Tansiyon Ölçme Aleti Nasıl Çalışıyor?
scipione riva rocci isimini hiç biriniz duymamışsınızdır. kendisi önce dahiliye, pediatri alanında uzmanlaşmıştır ve daha sonra tüberkülozla mücadelede öncü olmuş olan italyan bir doktordu. fakat bu doktor bu gün bile kullanılan bir tıbbı alet olan tansiyon ölçüm aletinin babasıdır.
aleti yapmadan önce kişinin kan basıncını laboratuvar dışında ve doğrudan hastanın başucunda kolay ve güvenli bir şekilde ölçmek oldukça zahmetli bir işti. daha sonra 1896'da cıvalı sfigmomanometresini piyasaya sürdüğünde , artık bir hastanın kan basıncını ölçmek daha kolay bir hal almıştı. sfigmomanometre kelimesine bakarsak yunanca kökenli bir kelime olduğunu görürüz ve nabız basıncı ölçer anlamına gelir.
peki bu güne kadar pek değişmeyen bu alet nasıl çalışmaktadır?
bir sfigmomanometre üç bölümden oluşur:
-hava ile şişirilebilen bir manşet,
-manşondaki hava basıncını ölçmek için bir basınç ölçer (manometre) ve
-brakial arterden (üst kolunuzda bulunan ana arter) kanın akışı sırasında çıkan sesi dinlemek için kullanılan bir stetoskop.
basınç ölçerin ölçeği 0 ila 300 mmhg arasındadır. basınç ölçerin üzerinde manşeti şişirmek için bir lastik pompa ve havayı dışarı atmak için bir düğme bulunur.
kan basıncını ölçmek için, manşet çıplak ve gerilmiş üst kolun etrafına yerleştirilir yani tam brakiyal arterin olduğu yere ve şişirildikten sonra kan akışı durana kadar şişirilir. daha sonra hava manşetten yavaşça boşaltılır.
manşondaki hava basıncı brakiyal arterdeki sistolik kan basıncının altına düştüğü anda, kan tekrar koldan akmaya başlar.akış başladığında, kalpteki pompalama
sırasında oluşan dalga atardamarların damar duvarlarında bir çarpma sesi yaratır. daha sonra oluşan sesi, stetoskopu dirseğe yakın bir yere yerleştirerek duyulabiliriz. bu çarpmayı ilk kez duymaya başladığınız anda, sistolik kan basıncınızı basıncını yani büyük tansiyon sesini duymuş oluruz ve barometrede hangi aralıkta attığını gördüğümüzde büyük tansiyonun rakamsal değerini öğrenmiş oluruz..
manşondaki hava basıncı brakiyal arterdeki diyastolik kan basıncının altına düştüğünde vurma sesi azalarak devam eder ve durur. sonra kan damarları açık kalır. vurma sesi durduğunda, yani son defa çarptığında basınç ölçerden diyastolik kan basıncını yani küçük tansiyonu okuyabiliriz.
okuduğumuz bu başınsal ölçümler bize uzun vadede kalp krizi ve kalp ve böbrek yetmezliği gibi vb. hastalıklar hakkında ön bilgiler verebilir.