Abartılı Bir Vücut Esnekliği Göstererek İcra Edilen Performans Sanatı: Contortion

Sokaklarda ya da sirklerde gördüğümüz, vücudu imkansızlığın sınırlarına getirerek icra edilen performansın literatürdeki adı contortion. Nedir, ne değildir bir inceleyelim.
Abartılı Bir Vücut Esnekliği Göstererek İcra Edilen Performans Sanatı: Contortion
iStock

contortion, bir performans sanatıdır. özellikle sirklerde çalışma alanları vardır. çok büyük bir dünya olmadığı için sanatçıların çoğu aynı zamanda eğitmenlik de yapıyor ve şayet esnekliği, yani düzenli egzersizi korursanız 90 yaşına da gelseniz yapabilirsiniz (evet, 75 yaşında contortion üzerine uzmanlaşmış sirk eğitmenleri var).

akrobasiyle haklı olarak çok karıştırılır ama contortion yapanlar akrobat değillerdir (ikisinde birden uzmanlaşmadılarsa). sirk sanatlarında contortion bedeni alışılmadık şekilde esnetme, kıvırma, bükme gibi hareketleri kapsar. fazla ekipman kullanmazlar. akrobaside ise ekipman kullanımı daha fazladır. örneğin ipler, demirler, çubuklar çalışmalarının ve yaptıkları gösterilerin parçasıdırlar (aerial silk, aerial hoop, trapeze, chinese pole vs). elbette akrobaside de esneklik gereklidir güce ek olarak ama bir contortionist kadar ekstrem esneklik şart değildir. eğitimlerinde güçlenmeye yönelik egzersizlere de bol yer vardır. yani contortionda esnemeye ayrılan süre yüzde seksense, akrobaside yüzde ellidir denebilir.


yine haklı olarak jimnastikle de karıştırılır. contortion jimnatikten daha fazla esneklik gerektirir. yine akrobaside olduğu gibi daha fazla güç ve teknik vardır jimnastikte. zaten çılgınca kaslı olduklarını direkt görürsünüz. jimnasikte bolca görülen perende ve taklalar contortionda yoktur. sanırım contortion'ın en büyük farkı ekstrem bükülme olayı. hani şu "omurgasız" denilenlerden.

contortion dünyası esnemeyi sevenler için güzeldir çünkü ne yogacılar gibi ego kaplı ve kısıtlıdır, ne de jimnastik dünyasındaki gibi 12 yaşında başlamak isteyene "yaşlısın. senden olmaz" diyip kişiyi çöpe atar (kişisel gözlem ve deneyimler, genelleme içerir). elbette ne kadar ilerleyebileceğiniz düzenli çalışmaya ek olarak bedeninize de bağlıdır. örneğin bazı insanlarda 'hipermobilite' vardır. normalde esnek olmak dışında hiçbir semptom göstermeyen hipermobilite, bazı kişilerde eklemlerin sağlam duramamalarından dolayı hipermobilite sendromu görülmesine neden olur. hipermobilite eklemlerin normalden daha fazla esnemelerini sağlar. yani tendon ve ligamentlerindeki kollajenlerin çoğu tip1 kollajen yerine daha esnek olan tip3 kollajen ve elastin olabiliyor bu insanlarda.


örneğin hipermobilitesi olan biri hayatında hiç esnememiş de olsa pat diye spagat yapıp oturabiliyor. oysa normal bir insanın bunu yapması için düzenli esnemesi gerekiyor. ekstrem contortion hareketleri yapanların çoğunda hipermobilite olma olasılığı yüksektir (tabii yine ciddi bir çalışma gerekiyor yani her hipermobilitesi olan contortionist olamıyor. sadece 3-0 önde başlıyorlar).

hipermobilite sendromu yıllardır kullanılan 'beighton score'a ek olarak 'brighton criteria' ile teşhis ediliyor. şayet dünyada %10-25 arası insanda görülen hipermobilite sizde yoksa, bu sizi contortiondan ya da en azından düzenli olarak esnemekten alıkoymasın çünkü bedeninizin gidebileceği sınırları görüp onlara yavaş yavaş ulaşmanın kafası en tatlı ve sağlıklı uyuşturucu olsa gerek.

Vücudunun ve Seyircinin Sınırlarını Görmek İsteyen M. Abramovic'in Unutulmaz Performansı: Rhythm 0