BİLİM 24 Haziran 2016
19,7b OKUNMA     1066 PAYLAŞIM

Dünyamız Bugünkü Halini Alana Kadar Hangi Süreçlerden Geçti?

Şu an üzerinde rahat rahat takılıyoruz fakat Dünya, bugünlere gelene kadar çok şey yaşamış. Dünyamızın yaşadığı o uzun sürecin kısa bir özeti.
iStock.com

13,7 milyar yıl önce. etrafımızda hiçbir şey yok. uzay ve zaman bile yok. hayal edebileceğimiz en karanlık ve boş an. ve birden evren ortaya çıkıyor. bir atom kadar ufak ve inanılmaz derecede sıcak. bugün evrende olan herşeyi içinde barındırıyor bu küçük nokta. ve inanılmaz bir hızda etrafa genişlemeye başlıyor.

ilk birkaç saniye içinde bu enerji farklı parçalara bölünüyor ve evrendeki dört temel kuvveti oluşturuyor. bunlar kütle çekimi, elektromanyetizma, güçlü ve zayıf çekirdek kuvvetleri. ortaya çıkan bu enerji oldukça büyülü bir şey yapıyor, katılaşarak maddeye dönüşüyor. bunun sonucunda ileride protonu oluşturacak quarklar ve elektron içeren leptonlar oluşuyor. yani maddenin yapı taşları ortaya çıkmış oluyor.

patlamadan 380 bin yıl sonra hidrojen ve helyum gibi basit atomlar ortaya çıkıyor. bu atomların daha yoğun bulunduğu yerlerde kütle çekimi daha kuvvetli hale geliyor. böylece yoğun yerlerdeki kütle çekimi, hidrojen ve helyum atomlarından oluşan bulutları kümeler halinde sıkıştırmaya başlıyor. her bir bulutun yoğunluğu arttıkça kütle çekimi daha da artıyor ve bulutların merkez sıcaklığı da artmaya başlıyor. bulutların merkez sıcaklıkları 10 milyon derecelik eşik değerin üzerine çıktığı zaman protonlar birleşmeye başlıyor ve inanılmaz bir enerji açığa çıkıyor. böylece büyük patlama'dan 200 milyon yıl sonra evrenin her yanında yıldızlar ortaya çıkmaya başlıyor. milyarlarca yıldız!

büyük yıldızlar ölmeye başlayınca patlayarak çok yüksek ısılar yaymaya başlıyorlar. bu sayede protonlar farklı kombinasyonlarla birbirleriyle birleşerek periyodik tablodaki elementleri oluşturmaya başlıyorlar. bu aynı zamanda bizi ve etrafımızdaki herşeyi meydana getiren atomların bir süpernova patlaması sırasında oluştuğu anlamına geliyor.

genç yıldızların yakınlarında tüm bu elementler bir araya geliyor ve yıldızın etrafında dönmeye başlıyorlar. bu elementler biraraya geldikçe ufak toz tanelerini oluşturuyorlar. daha sonra kayaları, asteroidleri, gezegenleri oluşturuyorlar. ve bizim dünyamız da patlamadan 9,2 milyar yıl sonra bu şekilde oluşuyor.