heinrich heine çok güzel bi laf etmiştir.. ışık gök gürültüsünden, düşünce eylemden önce gelir.. dünyaya bir bakın.. dünyada din, ırk, devlet, cinsiyet, vatan, yaş dinlemeden herkesin muhtaç olduğu yegane şey nedir? enerji..

dünyada üstünde en çok konuşulan, insanlığı en çok meşgul etmiş konular, aşk para din ve devlet işleri hepsi esasında bir şeylerin alt kümesidir.. varlığınızı dünyadan soyutlayarak, aynen uzay filmlerindeki gibi sanki uzaktaymışsınız gibi dünyaya bakın.. ne dini görebileceksiniz, ne aşkı, ne parayı, ne de sanatı.. sadece kahverengi ve mavi.. su ve dağ.. o kadar duru, o kadar yalın..

geri kalan her şey, resme çok dikkatli bakmaktan dolayı fani insanın aklını kurcalar, ömrünü yer.. insanın varlığının nedenini çözememiş olmasının verdiği o ara ara uğrayan isyanlarda, bi anlık soğur her şeyden.. istisnasız her şeyden.. ancak o zaman görür gerçekleri..

isviçre işte, avrupa'ya uzaktan bakınca ortaya çıkan o tablodur.. avrupa uzaysa, isviçre dünyadır.. isviçre avrupa'nın enerji başkentidir.. lan almanya varken ağır sanayi devi, viyana varken sanatın merkezi, çek cumhuriyeti dururken edebiyatın vatanı ne isviçresi demeyin.. isviçre, kendini çook uzak tutmuştur.. politikadan, savaşlardan ve hatta sanattan bile.. coğrafi konumun getirdiği bu özellik isviçre'yi ve isviçreli insanını, salt enerjiye hizmet etmesine yöneltmiştir..

enerji enerji dediğim, insanın bi şık üretmesinden başka bir şey değildir.. saf üretim.. bakın size, mülk sahipleri daha zengin olsun diye haldir haldir makinaları çalıştıran almanyadan bahsetmiyorum.. oraya buraya peynir ve şarap satarak sikik ekonomisini ukalalığıyla kompanse etmeye çalışan fransadan bahsetmiyorum.. size, boş laflardan kafka'dan, kundera'dan bahsetmiyorum.. size üretmekten bahsediyorum.. insan beyninden bahsediyorum.. ilber ortaylı çok hoş bi laf etmişti şiir ile ilgili..

"şiir okunur, şiirle duygulanılır, şiirle dilini öğrenirsin, güzel konuşmayı öğrenirsin ama şiirle düşünülmez. şiirle tevekkül yapan toplumları geri toplumlarıdır. hatta bir ayıp laf söyleyeyim, hödük toplumlardır, yarı gelişmişlerdir"

başta öküzce ve derinlikten uzak gelen bu realist tutum o kadar doğru ki.. insan ruhunu bi çok şey beşler, ama dünya tek şey ile ilerler.. bilim ile..

isviçre, bilimin başkentidir, dünya üzerindeki en değerli işler o topraklarda yapılır.

bilimadamıyla meşhur tek ülke isviçredir.. cern, www, epfl bunların hepsi bizim haber köşelerinde duymaya alıştığımız, bi şekil bildiğimiz küçük detaylardır belki ama, dünyayı değiştirecekse bunlar değiştirir..

almanların savaştan ve ırkçı fantezilerinden, avusturyalıların almanların götüne yapışık sönük bi halk olmalarından, doğu bloğunun instabil siyasi konumundan çok ayrıdır isviçre.. en bilmeyen adam bile, isviçre deyince kafasında alpleri canlandırır.. isviçre, çük kadar bi şehirdir.. insanları bildiğin sen ben gibi insanlardır..

fakat çatır çatır bilim yaparlar.. biz burda entryler döşerken, almanlar disiplinden medet umarken, araplar parayla got silerken, isviçre yüz yıllardır istikrarla tek şey yapar: bilim..

isviçre ile ilgili ve kofti olan hiç bişi bulamazsınız.. mutlaka ki her ülkenin değeri, kendine özel olayları vardır, ama isviçre dükkanı çok sağlam bi yere açmış.. ülkelerin biyografisi vardır esasen tarihleri değil.. her ülkenin bi hayat hikayesi, hobileri, cvsi vardır.. isviçrenin hayat hikayesi, şu meşhur azim öyküleri gibi.. ayağı olmamasına rağmen olimpiyatları kazandı! parasızlıktan dünyanın en zenginleri listesine girdi! bize zaten ütopik gelen ve o yüzden kıskançlık yaratmayan bu hikayelerdir işte isviçre..

bi çok dilin konuşulduğu nadir ülkelerdendir, ki bu da kendisinin etnik kimliğe, boka püsüre, siyasete ne kadar önem vermediğini kanıtlar adeta.

adam tek şey bekler senden: bilim yap.. düşün ve üret..

isviçre tanrı parçacığının bulunduğu yerdir.. bunun ötesi de yok.. he bi de abd var tabii, apartma bilim adamlarıyla neoliberal bi biçimde bilimi satan.. bi de alman ekolü var, tek gücünü disiplinden alan..

dünyadaki en memnuniyet verici sağlık sistemi isviçrededir.. hastaların minimum yüzde 70i sağlık sisteminden memnundur.. ve isviçre en yüksek yaşam beklentisi olan ülkedir.. alplerin kıyısına ülke kurarsan, dağlarla kuşatırsan, o insanları savaşla onla bunla muhattap etmezsen, hemen her şeyi serbest bırakıp, "ama arkadaşlar bokunu çıkartmayalım, gelin medeni kalalım" dersen, acının geçmediği travmaların olmadığı bi ülke tarihiyle büyütürsen, onlar da çıkar sana kendi halinde yaşayıp gittiği sanılan ama özünde taşakları 10 kilo bi ülke kurarlar..

isviçre bünyesinde üretilen ilaçların yüzde 90'ının ihraç etmekte, dünya üzerindeki ilaçların patentinin yüzde 27'sini elinde tutmakta.. ve bunlar sadece sağlıkla ilgili benim bildiklerim.. almanya ile en büyük farkı da şu, almanlar almanya'dan kaçarken, isviçreye sığınırlar.. çünkü, insanları mutludur! gelir düzeyleri yüksek olduğu için mutlu değil, mutlu oldukları için gelir düzeyleri yüksek..

isviçre gelişmiş değildir.. gelişmiş ülke kriterleri, isviçreden çıkmıştır.. isviçre güzel ve izolasyonist bi ülkedir.. çoğunluğa karışmamış her kavram gibi, sıradanlanmamış her şey gibi özeldir..