Amerikan Emperyalizminin İlk Örneklerinden: 1898 İspanyol-Amerikan Savaşı
nedir, ne değildir?
21 nisan 1898 – 10 aralık 1898 tarihleri arasında abd ve ispanyol birlikleri arasında gerçekleşen savaş.
ispanyol-abd savaşı, amerikan emperyalizminin ilk dışavurumu olan savaştır
william mckinley başkanlığındaki küba'yı kurtarma bahanesiyle abd ispanya'ya savaş açmış, küba'yı abluka altına alarak ispanyolları zayıf düşürmüş, sonra saldırmış, akabinde tüm ispanyol sömürge filolarını yok ederek kendi konumunu sağlamlaştırırken, filipinler'i bağımsızlık vaadiyle işgal ederek kendi kontrollerine alıp orada 600.000 filipino'yu öldürmüşlerdir.
bu arada bonus niyetine guam vb. pasifik takımadalarını kontrol altına almışlar, ispanyol tehlikesini ortadan kaldırıp karayiplerin ve pasifiklerin yegane gücü olmuşlardır. bu savaş, abd'nin dünyada büyük güç olma sinyallerini ilk verdiği savaştır.
bir alıntı
"(...) ispanyol filosu yenildi, eski imparatorluğun amerika kıtasındaki son müstemlekeleri de elinden gitti. ben üzüldüm. üzülmemin sebepleri şunlardı: evvela, bu devletin kralı kısa pantolonlu, fiyango boyunbağlı, kolalanmış yayvan yakalıklı bir çocuktu... saniyen bizim direklerarası tiyatrolarında son perde kapanıp halk dışarıya çıkarken mızıka gayet oynak, yarı alafranga, yarı şarkkari bir hava çalardı; bu rivayete göre ispanyol marşı idi.
sempatimi ispanyollara sevkeden o iki amile karşı amerika hakkında gayet mühim bir antipati sebebi de mevcuttu: eski dünyada yaşayan, eski dünyalı bir çocuk olduğumdan dolayı benim dünyamın, türedi, sonradan görme bir dünyaya yenilmesi ağırıma gitmişti!"
refik halid karay, çocukluğumun harpleri