Yeşil Olmasına Rağmen Kocaman Gölleri Pembeye Çeviren Alg: Dunaliella Salina
plankton terimi ilk kez 1887 yılında alman araştırmacı victor hensen tarafından tanımlanmıştır fakat biz plankton adını sünger bob hikayelerinden biliyoruz (sheldon james plankton). tanıdığımız bu planktonun yegane görevi yengeç burgeri çalmak için yaptığı acımasız planlar.
şimdi sizi fitoplankton ailesinde yer alan dunaliella salina isimli alg ile tanıştıracağım.
bu arkadaşın inanılmaz bir özelliği var. kendisi yeşil alglerden olmasına rağmen koca mavi bir gölü pembe renk aldırabiliyor.peki bunu nasıl yapıyor? ilk öncelikle gölümüzün bir tuz gölü ya da tuz oranının normal bir deniz ve ya okyanustan fazla olması gerekiyor. pek çok alg türü %12-44 ppt, optimum %20-24 ppt tuzluluğu tercih eder. (ppt = g çözünen / kg veya litre çözelti).
ikinci faktör ısı ve ışıktır. bu alg türleri uygun ışık ve ısı oluştuğunda karotenoidler denilen pigmentler üretmeye başlıyor. bu pigmentler genel olarak doğada geniş yer alan sarı, turuncu ve kırmızı renkli pigmentlerdir. bunlardan biriside beta karotendir. işte bu arkadaş beta-karoten üretip yapısında topluyor ve milyar kadar alg bir araya geldiğinde birde bakmışsınız ki gölümüz adventure time çizgi filmden çıkmışcasına pes pembik oluvermiş.
bazı pembe göller:
hutt gölü – avustralya
hillier gölü – avustralya
torrevieja gölü – ispanya
retba gölü – senegal
çanakkale dalyan gölü-tükiye
quairading gölü – avustralya
dusty rose gölü – kanada
bonus:
pink river - cusco peru
şaka şaka.
bu iş bizim küçük algimizin işi değil, cusco'nun kızıl nehri, palcoyo gökkuşağı dağı'nın canlı katmanlarında bulunan farklı maden yataklarından kaynaklanan erozyon nedeniyle oluşur.fazla miktarda yağmur yağdığında bu manzara karşımıza çıkıyor.
tekrar konumuza dönecek olursak, tabii ki bu canlının tek yeteneği gölleri pembeye boyamak değil. bu canlı aynı zamanda kozmetik, ilaç sanayi ve gıda boyası üretiminde kullanılıyor. 1966’da sscb’de kurulan beta-karoten üretimi için dunaliella salina ekimi, ilk pilot tesisten tutunda , dünya çapında beta-karoten üretimi için dunaliella salina’nın ticari ekimine kadar günümüzde pek çok üretim yeri ve türü görülmektedir.