiş atılmıştır. baba tarafında epilepsi geçmişi olan h.m, 16. yaş gününde ilk grand mal nöbetini geçirmiş, ameliyat olacağı 1953 yılına kadar her hafta ortalama on küçük bir büyük nöbet yaşamıştır. 

hastalığı yüzünden mezuniyet törenine bile alınmamış h.m, 1950'lerde lobotomi ve epilepsi konusunda uzman bill scoville adında bir doktora ameliyat olmuş ama doktor, h.m'nin hipokampüs ve amigdalasına zarar vermiş, epilepsi tedavisini düzeltememiş ve ekstradan ileriye dönük hafıza kaybı (anterograd amnezi) hastası olmasına sebebiyet vermiştir. 1953 yılındaki epilepsi ameliyatından hemen sonra yine epilepsi nöbeti geçiren h.m, her hafta yaşadığı nöbetler yerine birkaç ayda bir büyük nöbet yaşamaya başlamıştır. ameliyattan sonra amigdala hasarı oluşan, duygu kontrol sorunları olan, öfke patlaması yaşayan, yaşını ve o günün tarihini hatırlayamayan h.m, 27 yaşında olmasına rağmen 33 yaşında olduğunu ve 1930 yılında yaşadığını söylemiş, ilerleyen günlerde hayatını "waking from a dream… every day is alone in itself’." cümlesiyle tanımlamıştır.


kısa süreli hafızası kısmen çalışan ama yeni olayları kaydedemeyen h.m, brenda milner isimli bir hafıza araştırmacısı tarafından 20 yıl izlenmiştir ve onunla hiçbir yeniden karşılaşmasında onu tanıyamamıştır. crossword puzzle seven, hafıza testlerinde ortalama seviyenin üzerinde bir iq'ya sahip olan, akıllı, eğlenceli bir kişiliğe sahip h.m, ölünceye kadar yılda üç kere brenda'nın öğrencisi suzanne corkin tarafından izlenmiştir. onun için günler, dakikalar; haftalar, saatler; yıllar ise haftalar gibi geçmektedir.

corkin sayesinde mirror drawing, mirror writing ve mirror reading gibi teknikleri öğrenen h.m'nin yapılan araştırmalar sonucunda, işlemsel hafızasında sorun olmadığı, otobiyografik olaylar, dünya hakkındaki bilgiler ve bilinçli hatıraları içeren episodik ve semantik hafızasında problem olduğu anlaşılmıştır.


h.m. vakası sayesinde kısa süreli hafızanın hipokampüste olmadığı anlaşılmıştır. h.m, başkalarına faydam dokunsun diyerek beynini bilime bağışlamıştır. ölünceye kadar h.m'ye eşlik eden corkin, h.m. gibi bir insanın tıp dünyasında ne kadar ünlü olduğunu bilmeden ölmesinin garipliğine değinmiştir. ayrıca son görevini de yerine getiren corkin, solunum yetmezliğinden 82 yaşında ölen h.m'in beynini california üniversitesi'ne incelenmesi için ulaştırmıştır.

"hayaller hayatlar" sözünün bilimdeki karşılıklarından birisi hiç şüphesiz henry gustav molaison olmalı.