Otoyol Tabelalarındaki Renkler ve Kodlar Ne Anlama Geliyor?
öncelikle başlamadan şunu bilelim; temel olarak üç tip farklı karayolu tipimiz var. şehiriçi yollar, otoyollar ve devlet yolları.
en basitini direkt aradan çıkarayım. şehiriçi yollar; eğer bir yol şehiriçi yol ise bunları beyaz arkaplan üzerine siyah font ile yazıyoruz. bunlar genelde belediye sorumluluğunda oluyor, ilçe, mahalle yönlendirmesinde kullanılıyor ve herhangi bir kod verilmiyor.
otoyollar ise o-xx formatında sembolize ediliyor. genelde yap-işlet-devret modelinde yapılmış, 3-4 şehitli ve ücretli olabilen yollar oluyor. tabelalarda yeşil arkaplan üzerinde beyaz font ile yazılıyor. otoyol kodu ise turuncu ve siyah renklerden oluşuyor.
o harfinden sonra tek veya iki rakamdan oluşan bir sayısal kodları bulunuyor. bu rakamların birçok istisnası var ama genelde tek rakamlı bir sayı ile kodlanmış ise; genelde istanbul, ankara, izmir gibi büyükşehirleri birbirine bağlayan veya yine bu şehirlerde bulunan önemli yolları sembolize ediyor. örnek vermek gerekirse; o-1, o-2 ve o-5 gibi.
ikili gösterim ise daha çok 3 büyük şehirin dışında kalan şehirler için kullanılıyor. örneğin o-21. bazı şehirler içinde ki çevre yollarında da ikili gösterim kullanılabiliyor. yine örnek vermek gerekirse o-20 gibi gibi.
son karayolumuz olan devlet yollar. d-xxx formatında temsil ediyor. tabelalarda mavi arkaplan üzerinde beyaz font ile işaretleniyor, genelde iki şeritli yollar oluyor ve vergilerimiz ile yapıldığı için tamamiyle ücretsiz.
sayılar ise belli bir mantığa göre veriliyor. eğer sayımız 500 den küçük ve yüzün katı ise bu bize bu yolun yatay olarak giden ana karayollarından birisi olduğunu anlatıyor ve genelde ülkenin en batısından, en doğusuna kadar gitmeye çalışan yollar oluyor. örneğin; d-100, d-200. buradaki sayı güneye inerken artıyor. yani d-100'un ülkenin en kuzeyinde ki karayolu olurken, d-400 ise en güneyde ki karayolu oluyor.
eğer sayımız 500'den büyük ve 50 ile bitiyor ise bu yolun kuzey-güney ekseninde olduğunu anlamamız gerekiyor. bu sefer ise, sayımız doğuya gittikçe artıyor. yani; d-550 en batıda , d-950 ise en doğuda olan kara yolumuzdur.
bu iki koşul haricinde olan yollar ise ülkeyi bi uçtan diğer uça katetmeye çalışmayan ara yollar oluyor. d-020, d-875 gibi sayılardan oluşuyor. yüzdelik basamağı bize hangi iki otoyol arasında olduğumuzu gösteriyor. yine örnek vermek gerekirse d-200’den giderken eğer 200’den küçük olan giderken d-160 karayoluna bağlanırsak kuzeye doğru gideceğimizi, d-220’den bağlanırsak güneye doğru gideceğimizi anlamamız gerekiyor. eğer sayımız tek bir sayı ise kuzey-güney, eğer çift ise doğu batı yönünde gittiğimizi ifade ediyor.
ek bilgi: bazı yollarımız ise e-5 gibi e-xx kodu ile ek olarak kodlanabiliyor. bu ise bu yolun avrupa karayolu sistemine dahil olduğunu ifade ediyor, yani bu yolu takip edersek bizi bi avrupa şehirine çıkaracağını anlıyoruz.