Ay'a NASA Tarafından Yapılması Planlanan Proje: Lunanet İnternet Ağı
lunanet ay internet ağı... ay'da yapılması muhtemel olan bilimsel çalışmaları kolaylaştırmak amacıyla nasa tarafından tasarlanan iletişim, navigasyon ve veri ağı. nasa, günlük hayatımızı kolaylaştıran internet kullanımını dünya yörüngesi, ay ve bunlardan daha da uzak bölgeler için de geliştirmeyi hedefliyor.
teknik detaylarla yazıyı boğmayacağım ama bir konuya kısaca değineyim. lunanet'in mimarisi, internet ağları söz konusu olduğunda node (düğüm) olarak bilinen birleşim noktaları üzerine kurulu. uzaydaki mesafelerin son derece geniş olduğu hepimizce malum. bu nedenle lunanet, gecikme toleranslı ağ olarak bilinen bir ağ yapısına sahip. bu ağ yapısı uzay ya da uçsuz bucaksız karasal alanlar gibi çok geniş ve aşırı uç özellikler gösteren bölgelerde, istenen şekilde çalışmayan internet ağlarının yerine kullanılıyor. biliyorsunuz "çekmiyor" dediğimiz yerlerde internet kullanmak oldukça sıkıntılı bir iş. büyük gecikmeler ya da aksamalar çıkabiliyor ortaya. işte gecikme (ya da kesinti) toleranslı ağ, bu tür durumlara karşı güvenle kullanılabilecek ve veri kaybını önleyebilecek bir ağ türü ki uzay görevlerinde veri aktarımının ne kadar önemli olduğunu ayrıca vurgulamaya gerek yok.
yukarıda bahsettiğim node'lar 3 temel işlevi mümkün kılacak şekilde tasarlandı
1- ağ hizmeti
2- bilimsel ölçümler
3- konum ve hız belirleme
bir a kullanıcısı ile bir b kullanıcısı arasında iletişimi sağlayabilmek için çok sayıda node'u birbirine bağlayabilmek mümkün.
(görsel buradan alıntı)
bu tür bir sistemin kurulmasının öncelikli nedeni, yakın gelecekte gerçekleştirilmesi planlanan insanlı ay görevi artemis projesi. elbette bu tür bir görevi sadece nasa planlamıyor. çin ve rusya, 2030'a kadar böyle bir proje gerçekleştirmek istiyor. hindistan'ın biraz daha uzun vadede insanlı ay görevi düşüncesi var. esa, yine başta nasa olmak üzere diğer ülkelerle beraber ortak projeler yürütme düşüncesinde. ayrıca özel şirketler de bu yarışa, ay'a gönderilecek araçlar ve orada kurulacak yaşam alanları için gerekecek olan malzemeler konusunda katkı sağlamak istiyor.
öncelikli amaç ay görevleri olsa da, lunanet aslında mars'a kurulması düşünülen olası bir koloninin varlığı durumunda gerekecek olan iletişimi sağlamak için de bir çeşit test süreci olacak. eğer istenen başarı yakalanır ve insanlığın daha uzak bölgelere doğru yapmak istediği yolculuklar da günün birinde mümkün olursa, bundan sonraki iletişim ağı sistemlerinde lunanet'i temel almamak için bir neden yok.
mimarisi hakkında bir fikir vermesi adına (biraz karmaşık görünmekle beraber)
(görsel buradan alıntı)