Uzay Mekiği Roketlerinin İki Atın Poposuna Göre Tasarlanan Tren Raylarıyla Taşınması
uzay mekiklerinin roketleri, roma imparatorluğu dönemindeki 2 atın kıç genişliklerine göre hazırlanmış tren rayları üzerinde taşınır.
amerika birleşik devletleri'nde standart demiryolu ölçüsü, yani paralel raylar arasındaki mesafe yaklaşık 143.5 santimetredir. bu değerin amerika'daki karşılığı 4 feet 8.5 inches.
demiryolu genişliği feet, inches olarak
neden özellikle bu sayının tercih edildiği ise merak uyandırıcı. bunun sebebi amerika'da mekanize demiryollarını ilk ingiliz ordu mühendislerin yapmasıdır ve ingiliz mühendisler, ingiltere'de de demiryollarını bu ölçüde aralıklar ile yapmışlardır. kaynak 1
peki ingilizler neden bu değeri kullanmışlardı?
ingilizlerin kullanmasının sebebi de tramvayları yapan insanların, aynı tekerlek aralıklarını kullanarak vagonları da imal etmesiydi. bunun için de aynı aletleri kullandılar. o halde vagonlarda neden bu tekerlek aralıkları kullanıldı? bunun cevabı biraz daha eskilerde. ingiltere'de bazı eski ve uzun mesafe yollarda vagon tekerlikleri bu ölçüye göre yapılmıştı. eğer bu ölçünün dışına çıkarlarsa vagon tekerlekleri kırılabilirdi, üstüne yenisinin yapılması da maliyetli olabilirdi.
peki o eski vagon tekerleklerinin izleri nereden esinlenilmişti?
bunun cevabı da çok daha eskilerde, roma imparatorluğu zamanında. o tarihlerde romalılar lejyonları için uzun mesafe yollar inşa etmişti. buna ingiltere de dahildi.
ingiltere'deki roma imparatorluğu yollarına örnek
o yollarda bulunan tekerlek izlerine gelince... her biri savaş arabalarına ve o zaman da kullanılan yolculuk araçlarına aitti. gelelim hikayenin ufuk açan kısmına. bahsi geçen savaş arabaları iki savaş atının arka uçlarını (atların kıçlarının dış yanaklarını) barındıracak genişlikte yapılmıştı.
olayın hikayesini öğrendiğimize göre bir de günümüze gelelim
bilindiği üzere uzaya fırlatılacak bir uzay mekiğinin ana yakıt deposunun yanlarına iki adet itici roket konur.
itici roketler örnek1
bu roketlere katı roket güçlendirici (solid rocket booster) adı verilir. bu güçlendirici roketler utah'da yapılır. fırlatma alanına gelecek bu roketlerin daha şişman olması da mümkündür fakat bu sefer de tren ile taşınması imkansızdır. zira tren raylarının genişliği 143.5 santimetredir.
tren ile taşınan srbs örnek 3
utah ile fırlatma rampası arasında dağlar vardır ve yolculuk esnasında bir tünel kullanılması gerekmektedir. şansa bak ki bu tünelde tren raylarından biraz daha geniş yapılmıştır. yani iki atın kıçından biraz daha geniş.
özetle bir uzay mekiğinin tasarımında bundan 2000 yıl öncesinde yaşamış roma imparatorluğundaki iki atın kıçından ilham alınmıştır.
Siyasetteki Sağ ve Sol Kavramlarının Gerçekten de Yönlerden Gelmesi
