Ork ve Goblin Arasındaki Fark Nedir?

Fantastik kurgularda sıklıkla birbirine karıştırılan bu iki kavramı birbirinden ayıralım.
Ork ve Goblin Arasındaki Fark Nedir?

Tolkien evrenindeki farkları

goblin, tolkien'in orklara verdiği ilk isimdir. hobbit kitabı yüzüklerin efendisi'nden önce yazılmıştır ve oradaki isimleri goblin olarak geçmiştir. hobbit temelde bir çocuk kitabıdır ve goblin kelimesi daha "yaramaz", daha çocuksu bir fonetiğe sahip olduğundan o zaman goblin kelimesini kullanmıştır. yüzüklerin efendisi ise her ne kadar bir devam romanı olarak yazılsa da tolkien'in zihninde çok daha ciddi bir yere sahiptir ve "goblin" kelimesi fazla masalsı kalmıştır. ork da goblin de aynı şeydir. hatta uruk da aynı şeyin kara lisandaki adıdır. yalnızca saruman'ın melez olarak ürettiği uruk-hai farklı bir türdür. temelde ork olmalarına rağmen muhtemelen insan ile melezlenmişlerdir. güneş meselesine gelince... orklar için de goblinler için de troller için de güneş istenmeyen bir durumdur. troller hariç diğerlerine fiziksel bir zarar vermez. zararı daha çok ağır mentaldir. uruk-hai'ler güneşten mental olarak da etkilenmezler.

Genel literatürdeki farkları

goblinler birçok avrupa kültürünün folklorunda görülen küçük, grotesk, canavarca insansı yaratıklardır. ilk olarak orta çağ hikayelerinde bahsedilen goblinlere, hikayeye ve kökenlerine bağlı olarak, yaramaz ev ruhlarından kötü niyetli, hayvani hırsızlara kadar çelişkili yetenekler, mizaçlar ve görünüşler atfedilir. genellikle şekil değiştirme yeteneği gibi periler veya iblislere benzer sihirli yeteneklere sahiptirler.

benzer yaratıklar arasında brownieler, cüceler, duendeler, gnomelar, impler, leprikonlar ve koboldlar bulunur, ancak bu terim genellikle tüm küçük, perimsi yaratıklar için genel bir terim olarak da kullanılır. bu terim bazen pukwudgie, dokkaebi veya ifrit gibi diğer kültürlerin goblin benzeri yaratıklarını da kapsayacak şekilde genişletilir.

ork, modern fantastik eserlerde sıklıkla rastlanan, insanımsı canavarların oluşturduğu kurgusal bir ırktır. başlangıçta "goblin" olarak adlandırılan modern ork kavramı, george macdonald'ın the princess and the goblin adlı eserinde bulunabilir ve daha sonra j. r. r. tolkien'in orta dünya fantastik kurgu eserine uyarlanmıştır. bu eserde, bu kelimenin ilk kullanımlarına rastlanabilir.

ork, eski ingiliz edebiyatında bir tür "cehennem şeytan" idi ve beowulf şiirine göre, ork-né (çoğulu ork-néas, "iblis cesetleri") elflerin yanı sıra, kabil'in bozulmuş varlıkları ve torunları olan bir ırktı. tolkien, ork terimini bu eski kanıtlardan aldı ve bunun tamamen "fonetik uygunluk" nedenleriyle yapılan bir seçim olduğunu açıkladı.

tolkien'in ork kavramı, diğer yazarların fantastik kurgu eserlerine ve dungeons & dragons, magic the gathering ve warcraft gibi birçok farklı türdeki oyunlara uyarlanmıştır.