Şu An Rahat Rahat Okunan Ancak Bir Dönem Yasaklanan Ünlü Kitaplar
bundan yıllar evvel şeker portakalı'nı okumaları için öğrencilere ödev veren öğretmen hakkında bir velinin kitaptaki bazı sözcüklerin örf ve adetlere aykırı olduğunu gerekçesi göstererek şikayet etmesi üzerine soruşturma başlatılmıştı.
yine hâlâ severek okunan alice harikalar diyarında ise çin'in bir eyaletinde hayvanlara çok fazla insan özelliği yüklemenin insanlara hakaret sayılacağı ve bu durumun ileride çocukların kendilerini hayvanlarla eşit görmesine sebep olacağı gerekçesiyle yasaklanır.
çok eski bir dönemde yazılan fantastik kitaplar serisinden binbir gece masalları abd'de müstehcen olduğu gerekçesiyle yasaklanır. iran, afganistan gibi ülkelerde ise yasak hâlâ devam ediyorken kitabı yasaklamaya çalışan ülkeler de vardır.
sıra cervantes'in ölümsüz karakteri don kişot'a geldi. engizisyon tarafından "hayırsızlığın değersiz kılınması" sebebiyle yasaklanır. daha sonra bazı bölümleri sansürlenerek basılır fakat kitabın tamamının basılması birkaç yüzyıl daha sürecektir.
tom amcanın kulübesi ise eşitlik ile ilgili aşıladığı fikirler sebebiyle amerika'da iç savaşın yaşadığı bir dönemde amerika'nın bazı eyaletlerinde yasaklanır.
harry potter, amerika ve avustralya'daki bazı hristiyan okullarında büyücülüğün dini değerlere uymadığı gerekçesiyle yasaklanır. bu okullardan birinde gören yapan papaz kitaptaki büyüklerin gerçek olduğunu ve bunun şeytani ruhları uyandırabileceğini iddia eder. katolik okulların aldığı kadar neticesinde kitap kütüphanelerden toplatılır.
kızı için türlü işkencelere maruz kalan bir kadının iran'da yaşadığı zorlukları anlatan kızım olmadan asla kitabı iran'ı kötü gösterdiği gerekçesiyle iran'da yasaklanır. kitapta iran'la ilgili tüyler ürpertici detaylar vardı.
medar-ı maişet motorusait faik abasıyanık'ın yayımlanan ilk romanı. geçim sağlayacak motor anlamına gelir. romandaki asker kaputu detayı yüzünden sıkıyönetim mahkemeleri tarafından toplatılarak yasaklanan kitabın adı yeni baskısında birtakım insanlar olarak değiştirilir. yazar, yasaklanma mevzusu ile ilgili sitemini şöyle dile getirir. “medar-ı maişet adlı kitabımı çıkarmıştım. hayatı tozpembe görmüyorum diye mahkeme masrafı ödedim. üzüntüsü de caba. kahramanlarım rahat etmek için hapse giriyor. bütün sebep bu!
sabahattin ali'nin meşhur öyküsü sırça köşk'teki uzun masalı politik mesajlar verdiği ve devlete isyan ettiği gerekçesiyle yasaklanır.
rıfat ılgaz' ın hapse mahkum edilmesine sebep olan sınıf adlı şiir kitabı yayımlandığı sene birkaç gün satışta kaldıktan sonra kabı kırmızı olduğu ve komünizmi çağrıştırdığı için türkiye'de sıkıyönetim tarafından toplatılır.
adalet ağaoğlu'nun bir eseri olan fikrimin ince gülü askeri küçük düşürdüğü gerekçesiyle türkiye'de 1980'li yıllarda toplatılır. kitap, yazarın açtığı dava ile aklanır ve sonrasında sarı mercedes ismiyle beyaz perdeye uyarlanır.
pınar kür'ün bitmeyen aşk, yarın yarın, asılacak kadın isimli kitapları bir dönem müstehcenlik suçlamasıyla toplatılır.
nazım hikmet'in sesini kaybeden şehir, 1+1=1, varan 3, 835 satır adlı kitapları halkı suça teşvik ettiği gerekçesiyle bir dönem yasaklanır.
çetin altan'ın bir avuç gökyüzü isimli kitabı ise müstehcenlik gerekçe gösterilerek yasaklandığı yıllarda yurt dışında birden fazla dile çevrilen bir kitaptır.
george ve lennie'in ölümsüz dostluğunu anlatan o hüzünlü hikayesi fareler ve insanlar küfür ve ırkçı ifadeler içerdiği, yöre insanını küçük düşürdüğü ve ötanaziyi desteklediği gerekçesiyle abd kütüphanelerinde yasaklanarak müfredattan çıkarılır. bizde ise yine yüz temel esere dâhil olduğu halde izmir milli eğitim müdürlüğü kitap inceleme ve değerlendirme komisyonu tarafından 2012 senesinde incelenerek sakıncalı bulunur. bir zamanlar yasaklanan bu kitap ilginçtir ki yıllar sonra birçok ülkenin resmi kurumlarında okunması zorunlu kitaplar arasına dâhil edilir.
aynı yazarın yazdığı pulitzer ödüllü gazap üzümleri ise koliforniya'da yöre insanını küçük düşürdüğü gerekçesiyle yasaklanır. türkçeye bülbülü öldürmek adıyla çevrilen pulitzer ödüllü roman, dünyada en çok satan kitaplardan biri olmasına ve türkiye’de maarif bakanlığı kolejlerinde okutulan bir kitap olmasına rağmen ırkçı ifadelere yer verildiği için yasaklanmış. oysa harper lee tarafından ırkçılığı ve eşitsizliği eleştirmek için kaleme alınmıştı.
otobiyografik bir eser olan anne frank'ın hatıra defteri siyonizm propagandası yaptığı gerekçesiyle lübnan'da yasaklanır.
suç ve ceza rusya'da "gerici" olduğu öne sürülerek, polonya'da ise "kötümser" olduğu düşüncesiyle yasaklanır.
bunların haricinde bazı kitaplar ise farklı bloglarda yer alan ülkelerin siyasi çıkarlar uğruna birbirlerine karşı kullandıkları tabiri caizse bir koza dönüşür. doktor jivago sscb'nin görüşlerine uymadığı gerekçesiyle sscb'de yayınlanmamışken kitabın müsveddesi gizlice avrupa'ya götürülür ve kitap ilk kez başka bir ülkede italya'da basılır.
Osmanlı Döneminde Ahlaki ve Siyasi Sebeplerle Yasaklanan Kitaplar
