Temmuz'da Asgari Ücrete Zam Gelirse Türkiye Ekonomisi Nasıl İlerleyecek?
"memurlar 60 bin tl alıyor..." ücretli çalışanlar arası ücret kıskançlığına kurban gitmiş söylemdir bu ve benzeri şeyler. memurun rüşvet alması devletin genel işleyişi için sıkıntıdır. bu yüzden en düşük memur maaşı bile genelde iki asgari ücret kadar olur.
daha üst seviye memurluklarda, rüşvetin boyutu da büyümeye teşnedir ve bu nedenle devlet işleyişine etkileri daha fazla olur ve rüşvet genelde ilk bu kademelerden başlar. 2021 aralık ayında patlayan kurdan sonra özellikle 2022 yılında ücretler aşırı düşük kaldığı zamanlarda rüşvet alan savcı/yüksek rütbeli polis haberleri çok fazla duyulmuştu. rüşvetin alt kademelere inmesi için krizin boyutunun genişlemesi gerekir.
memur maaşlarını tırpanlama politikası kılıçdaroğlu'nun tuik binası önünde şov yapması sonucunda rafa kalkmıştı. belli ki muhalefeti ikna edemeden tırpanlamaya karar vermişlerdi ve bu da bir yerde duvara tosladı. seçimlerden beri de bir türlü iktidar mimarisi oturtulamadığı için memur maaşlarının yüksek tutulması benimsenen bir politika oldu.
emekli ve asgari ücretli çalışanları yamultmaya devam edecekler. memur maaşlarını düşürmek isteseler de şu ekonomik durumda düşüremezler zira rüşvet adı üzerinde kamu görevlileri tarafından alınabilen bir paradır. rüşvetin alt kademelere sirayet etmesi şu an herkesin aleyhinedir çünkü bunu geri almak için ödenmesi gereken bedeller gerçekten zordur.
temmuz zammı için ilginç olan iki soru var
1) asgari ücretlilere zam yapılacak mı? eğer yapılırsa enflasyonda faiz artıramadıkları şubat ppk toplantısı gibi bir etki yaratılır. ayrıca asgari ücret zammı özel sektör çalışanlarında da zam baskısı yaratır.
2) memur maaşlarına resmi kanun icabınca mı zam yapılacak yoksa yasayı takmadan daha düşük veya sıfır zam mı yapılacak?
asgari ücrete zam yapılacaksa memur maaşları da normal kanun gereğince artar ve derdin enflasyon değil rezerv biriktirme olduğu tescillenmiş olur. enflasyonu takan olmadığı için rezerv biriktirme politikasına tamam denilirse ekim ayı gibi kur patlar. yok biraz daha biriktirelim derlerse sene sonu politika faizi %60'i bulur. kur artışı sınırlı olur ve rezerv birikimi de devam eder.
ezcümle, ülke fakirleşmeden enflasyon %40'in altına indirilemez. enflasyonu da s*kleyen olmadığına göre ekim-kasım gibi ya politika faizi %60'ları zorlar ya da kur 40-45 bandına çekilir. kurun yükseldiğini gören yabancı para çıkmaya kalkarsa işler zıvanadan çıkabilir.
ekim-kasım aylarında neyin patlayacağını temmuz zamlarıyla beraber görebiliriz.