PlayStation ve Xbox Gibi Konsollar, Oyun Sektörünün Gelişmesine Engel mi Oluyor?
pc vs konsol... burada hangisi daha iyi tartışması yapmacağım çünkü inanılmaz subjektif bir konu. hayatında oyunları ve oyunculuğu çok yükseğe koymayan akşam gelince tv başında birasını cipsini açıp 1 saat fifa/cod falan atan adam için elbette konsollar daha iyidir. aksini iddia etmek saçmalıktır. yazılım donanım vs ile uğraşmadan tak çalıştır mantığı ile oynar geçer. sektörü falan bilmez, umursamaz. ben bu versusu sektör açısından değerlendireceğim.
öncelikle bilmeniz gereken konsollar oyun sektörünün bottleneck'idir, darboğazıdır. oyun sektörünün önündeki barajdır. o müsade ettiği kadar ilerleyebilir sektör. daha doğrusu konsollar oyun sektörünün lokomotifidir. lokomotif ne kadar hızlı gidebilirse arkadaki vagonlar da ancak o kadar hızlı gidebilirler. konsollar oyun sektörüne o kadar büyük zararlar vermiştir ayağına o kadar dolanmıştır ki tarifi çok zordur. ben yine de dilim döndüğünce açıklamaya çalışacağım. bu darboğazın 2 yönü var önce birincisinden başlayalım:
1. konsol donanımının sabit/sınırlı olması
konsolların en büyük artısı olan şu ekran kartını mı alayım bu işlemciyi mi takayım derdini ortadan kaldırması aynı zamanda oyunların en büyük belasıdır. bazıları "ne güzel işte oyun yapan adamlar sadece konsol donanımı için oyun yaparak binlerce farklı donanımı destekleme zorunluluğundan ve iş yükünden kurtuluyor" şeklinde beyanda bulunsalar da kazın ayağı öyle değil.
öncelikle şunu bilmemiz lazım ki konsolların içindeki işlemci ve ekran kartı üniteleri maliyetleri düşürmek adına oldukça zayıftır. bu zayıflık yazılım donanım uyumu ile bir nebze giderilse de birinci darboğaz burada oluşuyor.
siz bazı oyunların neden sadece pc'de çıktıklarını konsolda çıkmadıklarını hiç düşündünüz mü? burada genelde strateji oyunları örnek verilir ve mouse&klavye desteği sebebi ile sadece pc'de oynanabildikleri düşünülse de aslında sebep mouse klavye falan değildir. asıl sebep konsolların aşırı zayıf işlemci gücüdür.
hepiniz düz mantıkla oyun performansı = ekran kartı gücü diyorsunuz ki bu mantık çoğu zaman doğrudur. ancak bazı oyunlar vardır ki ekran kartını değil işlemciyi sömürür. örnek verecek olursak:
- başta eu4 olmak üzere çoğu paradox oyunu
- total war serisi
- fm/cm serisi
- bilumum strateji/4x oyunu
- wow başta olmak üzere çoğu mmo
kısacası ortada işlemci tarafından işlenecek ne kadar ünite varsa işlemci o kadar kasar. strateji tutkunları bilirler oyunun başında yağ gibi akan oyun ortalıkta yüzlerce birbirinden bağımsız ünite birbiri ile savaşmaya başladıkça kasmaya başlar. grafik ayarlarını istediğiniz kadar düşürün bu kasma geçmez.
çünkü işlemci her bir birimin ai'sini, hareketini, vurduğunu, yediği damage'i vs onlarca yüzlerce parametreyi hesaplamakta. oyundaki ünite sayısı arttıkça bu parametreler de 1000x 10000x gibi çarpanlarla artmakta.
mesela mount&blade warband ve bannerlord'u örnek verelim. mount and blade serisi de yukarıda örneğini verdiğim seriler gibi ekran kartı değil işlemci tüketen bir seridir. bir savaşa girdiğiniz zaman oyunun ayarlarından battle limit seçeneğinin olmasının sebebi bu yukarıda saydıklarımdır. "ne var ya, koysunlar 1000 tane ai birbirini kessin ne olacak" demeyin az buçuk mmo oynamış biri bilir ki bi bölgede 40 tane adam toplanmışsa orada pc kasmaya başlar.
tabii konsolcu gençlik bunlardan bi haber çünkü hiçbir konsol oyunu yoktur ki ekranda 22'den fazla ünite aynı anda bulunsun. konsolun gücü belli kapasitesi belli zaten yukarıda saydığım oyunlara bakarsanız hiçbiri konsol için değil. olay sadece mouse klavye ihtiyacı değil yani.
konsolların düşük ekran kartı gücü sektörü yıllarca 1080p 30 fps'ye mahkum etmişken düşük işlemci gücü de lite yani kırpılmış; fazla ünitelerden arındırılmış basit oyunlara itti bizi. konsolların minimum 5 sene destek sözü ile ortaya çıkmış olması sebebiyle pc dünyası 1 hatta 2 nesil önde gitmesine rağmen oyun sektörü 5 yıl önceki nesil üzerine oyun yapmaya devam etti. sırf bu yüzden yıllarca biz 1440p 144hz ya da 4k 60 fps ile oyun oynarken konsollar 1080p 30 fps ile takılıyorlardı. sadece kendileri takılsalar iyi oyun sektörünü de takıyorlardı o noktaya. birinci darboğaz budur.
bu arada burada çok önemli bir ayrıntı vereyim. yeni nesil konsollar 2020 itibariyle geliyor. çok şükür artık 8 çekirdek/16 izlekli işlemcilere geçiş yapıyorlar. 4k 60 fps desteği native olarak geliyor. o yüzden yeni pc toplamak isteyenlere en büyük tavsiyem işlemci seçerken 8/16 çekirdeğin altına düşmemeleri çünkü yukarıda anlattığım üzere yeni oyunlar 8/16 çekirdek desteği ile gelecek ve bu oyunları pc'de de rahatça oynamak istiyorsanız sizin de altına düşmemeniz gereken seviye budur.
neyse dönelim konumuza; darboğaz sebeplerinden ikincisi gelsin:
2. gamepad
bunu çok deşmeye gerek yok gamepad denilen nanenin üzerindeki tuş sayısı belli, sırf bu tuş sayısı az diye oyunların eli ayağı o kadar bağlanmış durumda ki, geliştiriciler ya ikili hatta üçlü tuş kombinasyonlarına yönelmekte ya da fazla hareket/skill içermeyen oyunlar yapmak zorundalar. mmo oynayanlar bilir sol tarafında hesap makinesi gibi 12 tane tuşu olan mouse +klavyedeki onlarca tuş zor yeter çoğu zaman oyunda tüm istediklerinizi yapabilmek için. şimdi bunu gamepad ile oynamak için ya akıllara zarar üçlü dörtlü tuş kombinasyonlara basmak ya da oyunu kırpıp skill vs seviyesini azaltıp 4 tuş ile idare edilecek seviyeye getirmek gerekir.
uzun lafın kısası konsollar yüzünden oyun sektörü;
-düşük grafikli,
-düşük çözünürlük ve düşük fpsli,
-az üniteli ve kırpılmış,
-az tuşla oynanması gereken oyunlar yapmak zorunda kalmıştır yıllarca.
darboğaz budur.
peki bunu nasıl yenebiliriz?
valla eli yüzü düzgün, oynanışı komplike, bütün ileri pc teknolojilerinin tüm nimetlerinden faydalanan oyun sayısının artmasını istiyorsanız konsol almayacaksınız. yoksa 2034 yılında fifa 2034 oynarken bu sene gol atmak zorlaşmış muhabbetine devam edersiniz. seçim sizin.