1975 Nobel Barış Ödülünü Alan Andrey Saharov'un İnsanı Kararsız Bırakan Hikayesi
google'a girip 1975 nobel "barış" ödülü yazdığınızda göreceğiniz isim andrey saharov. peki saharov ne yapmış da en önemli ödüllerden biri olan nobel ödülünü "barış" dalında almış dersiniz?
bu adam dünyanın en büyük bombası olan "tsar bomb", yani çar bombası. herkesin bildiği tabirle hidrojen bombasını yapan insanlardan birisi. 50 megatonluk, dünyanın gelmiş geçmiş en büyük bombası. grönland'ı direkt yok edecek kadar büyük bir şey ve tek atışta 100 milyon insanı silebiliyor. bunun icadında çalışmış bir adam.
o zamanlar yanılmıyorsam sscb'nin başında nikita kruşçev var. hükümet çar bombasının 100 megaton olmasını istiyor. 100 megaton... yıkım etkisini düşünemedim bile (afrika kadar kıtayı düşünün, yıllarca çiçek bitmiyor). hükümet 100 megaton istiyor ama saharov karşı çıkıyor. "iyi dedin hoş dedin de o kadarına ne gerek var" diyerek 50 megatonluk son bombayı yapıyorlar 1 yıla yakın bir sürede. ayrıyeten bombanın dış kısmı kurşun ile güçlendiriliyor yıkım etkisi artırılıyor.
ve finale gelelim
1961'de bomba sibirya'nın kuzeyinde deneniyor ve başarılı bulunuyor. ancak ne olduysa saharov, bu bombanın ülkelere denge getirmekten çok zarar getireceğinin farkına varıyor. sadece caydırıcılık için icat ettiğini iddia ederek, bu bombanın tehlikeli emeller için kullanılmasına karşı olarak bir muhalif grup oluşturuyor ve kendi yaptığı bombaya karşı savaş ilan ediyor. en sonunda sovyetlerin nükleer araştırmalarından atılıp ülkesinden sürgün yemiştir. bugün hala en önemli insan hakları savunucuları arasında ön sıralarda geldiği yazılıdır.
evet işte hikaye bu. karar sizin. en büyük bombayı yapan birisinin "barış" ödülü alması samimi midir, yoksa pişmanlık duyup bu bombaya karşı her şeyini verdiği için ödülü hak etmiş midir?