Calypso Kralı Lakabıyla Tanınan Çınar: Şarkıcı, Aktör ve Aktivist Harry Belafonte
harry belafonte... annesi jamaika doğumlu olan, anne tarafından büyük annesi iskoçya göçmeni bir jamaikalı olup babası sefarad yahudileri'nden olup jamaika'ya göç etmiş bir sülaleden gelmekte olan, 1 mart 2021 günü itibariyle 94 yaşına girmiş olup calypso kralı lakabıyla ve sivil haklar hareketi önderliği geçmişiyle tanınan new york doğumlu şarkıcı, performans sanatçısı ve aktör.
1956 senesinde çıkardığı calypso adını taşıyan albümün kendisinin açık ara en meşhur olacak şarkısı olan day o'yu içerdiğini ve söz konusu şarkıda jamaikalı liman işçilerinin muz dolu kutuları gemilere yükleme ve ardından da işlerini bitirdiğini işverenlerine ispat edip evlerine gidebilme çabasını anlatmış olan sözlerin geçmesiyle birlikte kendisinin müzikal kariyeriyle neredeyse eş zamanlı olarak aktivizm kariyeri de başlamıştır.
1959 senesinde piyasaya sürdüğü "tonight with belafonte" albümüyle tarihte bir emmy ödülüne layık görülen ilk afro-amerika kökenli şarkıcı olarak tarihe geçen belafonte, aynı albümde meşhur yahudi ezgisi hava nagila'yı da yorumlamış ve şarkıya uluslar arası bir şöhret kazandırmıştır.
the beatles ve woodstock ekolünün yükselişiyle müzikal anlamda popülaritesi kısmen azalmış olan harry belafonte, mccarthy döneminde daha pek de ünlü değilken bile kara listeye alınan sayısız afro-amerikalıdan biri olmuş ve martin luther king jr. ile yakın ilişkiler geliştirmiştir.
sidney poitier gibi dönemin bir diğer ünlü afro-amerikalı yüzüyle birlikte bilhassa 1963 ilâ 1965 seneleri arasında pek çok sivil haklar eyleminin maddi olarak sponsoru olmuş olan harry belafonte, ilerleyen senelerde de aktivist tarafını hep sıcak tutmuştur. seksenlerde we are the world isimli meşhur barış şarkısının michael jackson ve lionel richie ile birlikte bestelenmesinde rol almış ve freddie mercury'nin akıllara kazınan performansıyla hatırladığımız live aid konserinin organizasyonunda da aktif olarak rol almıştır.
yaşını başını aldıktan sonra da bu eylemlerine ara vermeyen belafonte, doksanlar ve 2000'lerde de hiv (aids) farkındalık kampanyalarından ruanda soykırımı'na değin pek çok husus hakkında ve senegal'den güney afrika'ya pek çok yerde kampanyalar, konserler ve yardım geceleri organize etmiş ve bunların çoğunda da sahne almıştır.
son bir not olarak da eklemek gerekir ki day o adlı şarkısı, 1956'dan günümüze toplamda 23 dilde ve sayısız defa yeniden yorumlanmış olup bunlardan birisi de grup vitamin'in en muhteşem işlerinden biri olan ve doksanlarda yükselen arabesk kültürün muazzam bir parodisi olan ellere var da bize yok mu parçasıdır. gökhan semiz'e de bu vesileyle toprağının ve huzurunun bol olması dileklerimi ileteyim.
Grup Vitamin - Ellere Var da Bize Yok mu
son dönemlerde bernie sanders'a verdiği destekle gündemde olan büyük sanatçı ve aktivist harry belafonte'ye de uzun ömürler dileyerek işbu yazıya bir son vereyim.