COVID-19 Tedavisinde Yanlış ve Doğruluğu Kanıtlanmamış Yöntemler
covid-19 hakkındaki genel ve büyük kaygı, insanları durumu kontrol altına alınabileceği hissini verebilecek "her şeyi denemeye" daha istekli hale getiriyor. bu sayede doğru - yanlış birçok önlem, sosyal medyanın da yardımı ile yerkürenin her tarafına yayılıyor insanların panik halini koz olarak kullanıp sahtecilik yapmak bilinen bir yöntem var. avrupa'da europol ve interpol kumandasında gerçekleşen operasyonlarda ağrı kesici, antibiyotik, yasa dışı ilaç, uyuşturucu ve sahte cerrahi maske ele geçirilmiş.
dünya sağlık örgütü (who) durumu, sahte ürünlerin ve tavsiyelerin yayılmasını "infodemik " olarak ve covid-19 salgını devam ettiği sürece devam edecek bir savaş olarak nitelendirmiş. alınan önlemler sonucunda örneğin amazon, son haftalarda dijital raflarından en az bir milyon kesin olmayan ürünü çıkarmış ve abd'de iki şüpheli, 18.000 adet el dezenfektanı stoklarını fiyatlandırmak için pazarda manipülasyon yaptıktan sonra vurgunculuk iddiası ile soruşturma altında alınmış.
kenya'da da sahte covid-19 test kitleri satılmış ve insanlar bu testleri alarak kendi kendilerini test etmeye kalkışmış.
hindistan , nijerya ve abd de dahil olmak üzere bir düzineden fazla ülkede facebook'ta 30.000'den fazla kez paylaşılan bir gönderi, nefesinizi 10 saniye tutmanın covid-19'u test etmenizi sağlayan kolay bir yöntem olduğu iddia etmiş. 10 saniye nefesini tutuyorsun ve bunu öksürmeden başarabiliyorsan, covid-19 değilsin. this world isimli hesabın paylaştığı bu gönderinin altına girilen yüzlerce mesaj, bu değerli bilgi için minnettar olduğunu yazmış.
afp fact check'in yayınladığı coronavirüs ile ilgili mitlere buradan ulaşabilirsiniz. bu iddiaların arasında şunlar bulunuyor
- uv ışığı, klor ve yüksek sıcaklıkların covid-19'u öldürebileceği (yanlış-kanıtlanmamış)
- kırmızı sabun ve beyaz mendillerin koronavirüsü önlediği (yanlış)
- saunalardan ve saç kurutma makinelerinden çıkan sıcak havanın covid-19'u önlemesi veya tedavi etmesi (yanlış)
- abdest ritüelinde su kullanmanın koronavirüsü öldürdüğü (yanlış)
- hindistan'da inek gübresinin koronavirüsü öldürdüğüne inanılması ve binlerce kişinin inek gübresi yığınlarının içinde yıkanması (yanlış)
- hastalık salgınlarının abd'de seçim olacağı yıllarda çıkarılması (buna yorum yapmayalım, böylesi daha iyi olur)
- muzların koronavirüs enfeksiyonunu önlediğini iddiası (yanlış)
- sigara içmenin bir kişiyi covid-19 enfeksiyonundan koruduğu iddiası (yanlış)
- cristiano ronaldo'nun otellerini koronavirüs hastanelerine dönüştüreceği iddiası
- haşlanmış zencefil tüketmenin yeni koronavirüs enfeksiyonlarını iyileştirebileceğini iddiası (yanlış, kanıtlanmamış)
- limonlu içme suyunun covid-19'un çevrimiçi dolaşımı önleyebileceğini iddiası (yanlış)
- volkanik külün koronavirüsü öldürebileceği iddiası (yanlış)
- deneme halindeki kimi ilaçların koronavirüsü yendiği iddiaları (yanlış)
- burun akıntısının koronavirüs semptomu olmadığı iddiası (yanlış fakat her vaka için geçerli olmayan iddia)
- d vitamininin yeni koronavirüs enfeksiyonunu önlemede etkili olduğu iddiası (kanıtlanmamış)
- esrarın yeni koronavirüse karşı bağışıklığı arttırdığı (yanlış)
- taylandlı doktorların hiv tedavisinin koronavirüsü iyileştirdiği iddiala iddiaları (yanlış, kanıtlanmamış)
- siyahi insanların covid-19'a karşı daha dayanıklı olduğu iddiaları (yanlış)
- çin bitkisel ilaçlarının yeni koronavirüsü inhibe ettiği iddiaları
- yeşil chiretta bitkisinin yeni koronavirüsü önleyebileceği
- tinospora crispa bitkilerinin yeni koronavirüs tedavi edebileceği iddiaları
- haşlanmış sarımsak suyunun içilmesinin covid-19' u önlediği iddiaları
iran'da saf alkolü içmenin koronavirüsü öldürdüğü ve kişiyi sars-cov-2'den koruduğu iddiaları yüzünden endüstriyel alkol alan binlerce insanın öldüğünü hepimiz biliyoruz. hatta donald trump, dezenfektanları vücudumuza zerk edelim demeden çok önce endonezyalılar kendilerini deterjan ile banyo etmek ve deterjanı içmek yöntemi ile hastahanelik etmeyi başarmışlardı.
aslında doğru bilgiyi almak çok kolay olduğu halde, kimi zaman kasıtlı bunlar gibi bir çok yanlış bilgi ve yöntem, dünya çapında covid-19 pandemisi boyunca kaydedilmiş 30 bin'den fazla can kaybına sebep olmuş. şu anda kabul etmemiz gereken tek şey, ne önleyici ne de tedavi edici kesin yöntemler olmadığıdır. covid-19 olmadan geçirdiğimiz yıllarda unuttuğumuz doğru beslenme, kişisel - genel temizlik ve makul yöntemlerle bağışıklık sistemimizi kuvvetli tutmaya çalışmak, yapabileceğimiz en doğru şeylerdir.