ilaç, kondom, ria vb. kullanmak istemeyenler için doğal kontrol teknikleri de vardır. bu yöntemlerden herhangi biri kullanılmadan önce hekime danışılmalı veya yetkili bir kişiden danışmanlık alınmalıdır.

emzirmelaktasyon amenore yöntemi

laktasyon fizyolojisinin doğal gebeliği önleyici etkisinden yararlanılan bir yöntemdir. doğru ve devamlı uygulandığında ilk 6 ayda gebelik olasılığı %2 dir. ancak etkili olması için aşağıdaki koşulların eksiksiz olması gerekir.

* bebeğin sadece ve sadece anne sütüyle 3-4 saat aralıklı emzirmelerle besleniyor olması. ek bir gıdaya geçildiği an koruyuculuk azalır.
* annenin henüz adet görmeye başlamamış olması
* doğumdan sonra 6 aydan uzun bir süre geçmemiş olması.

takvim yöntemi

düzenli adet gören kadınlar tahmini yumurtlama zamanının öncesinde ve sonrasında yumurtanın 24-48 saat, spermin de 48-72 saat bazen 5 gün yaşayacağını hesaba katarak cinsel perhiz yapması gerekir ki oldukça riskli bir yöntemdir.

bazal vücut ısısı yöntemi

ovülasyondan yani yumurtlamadan sonra corpus luteumdan salgılanan progesteron termojeniktir . yani vücut ısısını 0,2 - 0,5 derece arasında yükseltir ve bir sonraki menstruasyona kadar yani yaklaşık 11-17 gün yüksek ısıda tutar. bu yükselişe termal kayma denir. vücut ısısı her sabah tercihen aynı saatte ve oral yoldan yataktan kalkmadan önce hassas bir termometre ile ölçülmelidir. yüksek olduğu dönemde perhiz yapılmalıdır.

servikal palpasyon yöntemi

bu yöntemi kullanmak için kadının sıkı bir eğitim alması gerekmektedir. kadın her akşam mümkünse gece yatmadan önce çömelmiş veya ayakta iken ve her seferinde aynı pozisyonda serviks kıvamındaki değişiklikleri kaydetmelidir. yumurtlamadan 4-5 gün önce yumuşama başlar. kıvamı alt dudağın iç kısmı gibidir. sert olduğu dönemde ise burun ucunun ortası gibi bir kıvamı vardır. yumuşak olduğu dönem geçinceye kadar cinsel perhiz gerekir.

servikal mukus yöntemi

bu yöntemi uygulamak için öncelikle kadının mukusu tanıması ve normalini bilmesi gerekmektedir. 

tipik bir siklustaki servikal mukus değişiklikleri: menstruel kanama bittikten sonra, çoğu kadında birkaç gün hiç mukus gözlenmez ve vajina kuru hissedilir. bu günlere kuru günler denir. kuru günlerden sonra mukus fark edilmeye başlar. 

tipik olarak yapışkan, koyu kıvamlı ve pürtüklüdür. renk sarıdan beyaza kadar değişebilir. miktarı çok az olduğundan vajinal bölge kuru ya da biraz yapışkan hissedilebilir. ovülasyon yaklaşırken mukus artar, incelir ve rengi berraklaşır. daha elastik ve kaygan olur. çiğ yumurta akına benzer ve iki parmak arasında süner. bu süre boyunca çoğu kadın vajinal bölgesinde ıslaklık hisseder. bu günlere ıslak günler denir. bu tür mukus spermlerin ortalama 3 , bazen 5 güne kadar yaşamasını ve yumurtaya doğru ilerlemesini sağlar. şeffaf , iplik gibi uzayan mukusun vajina girişi etrafında oluşturduğu ıslaklık , yağlanma ve kayganlığın hissedildiği en son güne zirve günü denir. ovülasyon genellikle zirve gününden bir gün önce, bazen zirve gününde, bazen de zirveden sonraki 2 gün içinde olur. ovülasyondan sonra progesteron miktarı artar ve mukus yine değişir. azalır, yapışkan ve pürtüklü olur. vajina kuru hissedilir. bu tür mukus spermin birkaç saatten fazla yaşamasını ve hareket etmesini zorlaştırır. kanama bitiminden sonra her gün vajina kontrol edilir , kaygan ince ve bol mukusun son gününden 8-10 gün sonrasına kadar sürdürülür. yöntemi kullacak kadın kayıtta deneyim kazanana kadar her siklusu kaydetmelidir. kanamadan sonra kısa süren kuru günler ki bazı kadınlarda görülmez infertil günlerdir. sonra mukusun inceldiği fertil dönem başlar. fertil dönem zirve gününden sonraki 4. günün sabahı biter. bu dönemlere göre cinsel perhiz yapılır. doğru uygulandığında başarısı %98-99 a kadar çıkmaktadır.

semptotermal yöntem

servikal mukus, bazal vücut ısısı ve servikal palpasyon yöntemlerinin birleşimidir. her 3ünün birleşimi olduğundan daha güvenilirdir.

Çağlar Boyunca Doğum Kontrolü İçin Özellikle Kadınlar Üzerinde Kullanılan İlginç Yöntemler