Şeker Disney Perilerine Pek de Benzemeyen Sakallı ve Pipolu İrlanda Perileri: Leprikonlar
Nedir?
leprechaun (leprikon), bir peri türü. lakin irlanda folklorundaki perilerin, disney'in sevimli perileri gibi olmadıklarını belirtmek lazım; bir gün sizi memnun ederken ertesi gün hoşlarına gitmediğinizde sizi öldürebilen şehvetli, kötü, kaprisli yaratıklar olabilirler.
leprikonlar efsanevi varlıklar olsa da, aynı zamanda leprikonizm olarak adlandırılan nadir bir insülin direnci türü olan rahatsızlığa da verilen addır.
leprikonlar genellikle yeşil giyinen (ilk versiyonları kırmızı giyermiş) ve tokalı ayakkabılar giyen, deri önlüklü, sakallı yaşlı adamlar olarak tanımlanır. bazen sivri uçlu bir başlık ya da şapka takarlar ve pipo içiyor olabilirler.
john ve caitlin matthews, "the element encyclopedia of magical creatures" adlı kitaplarında leprikon efsanelerinin izini sekizinci yüzyılda küçük beden anlamına gelen "luchorpán" adlı su ruhları efsanelerine kadar sürmektedir. bu ruhlar sonunda mahzenlere dadanan ve çok içtiği söylenen yaramaz bir ev perisiyle birleşmiştir.
diğer araştırmacılar, leprikon kelimesinin irlandaca'dan türetilmiş olabileceğini söylüyor leath bhrogan kunduracı anlamına gelir. cüce cinler genellikle zenginlik ve altınla ilişkilendirilse de, onlar mütevazı ayakkabıcılar ya da kunduracılardır. görünüşe göre ayakkabıcılık peri dünyasında kazançlı bir iştir, çünkü her leprikonun genellikle bir gökkuşağının sonunda bulunan altın küpüne sahip oldukları söylenir.
irlanda efsanelerine göre, bir cüce cin bulup onu yakalayacak kadar şanslı olan insanlar, özgürlüğünü hazinesiyle takas edebilir. leprikonların genellikle kişiye üç dilek hakkı verdiği de söylenir.
inanmayın! aslında onlar birer düzenbazdır
leprikon irlanda folklorunda çeşitli roller oynar; esas olarak güvenilmez ve mümkün olduğunda kandıran düzenbaz bir figürdür. halkbilimci carol rose, "ruhlar, periler, leprikonlar ve goblinler" adlı ansiklopedisinde tipik bir cüce cin hilesi öyküsü anlatır: "bir cüce cinin kendisine hazinesinin bulunduğu tarladaki çalıyı göstermesini sağlamayı başaran bir adamla ilgilidir. küreği olmayan adam, kırmızı kurdele ile ağacı işaretlemiş, ardından cini nazikçe serbest bırakmış ve kürek almaya gitmiş. geri döndüğünde tarladaki sayısız ağacın her birinde kırmızı bir kurdele olduğunu görmüş!"
büyülü dünyada, çoğu ruh, periler ve diğer yaratıkların kendileriyle ilişkilendirilen ayırt edici bir sesi vardır. irlandalı peri banshee ve ispanyol ruhu la llorona gibi bazı varlıkların, varlıklarını işaret eden kederli bir ses yaydıkları söylenir. leprikon söz konusu olduğunda ise, ayakkabılara çivi çakan küçük ayakkabıcı çekicinin "tık tık tık tık" sesleri yakınlarda olduklarını haber verir.
w.b. yeats, irlanda peri ve halk masalları derlemesinde, william allingham'ın 18. yüzyıldan kalma "the lepracaun; or, fairy shoemaker" (lepracaun; ya da peri kunduracı) adlı şiirine yer vermiştir:
"kulağını tepeye yaklaştır. duymuyor musun küçük uğultuyu, bir elf çekicinin gürültülü tıkırtısını, neşeyle işini yaparken tiz bir sesle şarkı söyleyen lepracaun'un sesini?"
popüler kültürde leprikonlar
birçok eski efsane ve gelenekte olduğu gibi, cüce cin imajı ve doğası zaman içinde değişmiş ve modern bir izleyici kitlesi için güncellenmiştir. general mills'in kahvaltılık gevreği lucky charms'ın maskotu olan leprikon lucky, muhtemelen kendi türünün en tanınmış perisidir. 1959 yapımı disney filmi "darby o'gill ve küçük insanlar" da birçok insanın küçük halk hakkındaki düşüncelerini etkilemiştir.
spektrumun diğer ucunda ise "leprikon" korku/komedi film serisindeki ("willow" oyuncusu warwick davis tarafından canlandırılan) katil cüce cin lubdan var. nesillerdir bazı irlandalılar cüce cinlerden ve sürdürdükleri etnik stereotiplerden rahatsız olmuştur ve çoğu amerikalı için cüce cinler yalnızca aziz patrick günü'nde ortaya çıkar.
leprikonlar, masallarında çabuk zengin olmaya çalışmanın, hakkınız olmayanı almanın ya da "iyi halk"a ve diğer büyülü yaratıklara müdahale etmenin aptalca olduğu konusunda uyaran bir ahlak masalı figürü sunarlar. cüce cinlere ve diğer perilere olan inanç bir zamanlar zümrüt adası'nda yaygındı.
Mitoloji, Edebiyat ve Sinemada Cüceler Neden Madencilikle Özdeşleştiriliyor?
