MÜZİK 19 Mart 2021
11,1b OKUNMA     595 PAYLAŞIM

Bruce Springsteen'in Youngstown Şarkısının Arkasındaki Üzücü Hikaye

1995 tarihli The Ghost of Tom Joad albümünün yıldızı olan şarkı aslında acı gerçeklere dayanıyormuş.

şarkıyı önden verelim

youngstown, springsteen’ den biraz da the river'ı andıran nefis bir öykü

“eğer işiniz birdenbire ortadan kaybolursa ne olur? 20 yılda kendinize iyi kötü bir hayat kurmuşken 45 ine ya da 50 yaşına geldiğinde birdenbire edindiğin tüm ustalığınız, tüm beceriniz artık para etmezse...” demiş patron.

uyku tutmayan bir gecede kitaplığından rastgele bir kitap çeker springsteen: a journey to nowhere. dale maharidge'in yazıp michael williamson'ın fotoğraflandırdığı kitabı bir oturuşta okur. kuzeydoğu ohio'da demir çelik endüstrisinin çöküşüyle birdenbire işsiz kalan insanların manzaralarından youngstown doğmuştur.


i come home from 'nam worked my way to scarfer
a job that'd suit the devil as well
taconite, coke and limestone
fed my children and made my pay

yüksek fırınlarda çalışmak şeytana yakışan bir iştir ama o iş besler aileyi. o işi yapmaktan daha cehennemi tek şey ise artık o işin olmamasıdır.

my sweet jenny i’m sinking down
here darling in youngstown

dizelerinde bahsi geçen jenny'nin bir insan değil de bir baca olduğunu anlamak atilla atalay'ın fabriga'sını okuyanlar için ya da sektörle ilgisi olanlar için zor değildir elbet. jeanette adı verilmiş bir bacaya seslenmektedir şarkıdaki karakter.

he said, "them big boys did what hitler couldn't do."

dizesi ise campbell works şirketinin tüm bacalarının dinamitlenerek yerle bir edildiği, 5000 kişinin işsiz kaldığı ve “kara pazartesi” olarak anılan güne bir göndermedir.

shoreline amphitheater'daki bir yardım konserine davet eder springsteen maharidge ve williamson'ı. ilk karşılaşmalarıdır. springsteen “a journey to nowhere”in bazı bölümlerinin haklarını satın almak istediğini söyler 1990'da “and their children after them” ile pulitzer kazanmış ikiliye.

“para asla konuşulmadı” demiş maharidge; “bence ilhamın telifi olmaz. bir yazar için bruce springsteen gibi birisinin sizin eserinizi alıp başka bir şey haline getirmesinden daha büyük bir kompliman olamaz.” 1 dolar karşılığı kitabın tüm hakları springsteen'inindir.

kitaptaki 50 sayfayı springsteen in 4 kıtada anlattığı şarkıyı ilk kez bir canlı performansta dinledikten sonra söyledikleri ise şöyle maharidge in:

“çığlık çığlığaydım. onun youngstown'ın ruhundaki gurur ve yaralanmışlığı birkaç sözcükte tam on ikiden yakalayışı hayrete düşürüyor.”


belki de neden ve nasıl patron sıfatını hak ettiğini bir kez daha gözümüze sokuyor springsteen. bugün youngstown işsiz ve evsizlerin sayısının çalışan insanlardan daha fazla olduğu bir ohio kasabası imiş. en büyük istihdam kaynağının tutukevleri olduğu; eski maden işçilerinin, eski maden işçilerinin gardiyanı olduğu bir yer. sesi olmayan insanların öyküsü anlattığı öykü. sesleri yok çünkü springsteen anlatmadıkça farkında değiliz onların. belki bir gazetedeki bir haberde görürüz ve aklımızda sadece istatistiklere bir katkı olarak kalırlar. ama onların da hikayeleri vardır bizim hiç bilmediğimiz. işte patron bize o öyküyü anlatır ve onlar gibi sesleri olmayan pek çok insan olduğunu fark ederiz birdenbire.

harika bir ağıttır youngstown, hem youngstown'ı hem de patrona dair bir şeyleri anlatan.

“özel bir şey yapmaya çalışmadım. sadece olanlar hakkında konuşuyorum. etrafa bakınıp gözlerimin bana söylediklerini dinlerim. benim derdim inandırıcı karakterlerle bir yere varabilen iyi bir öykü anlatmaktır. bir şeyler ima etmesini umduğum öyküler. insanlara bir şey söyleyemem, bir şeyleri göstermeye çalışırım...”